vogel


vogel 1.0

dier uit een klasse van soorten die allen als voorste ledematen vleugels hebben en die, afgezien van enkele uitzonderingen, ook kunnen vliegen, die bedekt zijn met een verenkleed, een uit veren bestaande staart en een hoornige snavel in uiteenlopende vormen hebben en die zich voortplanten door eieren te leggen en uit te broeden

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een vogel…

is een dier

  • [Afmeting] varieert zeer sterk in grootte, van zeer groot, zoals de struisvogel, tot zeer klein, zoals de kolibrie
  • [Geluid] heeft meestal een voor de soort karakteristiek geluid, een roep, een kreet, een melodische zang; staat vooral bekend als een dier dat zingt
  • [Kleur] kan de meest uiteenlopende kleuren hebben, van grauw tot felgekleurd, van eenkleurig tot veelkleurig
  • [Bouw] is gewerveld; heeft twee poten
  • [Deel] is bedekt met veren; heeft als voorste ledematen vleugels; heeft een hoornige snavel in uiteenlopende vormen, afhankelijk van de soort; heeft een staart die uit veren bestaat; heeft als achterste ledematen twee poten die meestal onderaan dun en kaal zijn en waarvan de voet vaak voorzien is van klauwen, zoals bij de roofvogels, of van zwemvliezen, zoals bij sommige watervogels
  • [Doel of bestemming] wordt soms gekweekt omwille van het vlees, van de eetbare eieren of van de handelswaarde als kooidier
  • [Voortplanting] legt eieren met een harde schaal en kan zich heel soms ook ongeslachtelijk voortplanten
  • [Woongebied] komt overal ter wereld voor; verblijft vast in een bepaald gebied of trekt in het koude seizoen naar warmere oorden en keert terug naar zijn broedgebied in de lente
  • [Leeftijd] wordt, afhankelijk van de soort, enkele jaren tot 100 jaar oud
  • [Deskundigheid of vaardigheid] kan meestal vliegen, met uitzondering van ongeveer zestig soorten, waaronder onder andere struisvogels en pinguïns
  • [Behandeling of bewerking] wordt in de winter vaak door de mensen gevoederd; wordt soms bejaagd of gevangen met netten; wordt soms opgeschrikt en verjaagd omwille van de schade die hij aan de fruitteelt kan aanrichten
  • [Gedrag] is een vleeseter, een planteneter of een alleseter; leeft meestal in de vrije natuur of in de buurt van menselijke bewoning; leeft, afhankelijk van de soort, solitair, in broedparen of in kolonies; bouwt vaak zelf een nest om zijn eieren uit te broeden; voedt vaak zijn jongen in het nest door ze voedsel in de bek te geven dat hij zelf voorverteerd heeft
  • [Waardering] wordt soms gehouden en gewaardeerd als siervogel of huisdier en gezelschapsdier in een volière
  • [Verscheidenheid] komt voor in meer dan 10.000 beschreven soorten
  • [Voorstellingswijze] geldt, omdat hij zich vrij door de lucht kan bewegen, vaak als een symbool van vrijheid en ongebondenheid

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Aves; Vogels

Algemene voorbeelden


Vogels zijn een familie dieren met warm bloed. Er bestaan meer dan 10 duizend soorten vogels. De dieren hebben twee bijzondere kenmerken: ze hebben vleugels en veren. Je vindt ze op verschillende plaatsen ter wereld. Sommige vogels leven over de oceaan of de woestijn, in regenwouden tot de Noordpool. Ook in vorm en grootte zijn ze verschillend. De struisvogel is zeer groot, maar kan niet vliegen. De kolibrie is zeer klein en is een super knappe vlieger.

http://diertjevandedag.classy.be/startpagina_vogels.htm

Een smerige vogel is de meeuw, volkomen oneetbaar.

De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

Luisterende met de oren van een stadsbewoner, hoor ik de auto's niet meer, omdat dit gerucht zo regelmatig is, dit in tegenstelling tot vogels en andere dieren, die zeer onregelmatig piepen.

Pagadders, Leo Geerts,

De natuur heeft steeds haar overgangen van het ene naar het andere, van metalen naar niet-metalen, van dieren naar planten, van zoogdieren naar vogels.

Averechts, Gerrit Komrij,

'Een koekoek,' zei Viktor, 'maakt geen eigen nest maar legt zijn eieren bij andere vogels.'

Blanco, Peter Terrin,

Bouten vragen, afhankelijk van de grootte, 35 tot 50 minuten, halve vogels (fazant, wilde eend) afhankelijk van de grootte 45 tot 60 minuten en hele vogels (duif, patrijs, snip, kwartel) 40 tot 60 minuten.

http://www.delicatessenhuis.nl/

Onze kip is in de afgelopen decennia een wel heel bijzondere, gedemocratiseerde vogel geworden, want iedereen kan het zich tegenwoordig wel veroorloven kip te eten.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/artikelen/artikelen.htm

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • aan de hemel cirkelen
  • broeden
  • een ei leggen
  • fladderen
  • fluiten
  • foerageren
  • hippen
  • iets laten vallen
  • in de lucht hangen
  • krassen
  • krijsen
  • kwelen
  • kwetteren
  • neerstrijken
  • nestelen
  • opvliegen
  • op een tak zitten
  • op zijn stok zitten
  • overwinteren, pikken
  • roepen
  • ruien
  • scheren
  • schetteren
  • snerpen
  • trekken
  • trippelen
  • tsjilpen
  • twinkeleren
  • vliegen
  • wieken
  • wonen
  • zingen
  • zijn nest bouwen
  • zwijgen

De eerste vogels zongen.

Lisa's adem, Karel Glastra van Loon,

Fop-duivepoep kun je natuurlijk het beste vanuit een dichtbebladerde boom op passerende mensen laten vallen: dan lijkt het helemaal echt, alsof een vogel iets laat vallen.

NRC,

Het is verhoudingsgewijs het grootste ei dat door een vogel wordt gelegd.

http://www.dessie.be/vogels/lijst.htm

Afgelopen nazomer hebben we met vereende krachten nog eens 400 zwanen gevangen op de toendra om ze met halsbanden uit te rusten. De vogels ruien dan en kunnen niet vliegen.

http://www.nioo.knaw.nl/scope/pdi1.htm

De aantallen op de hoogwatervluchtplaatsen geven indirect informatie over de aantallen op de met hoog water ondergelopen slik- en zandplaten. Ook slaapplaatstellingen behoren tot de absolute methoden. Op deze manier kan een goede indruk worden gekregen van de totale aantallen in een bepaalde regio, al blijft het zonder nader onderzoek onbekend waar deze vogels foerageren.

http://www.sovon.nl/pdf/Handleiding-watervogelprojecten.pdf,

De groengele vogel zit op zijn stok en tuurt wantrouwig naar de bomen.

De vrouw die alles had, Kees van Beijnum,

De vogels krasten tussen de dakpannen en het dakbeschot.

Het geheim van Eberwein, Boudewijn Büch,

In de lucht hangt een vogel, die als een vlieger is verbonden met haar blik.

Kriblijn, Barber van de Pol,

Toen ze weer buiten kwamen, schetterden de vogels.

Engelen van het duister, Jan Siebelink,

De vogels hippen voortdurend op hun stokjes heen en weer zonder een moment rust.

De jongen die alles goed wou denken, Ben Faccini,

Het begon langzaam donker te worden en honderden vogels kweelden, in het water van de vijver gleden statig vier zwanen voorbij terwijl Paul naar de hoge kruiden van de bomen keek.

De steen der wijzen, J.M.A. Biesheuvel,

Het luiwerk bengelde leeg en de vogels bouwden hun nesten in de galmgaten.

De lange geboorte, Lut Ureel,

Meneer Groenink kijkt haar met een mallotige glimlach aan, met zijn hoofd scheef, als een vogel die gaat pikken.

De kus, Jan Wolkers,

De vogels trippelden zichtbaar opgewonden heen en weer.

Requiem voor de geitenmelker, Robin Hannelore,

Begon één van die vogels te fladderen, begonnen ze door de nood daartoe gedwongen, allemaal te fladderen.

Winterlicht. Een vergeetboek, Jeroen Brouwers,

Viel er te leren hoe vogels over het water scheren? De rivier lag er weer vredig bij na de storm van de laatste dagen.

Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

En kijk, daar waren al weer vallende sneeuwvlokken! Een vogel riep, sloeg zijn veren uit.

Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

Straks wordt het dag en gaan de vogels zingen.

De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

Terwijl ik druipend bezig ben snerpt er iets rakelings lang mijn nek, een vogel die hoog tegen een paal nestelt.

Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

Omstreeks de middag is er altijd een periode dat de vogels zwijgen.

Memoires van een kerkuil, Robin Hannelore,

Overal waar de protestanten aan de macht zijn - in Engeland, Scandinavië, Noord-Duitsland en Noord-Nederland - zijn de honden weldoorvoed en vliegen de vogels zwaar beschermd door een wolkeloze lucht. Katholieke volkeren als Fransen en Spanjaarden daarentegen mergelen hun honden uit voor de waak, vechten stier en knallen de vogels de lucht uit.

Poot: verhalen over de hond, Midas Dekkers,

In de verte krijst een vogel.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

De vogels hadden aldoor getwinkeleerd.

Ontdekking van de oostpool, Janwillem van de Wetering,

De zon schijnt, de vogels fluiten.

Niet doen Agnes, Peter van Straaten,

Vlak bij hem streek een vogel neer op de balustrade.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

De vogels hadden geen zin om op te vliegen.

Fidji, Peter Terrin,

In een dronken bui, akkoord, en na een onverbloemde scheldpartij, maar het schelden was gejen, bovendien werd het al licht, vogels begonnen te kwetteren, de eerste schoonmaaksters kwamen over het plein, melkverkopers, en het geurde naar rozen en gekookte eieren.

De Oceanen, Jan Roets,

Ik lette op de bloemen die er stonden, op de insecten die er 's zomers zoemden, op de vogels die er tsjilpten, op de stilte die er alle tijd nam die de mensen niet meer hadden, maar ik lette niet op de graven.

Calvados, Elvis Peeters,

Daar stond een boom, een oude beuk met een grote kruin, kevers kropen over zijn schors, er was een vast spoor vanuit de aarde naar de schors en terug, en er cirkelde een vogel aan de hemel, een adelaar, denk ik.

Hongarije, Lieve de Boeck (ed.),

Op het buitenste deel van het rif wonen vogels en vaak zie je hier ook zeehonden.

http://www.sologstrand.nl/vakantiehuizen/denemarken/limfjord/lundoe/beschrijving.htm

Deze vogel overwintert ook in Afrika, beneden de evenaar.

http://www.natuurenmilieucentrumweert.nl/prog_agenda/zwaluwen.html

als object bij een werkwoord


  • vogels fokken
  • vogels houden
  • vogels kijken
  • vogels kweken
  • vogels observeren
  • vogels ringen
  • vogels seksen
  • vogels spotten
  • vogels tellen
  • vogels vangen
  • vogels verjagen
  • vogels verschrikken
  • vogels voederen
  • vogels voeren
  • een vogel horen

Ornithologen spanden netten om hem heen en vingen zo allerhande zeldzame vogels die hem wilden plagen; fotografen bonden hem stevig op een paal in het open veld om de nijdige zangers uit de buurt in beeld te krijgen; vogelvangers bestreken de twijgen rond hem met lijm en maakten zo een massale buit; boswachters stonden naast hem onder een draagbare schuilhut en waren met gespleten stokjes buizerds, kiekendieven, wouwen, kraaien, Vlaamse gaaien, eksters te slim af.

Memoires van een kerkuil, Robin Hannelore,

Een nadeel is dat het gaskanon alle vogels verschrikt en dus niet selectief werkt.

http://www.nojg.nl/Afdelingen%20NOJG/Zuid-Holland/concept%20faunabeheerplan%20ZH/Roek.htm

De vogelaars van het eerste uur gingen zelfs gezamenlijk in het najaar naar een van de Waddeneilanden om dáár vogels te kijken.

http://home.wanadoo.nl/ewald.schattenberg/NVWK3/Vereniging/Waardvogels/0105/40jaarvogelsindekrimpenerwaard.html,

Sinds maart 2009 kweek ik vogels in een buitenvolière.

http://www.xead.nl/vogels-kweken-in-de-voliere

Na het toepassen van de oplossing wilt u weer vogels houden of, wat veel mooier is vogels fokken. Dat doen we in deze film met Kanaries, Zebravinken, Gould Amadines, Europese vogels, Gras en Grote Parkieten, Lorries, Kakatoes en Papegaaien.

http://www.dewoudzangers.nl/Agenda/26/Contactavond%20met%20Jan%20Chris%20en%20Ria%20van%20Dam

In de winter is het een prima tijd om vogels te spotten, de bladeren zijn van de bomen.

http://www.villetta-bb.nl/index.php/Villetta/ditjes-en-datjes.html

Sinds half december bezoekt hij regelmatig de dijk tussen Lemmer en Urk om vogels te tellen.

NRC,

Heb je een tuin of terras en je voedert vogels, dan moet je enkel maar even de tijd nemen om naar de voedertafel te kijken en per soort het maximale aantal noteren.

http://www.natuurpunt.be/default.asp?ID=157

In ieder bosje staan wel mistnetten van mensen die vogels ringen voor wetenschappelijk onderzoek, plantenkenners trekken ongeveer iedere plant uit die ze willen determineren.

http://home2.planetinternet.be/rv047190/fotocursus/pdf/Cursus%20Natuurfotografie%201dot2.pdf,

De aanwezigheid van muizen en ratten in huis is te voorkomen door afval en eten niet onafgedekt te laten staan [...]. Als men in de winter vogels voert, slechts zoveel voer geven dat dit tegen de middag weg is en alleen op voedertafels en in vogelhuisjes.

http://www.gaia.be/nl/faq/ratmuis.html

Wanneer op een bepaald moment een aantal vogels van één soort is geringd, krijgt men in het eerste jaar na het ringen de meeste terugmeldingen.

http://www.vogeltrekstation.nl/

Toen er eens een vogelkenner bij mij op bezoek kwam vroeg hij zich af of het wel een koppel was. Hij meende toch echt twee mannen te herkennen. Nog diezelfde week ging ik naar het papegaaienopvangcentrum in Oerle en liet beide vogels seksen. Al vlug bleek dat ik met twee mannen van doen had.

http://www.groteparkieten.nl/bonteboer.htm

Behalve genieten van vogels kijken in de vrije natuur, zijn er ook veel mensen die thuis als hobby vogels houden of opgezette vogels verzamelen. Het is echter niet toegestaan om vogels in het wild te vangen en in een kooitje te houden.

http://www.vogelsendewet.nl/Thema/Houden_en_prepareren

Schiphol neemt een scala aan maatregelen om vogels te verjagen uit de buurt van start- en landingsbanen of het terrein voor hen onaantrekkelijk te maken.

http://www.schiphol.nl/media/pdf/jaarverslag/2000_rapport_omgevings_nl.pdf,

In de verte klinkt nu en dan een knal om vogels van de velden te verjagen.

Morgenster, Jaap Scholten,

Hij deed zich voor als amateur-vogelaar en vroeg wat een goede plek was om te ankeren als hij vogels wilde observeren.

Het Primus Inter Pares Project, Kasper van Zuilekom,

Op de tafel bij de deur stond een schemerlamp zonder kap en een draagbare radio; hij hoorde de vogels weer en drukte zich tegen de vrouw aan; met het hoofd schuin kon hij het schijnsel blijven zien dat een neerslachtige intimiteit aan de kamer, eigenlijk vooronder, gaf.

Weerloos, Jan Siebelink,

met adjectief ervoor


  • een bontgekleurde vogel
  • een dode vogel
  • een exotische vogel
  • een gekooide vogel
  • een inheemse vogel
  • een jonge vogel
  • een kleine vogel
  • een nuttige vogel
  • een oude vogel
  • een prachtige vogel
  • een schadelijke vogel
  • een schuwe vogel
  • een sierlijke vogel
  • een statige vogel
  • een tamme vogel
  • een tropische vogel
  • een vleugellamme vogel
  • een vreemde vogel
  • een vroege vogel
  • een witte vogel
  • een zeldzame vogel
  • een zieke vogel
  • een zwarte vogel

Ze hield haar adem in toen hij zich, verrassend lenig voor zijn jaren, naar boven hees en een dode vogel uit de goot viste.

Blauw, Jos De Wit,

Huiszwaluwen waren bij sommigen niet welkom aan hun dakrand, nesten werden door de bewoners vernietigd, linten werden aan de dakrand gehangen om deze toch zeer nuttige vogels te verschrikken.

http://users.pandora.be/de_buizerd/algemene_werking.htm

Concentratie vervuilde stoffen, risico's van transporten, kostenramingen van milieumaatregelen, aantal dode vogels na een olieramp, opwarming van de aarde: er valt heel wat uit te rekenen en dat gebeurt dan ook.

http://www.fi.uu.nl/nwd/,

Het mannetje is zwart, het vrouwtje en jonge vogels bruin met een licht gevlekte borst.

http://www.xs4all.nl/~teledier/ehbo/index.html

Het af- en aanvliegen van de oude vogels met strootjes en kleine takjes, het prille getjilp, dat wapperen met die kleine vlerkjes bij de eerste echte vliegles, je zit er met je neus bovenop.

NRC,

Zieke vogels laten de vleugels hangen, ze halen moeilijk adem, vaak met de bek half open.

http://www.xs4all.nl/~teledier/ehbo/index.html

Aan het gegeven dat er regelmatig vreemde vogels op Den Helder Airport neerstrijken, wordt iedere editie weer in het kort op de voorpagina van deze nieuwsbrief aandacht besteed.

http://www.denhelderairport.nl/nl/index.htm,

Hij krijgt een tamme vogel, voor op zijn schouder.

Een soort Engeland, Robert Anker,

De inderdaad losgelaten apen slingerden door de takken en de tropische vogels beroofden met hun gekrijs veel soldaten van de laatste nachtrust.

http://www.grebbelinie.nl/Grebbelinie-Geschiedenis.htm

Futloosheid zat in hem als een vleugellamme vogel.

Het samenzijn, Jan Meyers,

De zon had alle moeite om haar stralen tot ons te zenden, bontgekleurde vogels vlogen om ons heen en zongen hun mooiste liederen.

Iks, Johan Van Nijen,

Zachtjes hoor ik hem in het Indonesisch tegen de witte vogel praten.

De kus, Jan Wolkers,

Telkens opnieuw was ik getuige van een adembenemend fraai en gevarieerd schouwspel dat zich nog het best laat vergelijken met de subtiele paringsdans van sommige exotische vogels.

Het blauwe meisje en de andere kleuren van de verschrikking, Greta Seghers,

In elk geval, er zaten een achttal van die zwarte vogels aan de overkant der weg en sommige in het veld dat er direct aan grenst.

Verzameld proza, Jotie T'Hooft,

De dobbers dansten, een vroege vogel floot, de wind wekte het licht en de dag ontwaakte.

De lange geboorte, Lut Ureel,

Zo naar de kraaien kijkend bedacht ik dat ook zij een typisch voorbeeld vormen van tijdelijke mutatie, want in feite zijn ze krengeneters, die zich als het nood doet ook tevreden stellen met insekten en kleine vogels als ze die kunnen vangen.

Verzameld proza, Jotie T'Hooft,

Hij leek wel gelukkig dat de zeldzame vogel hem uitgekozen had, dat zijn dicht loof een doel bij kreeg, een woning werd voor de mooie vogel.

De stenen toren, Jo Claes,

Het is een prachtige vogel met een enorme staart, die hij kan openvouwen als een waaier.

Werk, Josse De Pauw,

In een raam, hoog aan de overkant, springt een gekooide vogel op en neer in een late streep zonlicht.

Werk, Josse De Pauw,

Ik wist wel dat kraanvogels sierlijke statige vogels zijn, vliegende muzen, en bijna uitgestorven.

De doosjesvuller en andere vondsten, Janwillem van de Wetering,

Om een ijsvogel tegen te komen, moet je geluk hebben. Het blijft een schuwe vogel, die vaak al is opgevlogen voor je hem ziet.

http://www.spidernet.nl/~vox/Artikelen/ijsvogel.html,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • baltsende vogels
  • een broedende vogel
  • een klapwiekende vogel
  • een krijsende vogel

Het eiland met de krijsende vogels.

Het paradijs, Anton Haakman,

Een broedende vogel mag niet onnodig van het nest gejaagd worden.

http://www.sovon.nl/pdf/handleiding-nestkaarten.pdf,

Liefde was het wat ik voelde, ieder voorjaar, als de met riet omzoomde eilandjes in de Zaanse polders een feest van baltsende, roepende en jagende vogels waren.

Hier ben ik, Donald Niedekker,

Lopez Diaz hield hem als een klapwiekende vogel omhoog.

Nette mensen in een nieuwe tijd, Hans van der Kamp,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een beschermde vogel
  • een besmeurde vogel
  • een geringde vogel
  • een verschrikte vogel
  • een opgezette vogel

Als ze de loopplank op lopen en bij de deur van de kajuit staan, draait de man zich naar het open water en roept naar de verschrikte vogels: 'Wake up, you lazy waterfowl!'

Lisa's adem, Karel Glastra van Loon,

Britse vogelbeschermers vingen al honderden besmeurde vogels op in Sidlesham en Melly-Dems.

De Standaard,

In deze zin leidt de band tussen vogelaar en zijn geringde vogels tot dezelfde emoties als die u zou ervaren wanneer uw huisdier door een onverlaat is gemept.

http://www.animalfreedom.org/downloads/oratie.docl,

"Bah, we schieten door de nesten." "En als er nu toevallig een valk of een uil in zo'n nest woont?" "Dan betaalt die het gelag natuurlijk," smaalde de man. "Je weet toch wat beschermde vogels zijn?"

Requiem voor de geitenmelker, Robin Hannelore,

De vestibule is eerder rustiek en maakt de indruk van een landelijke auberge. Emile, verwoed jager, heeft ze destijds volgestouwd met koppen van everzwijnen en herten, geweien van reebokken en opgezette vogels.

Emily Beyns, of Het heilig zwijgen. Dl. 1: Verwanten, Clem Schouwenaars,

met substantief ervoor


  • een klad vogels
  • een nest vogels
  • een vlucht vogels
  • een zwerm vogels
  • een nest jonge vogels

Als wij de handen als een trechter voor de mond plaatsten en beurtelings om het hardst schreeuwden holde de echo eindeloos over het water voort en hele vluchten vogels stoven van alle kanten met klepperende vleugels omhoog.

De lange geboorte, Lut Ureel,

Het laatste dat Van Gogh schilderde, voordat hij, ten prooi aan eenzaamheid, drank en krankzinnigheid, in het hart van de zomer, omringd door zonbeplaste korenvelden ergens in Frankrijk, het pistool op zichzelf richtte, was een klad zwarte vogels.

Winterlicht. Een vergeetboek, Jeroen Brouwers,

Op dat moment hoort de kapitein boven het buitensporig gonzen van insecten uit een zacht piepen als van een nest jonge vogels.

Weerloos, Jan Siebelink,

Een nest vogels in deze tijd van het jaar is vreemd.

Weerloos, Jan Siebelink,

Hij begon opnieuw de weg af te lopen; op zijn horloge zag hij dat het half acht was; hij had nog een hele avond voor zich; hoog en ver, tegen de grijze lucht bewoog zich een zwerm vogels.

Weerloos, Jan Siebelink,

met telwoord ervoor


  • de eerste vogels

Ik tilde een punt van het gordijn op en merkte dat er al een beetje licht in de lucht kwam. De eerste vogels lieten zich horen. Weldra zou het vogelkoncert volop losbarsten, dat wonderlijke gebeuren dat we enkel nog meemaken wanneer een zeldzame keer een lastig karwei met werken door de nacht heen moet worden geklaard, of wanneer ziekte en dood zich hebben gemeld en iemand die ons na staat zich op de scheiding tussen leven en niet-leven bevindt, een scheiding waarvoor zijn gereutel ruimte lijkt te scheppen, zoals het gezang van vogels ruimte schept tussen dag en nacht.

De baan van gaan en gissen, Bruno Bartels,

in voorzetselgroep


  • de roep van een vogel
  • de vlucht van de vogels

Vernuftige geesten die uit de vlucht van een vogel zoveel betekenissen weten te plukken, terwijl dat beest alleen maar zijn natuur volgt.

Calvados, Elvis Peeters,

Hij ontwierp werktuigen als hefbomen, geschut en muziekinstrumenten, hij observeerde de vlucht van vogels en kwam zo tot ontwerpen voor vliegmachines.

http://www.kunstbus.nl/index.html?http://www.kunstbus.nl/verklaringen/leonardo+da+vinci.html

In de verte hoor ik de roep van een vogel.

Marie-Paule, Frank Deruyck,

Hij kon het weer voorspelllen door de kleur van de avondlucht en de vlucht van de vogels.

Ook zot zijn doet zeer, Julia Peraldi,

voorafgegaan door als


  • vrij als een vogel

Ik had een van die mysterieuze poorten ontdekt waar ik door vluchten kon, vrij als een vogel, gedragen door de wind.

De reis, Rose Gronon,

Vaste verbindingen


Spreekwoorden


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


vogel 1.1

voorstelling van een vogel in een schilderij of een tekening of door een juweel, een beeldje, een stuk speelgoed, een vlieger, een gevouwen stuk papier; ook een voorstelling van een vogel bestaande uit een met veren getooid blokje dat wordt gebruikt als doel door boogschutters

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een vogel…

is een voorstelling

      Algemene voorbeelden


      In een kleine gouden broche stonden een zon en een vogel gegraveerd, een wazige zon met zes pareltjes en een vogel met een rood steentje als oog, niet meer dan fijne imitaties vermoedelijk; de speld moest gescherpt worden, hij raakte nergens doorheen.

      Het concert des levens, Joris Note,

      Met het hoofd in de nek en de ogen verloren in de lucht wandelde ik dan fier als een pauw voort met boven mijn hoofd op een duizelingwekkende hoogte de gouden vogel van Hans, de mooiste vlieger van het dorp.

      De lange geboorte, Lut Ureel,

      In een van de laatste brieven had ik Paul Klees tuin met gele vogels beschreven, die aan de verbeelding ontsproten verstrengeling van geheimzinnige kleurplanten en kleurdieren waarbij de wereld die de verbijsterende pretentie heeft zich reëel te noemen in het niet verdwijnt.

      Tussen tuin en wereld, Paul De Wispelaere,

      Op de met batik afgedekte hutkoffer tegenover zijn bed speelde hij vaak met benen vogels, een opgezette slang, bamboe fotolijstjes en Balinese vrouwenbustes die altijd glimlachten in glanshard hout.

      Nathan Sid, Adriaan van Dis,

      Waar was die? Hij liep naar de andere kant van het brede ledikant waarop een paarse zijden sprei met geschilderde vogels en bloemen lag.

      De Coltmoorden, Jef Geeraerts,

      Ze heeft niet zoals Anne Frank een dagboek bijgehouden, ze heeft vogels gevouwen van papier. Wij hebben hier zo'n mythe dat een zieke geneest als hij duizend van die vogels heeft gevouwen.

      Alles wat het geval is, Milo Anstadt,

      Dit jaar heeft Valentina zes nieuwe vellen op de markt gebracht. Het zijn ondermeer kabouters, vissen, vogels, maritiem en planten. Stuk voor stuk vellen voor bijzondere kaarten.

      http://www.barbestyn.nl/index.tpl

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      vogel 1.2

      diersoort die vogel wordt genoemd; diersoort der vogels; klasse der vogels

      Betekenisbetrekking


      metonymie
      Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Vogels…

      zijn een diersoort

          Algemene voorbeelden


          De meeste paleontologen gaan er al langer vanuit dat vogels zich hebben ontwikkeld uit dinosaurussen, maar deze theorie is gebaseerd op een gelijkenis tussen de heupbeenderen van vogels en een bepaalde dinosaurussoort.

          De Standaard,

          vogel 1.3

          diersoort uit de klasse van de vogels; soort van vogels

          Betekenisbetrekking


          metonymie
          Betrokken betekenissen 1.0 : 1.3

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een vogel…

          is een soort

              Algemene voorbeelden


              Maar er zijn natuurlijk ook vogels die hier min of meer typisch voor Nederland zijn, en die moeten speciaal voor Nederland aangemaakt worden. Het gaat om zo'n zeven vogels, die nog niet meteen op de lijst op de website staan. Het gaat ondermeer om de wielewaal, bekend uit het wandellied 'Kom mee naar buiten allemaal, dan zoeken wij de wiehiehielewaal.'

              NRC,

              In de middeleeuwen werden verschillende vogels gebruikt voor de jacht. Priesters jaagden met sperwers op kleine zangvogels terwijl het gewone volk en de lagere adel gebruik maakten van buizerds of gewone valken. Personen van hoge adel en koningen gebruikten slechtvalken voor de jacht.

              http://www.valq.nl/?section=valkerij=NL&_beheer=41f5be2216f86ace0f7ff86cdd1afa4d

              Dat zoude best kunnen, want op haar schouder zit een papegaai die met haar mede leest, één van de twee vogels die door de Kerk als katholieke dieren zijn erkend.

              http://www.bookman.nl/reve/oud/dagboek/007.html,

              vogel 2.0

              (informeel)

              persoon, vooral een man en vaak iemand die de ene of andere van het gewone afwijkende eigenschap heeft
              Meestal met een attributief adjectief waardoor die ongewone eigenschap wordt genoemd.

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Een vogel…

              is een persoon

              • [Geslacht] is meestal een man; heeft vaak een van het gewone afwijkende eigenschap

                Algemene voorbeelden


                Hij kwam van Kas die me schreef vanuit de bajes in Den Bosch: Hé vogel, hoorde je naam en adres op de radio; ben jij dezelfde als van toen in Haarlem?!

                De heiligen zijn dood, René Stoute,

                'Ik ben tegen het gewoon maar afschrikken van die vogel van de rijkswacht, hoe heet hij ook weer?' zei hij.

                Drugs, Jef Geeraerts,

                Er is iets veel en veel vreselijkers voor nodig - een auto-ongeluk, een echte overdosis met hartstilstand - om deze stoet zonverbrande trippers in beweging te krijgen op weg naar de westerse medische wetenschap. De vogel met de gezwollen voeten zegt: Ik wil mijn voeten niet kwijtraken. Een ander meisje komt met: Als je nou 'es je voeten in het zand begraaft om te zien of de zwelling dan minder wordt?

                Cherry, Mary Karr,

                Combinatiemogelijkheden


                met adjectief ervoor


                • een dure vogel
                • een gladde vogel
                • een handige vogel
                • een hippe vogel
                • een late vogel
                • een rare vogel
                • een vlugge vogel
                • een vreemde vogel
                • een vroege vogel
                • een vrolijke vogel

                Onrechtstreeks brengt de patron Guignard aan het verstand dat hij een dure vogel aan het worden is.

                De verdwazing, Andreas Roels,

                De schoolcarrière van Van der Waals eindigde in februari 1932, na een vijf maanden durend verblijf op de Dordtse ambachtsschool. Hij stortte zich op het repareren van radio's - een grote liefde. Trouwde op zijn 22ste en had alleen de naam verworven een handige vogel te zijn.

                NRC,

                Als ik een vlugge vogel was of een razendsnelle beslisser, zo heb ik begrepen, kon ik gratis voor niets een gouden horloge van een mij onbekend wereldmerk krijgen.

                NRC,

                De chauffeur, hooggezeten in zijn cabine, wuifde naar hem, een buitenissig type, baardig en blakend van levenslust, een milieubeschermer, zo te zien, een hippe vogel, een gehavende pothoed op zijn wilde haren.

                Oprechter trouw, Henk Romijn Meijer,

                De arme Darwin had onbedoeld heel wat losgemaakt in het verhitte brein van talrijke intellectuelen en hemelbestormers. Allerlei rare vogels grepen de 'struggle for life' en de 'survival of the fittest' aan om op te roepen tot een nietsontziende strijd-tot-het-einde om de toekomst.

                http://allserv.rug.ac.be/~frvandun/Texts/Articles/Fisonr.htm,

                Er was een Spaanse gitarist met een woeste haardos, er liepen veel vreemde vogels rond en er werd volop eten en drinken rondgedeeld door uitzendkrachten in zwart-wit.

                Het verkeerde keelgat, Diane Broeckhoven,

                Mijn verbolgenheid richtte zich niet tegen de late wakers of de vroege vogels.

                Slaap!, Annelies Verbeke,

                Onze maatschappij is zozeer tot in al haar geledingen ingericht voor late vogels dat zelfs de vreselijke discriminatie van de vrouw in het niet verzinkt bij de achteruitstelling en veronachtzaming van de dauwtrapper.

                Ongewenste zeereis, Maarten 't Hart,

                Na een inval vinden we onder kussens en in de stortbakken van de wc voor een paar honderd gulden aan stuff. Met de samenwerking gaat het ook niet best. Een onwaarschijnlijke samenstelling, de staf. vier medewerkers, die op papier dezelfde positie innemen. Piet de ex-junk hippe vogel zorgt voor de programma's.

                De schaamte voorbij, Anja Meulenbelt,

                De excentriciteit van de Britten bevalt mij. In Nederland ben ik een rare vogel, een selfmade zakenman en ook nog self-made classicus, want ik kon het niet verkroppen dat ik voortijdig van school werd gehaald.

                De reis naar Kithira, Andreas Burnier,

                Natuurlijk had een vol jaar spuiten me ook een entourage bezorgd van talloze verslaafde rare vogels: niet in het minst omdat ik de meest bemiddelde was, want de ondertussen goedbetaalde reklamejob wist ik ondanks alles vol te houden.

                Het blije lijden, Alex Rosseels,

                Falck/Dierickx vertolkt zelf de hoofdrol: een vrolijke vogel die in de ban is van een fotomodel en daardoor problemen krijgt met zijn vriendin.

                De Standaard,

                Direkteur Scheck zegt het met een monkellachje, want hij weet dat nu de vraag zal komen hoe men dan dure vogels als Jef Geeraerts, Gerard Mortier en Harry Kümel kan aantrekken.

                De Standaard,

                Hij was een gladde vogel. zelfs uit zijn struikelingen wist hij psychologisch voordeel te halen.

                Op toernee met Leopold Sondag, Ward Ruyslinck,

                Vaste verbindingen


                Spreekwoorden


                Woordfamilie


                Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen