Brexit


Brexit 1.0

(politiek en bestuur; neologisme)

uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie; vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie
De officiële spelling was voorheen brexit met een kleine letter, maar nu de Brexit een historisch feit is, wordt het woord net als andere historische gebeurtenissen officieel met een hoofdletter geschreven. Ook de samenstellingen met Brexit- krijgen sinds januari 2020 een hoofdletter. In het Engels is eind 2020 een nieuwe blend met Brexit bedacht: Brexmas, van Brexit en Christmas of X-mas, waarmee wordt verwezen naar de Brexitdeal die premier Johnson en de EU op de dag voor kerst op het nippertje wisten te sluiten om een no-deal-Brexit te voorkomen.

Semagram (extra betekenisinformatie)


De Brexit…

is een uittreding

  • [Tijd] is eind 2019 onvermijdelijk geworden en op 31 januari 2020 begonnen met een overgangsfase
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] is het resultaat van een referendum dat door premier Cameron op 23 juni 2016 werd georganiseerd en waarbij een kleine meerderheid (51,9%) voor uittreding uit de EU stemde
  • [Gevolg of resultaat] heeft de gemoederen zeer hoog doen oplaaien en heeft tot grote verdeeldheid in het Verenigd Koninkrijk geleid

Hoofdsemagram: exit


Algemene voorbeelden


Niemand zal ontkennen dat het een uitdaging was: het in minder dan een jaar tijd onderhandelen van een volledig handelsakkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Het proces is door het coronavirus nóg lastiger geworden, waardoor een harde Brexit een stap dichterbij lijkt te komen.

https://www.nu.nl/brexit/6041014/hoe-het-coronavirus-alsnog-tot-een-harde-brexit-kan-leiden.html,

Niet de grexit of de brexit moet de agenda van de EU bepalen, maar de exit van de crisis.

https://twitter.com/fleurgraeper/status/552537438066049024,

Hij had als president de reputatie een staatshoofd van de rijken te zijn, maar nu profileert hij zich zwaar anti-establishment. 'Hoeveel brexits, Amerikaanse verkiezingen en verloren Europese referenda zijn er nog nodig opdat de woede van het volk eindelijk gehoord wordt?' zei hij dinsdag nog.

https://www.knack.be/nieuws/wereld/republikeinse-voorverkiezingen-in-frankrijk-wat-u-moet-weten/article-normal-778111.html,

1 op 3. Die magere minderheid van de Britten zou, mochten ze vandaag moeten stemmen over het lidmaatschap van de EU, kiezen om erin te blijven. Naast die 33 procent Brusselminnende Britten, heeft 17 procent geen voorkeur. Daarmee blijft dus 50 procent over die liever een 'Brexit' zouden zien, mochten ze nu de keuze krijgen. Dat cijfer betekent dat de regering van premier David Cameron heel wat werk voor de boeg heeft, wil hij het Britse sentiment keren. Cameron zelf is een tegenstander van een Britse exit uit de Europese Unie.

http://www.tijd.be/nieuws/politiek_economie_europa/Helft_Britten_wil_Brexit.9305777-3140.art,

Bestuurlijk kan het voor het VK gevolgen hebben omdat de Schotse afgevaardigden niet meer vertegenwoordigd zullen zijn. Hierdoor zullen de conservatieven een meerderheid krijgen waardoor het risico van een Brexit – het VK verlaat de Europese Unie - toeneemt.

http://www.gilissen.nu/video/6c46715163413d3d/Schotland+beweegt+financi%C3%ABle+markten,

Na grexit kwam prexit, de uittreding van Puerto Rico uit de dollarzone (die overigens ook niet doorging) en alom bekend is inmiddels brexit, de uittreding van Groot-Brittannië uit de Europese Unie, die recent via een referendum werd afgedwongen. En in het kielzog van brexit ontstonden auxit (Oostenrijk), bexit (België), dexit, (Duitsland), frexit (Frankrijk), hunxit (Hongarije), italexit (Italië), nexit (Nederland) en spexit (Spanje). In België pleitte extreemrechts direct nadat de uitslag van het Britse referendum bekend was geworden voor een vlexit (Vlaanderen). En in Schotland wilden ze juist een scoxit, een uittreding uit het Verenigd Koninkrijk.

https://taaluniebericht.org/artikel/grexit-en-brexit,

Combinatiemogelijkheden


in voorzetselgroep


  • het referendum over de Brexit

In navolging van het referendum over de brexit in het Verenigd Koninkrijk, roepen de extreemrechtse politici Tom Van Grieken (Vlaams Belang) in Vlaanderen, Geert Wilders in Nederland en Marine Le Pen in Frankrijk op tot gelijkaardige referenda in de andere lidstaten van de EU.

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2016/06/24/extreemrechts_pleitvoorvlexitnexitenfrexit-1-2694512/,

met onbepaald voornaamwoord


  • de hardste aller Brexits

Als het Europees Parlement niet nauwer betrokken wordt bij de onderhandelingen over het Britse vertrek uit de EU, dan dreigt "de hardste aller Brexits" realiteit te worden en "dat zou iedereen schade berokkenen". Dat schrijft parlementsvoorzitter Martin Schulz in niet mis te verstane bewoordingen aan Donald Tusk, de voorzitter van de Europese Raad.

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20161214_02627047,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding


Overige woordfamilieleden


Etymologie


Aard herkomst leenwoord
Vroegste datering 2013
Brontaal Engels
Vorm in brontaal Brexit
Betekenis in brontaal idem
Bijzonderheden Op een soortgelijke manier gevormd zijn auxit (Oostenrijk), bexit (België), dexit (Duitsland), frexit (Frankwrjk), hunxit (Hongarije), italexit (Italië), nexit (Nederland), scoxit (Schotland), spexit (Spanje) en vlexit (Vlaanderen). Van brexit is weer brexodus afgeleid, 'uittocht van ondernemingen en personen uit het Verenigd Koninkrijk als gevolg van de brexit'.
Samenhangende woorden (betekenis) Brexperiment