A - Als ongeleed woord
mot 1.0
Bron:
Olaf Leillinger
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een mot…
is een vlinder; is een insect; is een dier
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Arthropoda; Geleedpotigen |
| Klasse | Insecta; Insecten |
| Orde | Lepidoptera; Vlinders |
Algemene voorbeelden
Af en toe, heel zelden want het is een beetje genant, zei ik wel eens tegen een familielid: 'wat ik nu weer heb - ik ben waarschijnlijk de enige persoon in Amsterdam die motten in haar keukenkast heeft!' en dat werd dan altijd grinnikend beaamd.
Motten eten wol, die horen dus in de klerenkast, dat weet een kind en daar strooi je sinds oudsher mottenballen tegen.
Een fraai voorbeeld is een mot in Madagascar die met een afrolbare snuit van tientallen centimeters net bij de nectar onderin een eigenaardige slurfvormige orchidee kan komen.
Wat druppels op een zakje gedroogde lavendel of in een geurflesje weert motten uit de linnenkast.
Lees de werken van de getuigen, het is de vergissing van de vrijheid die ze bezingen. Het is de vergissing van hun held waardoor we naar hun werken worden gezogen als motten naar het licht.
Andere schadelijke insecten zijn de houtworm, stofluis, mier, spektor, tapijtkever en mot.
Niemand weet wanneer hij doodgaat, we zijn motten die blind tegen het brandend licht aanvliegen.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- fladderen
- zwermen
Een mot fladdert tenminste nog geestdriftig rond zijn ondergang.
Een regen van takken daalt neer op het dak van de auto, houten druppels tikken weg. In de lichten zwermen nog meer motten. Een troep gebroken, doorzichtige, tere vleugels en poten kronkelt en draait over de voorruit.
in voorzetselgroep
- aangevreten door de motten
Mijn haren kleed was aangevreten door de motten, mijn boeken waren beschimmeld.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- aardappelmot
- amandelmot
- appelmot
- appelstippelmot
- berenklauwmot
- bijenmot
- bontmot
- buxusmot
- cacaomot
- cactusmot
- dadelmot
- floridamot
- fruitmot
- graanmot
- harsmot
- kardinaalsmutsmot
- karwijmot
- keldermot
- kledingmot
- kleermot
- koolmot
- korenmot
- kroosmot
- lichtmot
- meelmot
- mineermot
- mueslimot
- nachtmot
- ooftmot
- papiermot
- pelsmot
- populiermot
- preimot
- pruimenmot
- reuzenmot
- schietmot
- schildmot
- snuitmot
- spinselmot
- steenmot
- stippelmot
- suikermot
- tapijtmot
- uienmot
- vetmot
- wasmot
- watermot
- wijnmot
- wintermot
- woordmot
- yuccamot
- zijdemot
- zilvermot
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- motbal
- motdrift
- motecht
- motechtheid
- motluis
- motplek
- motrooster
- motruïne
- mottenbal
- mottenbol
- mottenburcht
- mottenburg
- mottengat
- mottenheuvel
- mottenkasteel
- mottenkruid
- mottenlarfje
- mottenlarve
- mottenlijk
- mottenpapier
- mottenplaag
- mottenplant
- mottenstadion
- mottenvleugel
- mottenvliegtuig
- mottenvolk
- mottenzak
- mottenziel
- motvlieg
- motvliegje
- motvlinder
- motvrij
- motvuurtje
mot 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Mot…
is een verzameling
Algemene voorbeelden
Veel kleding en tapijt is in de fabriek al behandeld met chemische middelen tegen mot.
Schade door langzaamwerkende weersinvloeden of andere invloeden (natuurgeweld uitgezonderd), slijtage, eigen gebrek, eigen bederf, mot, knaagdieren, insecten enz.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- in iets komen
- in iets zitten
Ik lijstte een foto van Micky in. Haalde Beer uit het rommelhok. Rook aan zijn tas met kinderkleertjes [...]. In Beer zat de mot. De kinderkleertjes roken naar oude witkalk, muffe schimmel en opgedroogd regenwater.
'Moet dat nou?' Hij had een hekel aan dat pak. Hij voelde zich er een patser in, hoewel het op zichzelf geen onaardig pak was. 'Er is al een keer de mot ingekomen.' Hij aarzelde. 'Goed,' besliste hij. 'Ik zal het aantrekken.'
in voorzetselgroep
- door mot aangevreten
Fre koncentreert zijn aandacht op talrijke stofferige banieren en de door mot aangevreten wimpels.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
mot 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Mot…
is materiaal
Algemene voorbeelden
Mot is geld waard. De Groot Bewerkingsmachines in Rosmalen heeft een compleet programma voor energiewinning opgesteld staan in de showroom. Zet houtafval om in brandstof en bespaar op energiekosten! Een container zaagmot is € 2.500,- waard! Dus voer niet meer af, maar zet houtafval, mot, zaagsel en krullen om in bruikbare brandstof voor in de werkplaats.
Ik sta voor een keuze, we stonden altijd op vlas, maar ze hebben mijn pony nu op mot gezet. Wat is bijvoorbeeld goedkoper, en gebruik je het minst van?
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
mot 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Mot…
is molm
Algemene voorbeelden
Wanneer het lekken onverwacht ernstige vormen aan nam, moest de motkorf uitkomst brengen. De motkorf of ben was een tenen mand aan een lange stok. De mand werd gevuld met droog turfmolm of zaagsel, mot genoemd, en afgedekt met een doek met in het midden een gat.
Het Nederlands kent zeven verschillende woorden mot, als we de Vlaamse spreektaal meerekenen. Eén daarvan betekent nu o.a. 'turfmolm' (ook turfmot genoemd), 'zaagsel' of, in het regionale woord motblik, 'stof'. Ditzelfde mot kon, volgens taalhistorici, vroeger ook naar fijne regen verwijzen.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
mot 4.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Mot…
is neerslag
- [Vorm] heeft de vorm van zeer fijn stof
Algemene voorbeelden
Officieel was het de korte droge tijd, maar behalve af en toe gloeiende zon, kregen we elke variëteit van regen aangeboden, in elke richting tussen verticaal en horizontaal, dikke druppels en mot, urenlange druilbuien en korte haastige.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
mot 5.0
(informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Mot…
is ruzie
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] verloopt heftig, met veel geroep en getier, vaak ook met duwen en trekken
Algemene voorbeelden
Mot met de cineclub, mijn eerste kennismaking met linkse verketterij. We worden beschuldigd van elitisme, we zijn bourgeois omdat we lezingen houden op scholen.
Bovendien was bekend dat er zo'n half miljoen mensen van buiten de stad zouden komen, ofwel om de koningin toe te juichen ofwel om te kijken wat er voor mot in de stad zou zijn.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- mot hebben
- mot krijgen
- mot maken
Met een beetje hulp van het steeds verbijsterende toeval was de zaak binnen de week geregeld: Tonny, na twee jaar schijnbaar huwelijksgeluk, had op dat opgenblik volop mot met vrouw Mieke, die hij destijds bij mij op 't uitzinnige sexfeest had leren kennen.
Tjerk had niet erg veel contact met hem gehad, had in het begin zelfs een beetje mot met hem gekregen over een lawaaiig feestje op de kamer, met veel drank en spul om te roken, terwijl Tjerk in zijn bed lag en wilde slapen.
De film is een ontgoocheling en tijdens de pauze krijgt mijn vader mot met een andere vader die er met onze twee cola's vandoor wil gaan.
In opvangtehuizen maken ze mot en worden ze eruit geschopt en mogen er nooit meer in, maar binnen zo'n soort leefgemeenschap hebben ze gewoon een plek voor de nacht als ze zich gedragen en anders worden ze eruit geknikkerd en de volgende keer worden ze met net zo veel liefde weer opgenomen, dat is gewoon een feit, dat gebeurt gewoon.
mot 6.0
((vooral) in België; informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Mot…
is een behandeling
Algemene voorbeelden
Natuurlijk zit daar veel crapuul, voor wie binnen of buiten niks uitmaakt. Slechte mensen. Die bestaan. Door en door slecht. Dat bestaat. Ontegensprekelijk. Maar daar zit veel goed volk. Ik wist dat niet voor ik er ook zat. Mensen die de klop gekregen hebben. Mot op de kop. Want daarbuiten is het gemakkelijk. Een mens doet elke dag wel iets waardoor hij kan denken: ik ben goed. Of toch niet slecht. Maar daarbinnen. Ge zit daar niet voor niks. Als het niet is voor wat ge veroordeeld zijt, dan is het wel voor iets anders.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- mot geven
jeanneke houdt nu café en zit onder de pillen, bij een vent die haar mot geeft, en die haar een dochter maakte.
mot 7.0
((vooral) in België; informeel)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een mot…
is een aanraking
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- vallen
Hier gaan motten vallen, dacht ik, en dat op een zondagmorgen, en de Ferre is er vandoor.
als object bij een werkwoord
- motten geven
- motten krijgen
Die van 't Heibloemeke stonden garant voor ambras. Was het er kermis, dan werd er gevochten. Was het ergens anders kermis, dan gingen ze ergens anders motten geven (en krijgen).
En nu gaat ge hier vertrekken. Ik ga niet handtastelijk worden. Ge hebt geluk dat ge vrouwen zijt, anders zouden jullie motten krijgen.
Man, ik ga motten krijgen na dit interview.
mot 8.0
((vooral) in België; informeel)
Vaste verbindingen
iets in de mot hebben
iets in de mot houden
mot 9.0
Algemene voorbeelden
Mot en meneer is weg, dat is mij nu toch een beetje te beest.
Maar nee gij, ge kent onze Matjas toch! Hij heeft in Amerika verdergeleerd en daar doen ze dat altijd. Dat is voor de spannink. Ze zeggen eerst het tegenovergestelde van wat ze eigenlijk willen zeggen en dan wachten ze. Ge ziet dat toch in de bold en de beautiful. Ze doen zelfs dikwijls of dat ze gaan weggaan en dan blijven ze bij de deur staan, de hand aan de klink, zonder om te draaien. En dan, héél traag, komen ze terug. Eerst de kop en dan de rest. Ze blijven naar de grond kijken en dan mot!... recht in uw ogen. Maar dan hebben ze nog altijd niks gezegd! Eerst doen ze dan nog een paar keer precies of dat ze iets gaan gaan zeggen en als ge begint te denken: nu komt er niks meer... Mot !! Dat is voor de spannink.
B - Als letterwoord
MOT 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Het MOT…
is een overheidsinstelling; is een instelling; is een organisatie
- [Functie] dient om verdachte transacties bij financiële instellingen te registreren; is een middel om zwart geld op te sporen
- [Activiteit of handeling] ontvangt meldingen vanwege de financiële instellingen
- [Legitimiteit] is ingesteld door de wet MOT
Algemene voorbeelden
Want al is de euro-omwisseling niet aangegrepen voor een geldzuivering zoals in 1948 gebeurde met het Tientje van Lieftinck, banken en andere financiële instellingen moeten alle ongebruikelijke transacties en zeker die vanaf 25.000 gulden bekend maken bij het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties (MOT) in Zoetermeer.
Daarbij wordt intensief samengewerkt tussen het MOT en de anti-witwaseenheid BLOM.
In 2001 heeft het MOT 20.200 verdachte transacties aan de politie doorgemeld tegen 10.800 in 2000.
MOT 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
De MOT…
is een verplichting
- [Betrokkene] is opgelegd aan de financiële instellingen
- [Handelende persoon] is opgelegd door de wetgever
- [Onstoffelijke inhoud] houdt in dat de financiële instellingen verdachte transacties moeten melden aan een daartoe opgericht meldpunt
Algemene voorbeelden
Wit wassen vindt alleen plaats in de criminele sfeer. Kunnen degenen die spijt hebben van hun zwarte geld nog terug? Jawel, zij kunnen tot inkeer komen. Ze betalen dan slechts de achterstallige belasting plus rente. Voorwaarde is wel dat de fiscus hen niet op het spoor is, want dan gaat het hele feest niet door. Breekt de Melding Ongebruikelijke Transacties ( MOT ) nog potten? Nee, niet echt. In verband met de invoering van de euro is de hoeveelheid meldingen weliswaar gestegen, maar het aantal daaruit voortvloeiende fraudezaken zal wederom minimaal zijn.