Atjehs 1.0
Algemene voorbeelden
Van mijn vele bezoeken aan Atjehse stranden heb ik al geleerd dat een ballenknijper hier weinig gewaardeerd wordt.
Met geld, geschenken en onderscheidingen trachtte Deijkerhoff de vriendschap van de Atjehse hoofden te kopen en af en toe lukte dat ook.
Het vredesbestand in Atjeh staat op springen. Zowel Indonesië als de lokale bevolking ergert zich aan de Atjehse rebellen. Militair ingrijpen dreigt.
Meulaboh is de stad waar in 1899 de beroemde Atjese verzetstrijder, Teuku Umar, vermoord is door de Nederlanders. Zijn vrouw, Cut Nyak Dhien, heldin van het Atjese volk, heeft na zijn dood de strijd met zeer beperkte middelen nog zes jaar volgehouden.
De oorlog eindigde vijf jaar later. Niet door de sharia, maar door de tsunami die in 2004 in Atjeh meer dan 135 duizend mensen doodde. De slepende vredesonderhandelingen tussen Atjese rebellen en de Indonesische regering kwamen door het drama in een stroomversnelling.
Hij laat me een zakboekje zien met praktische wenken over de Atjese taal en cultuur, dat in 2003 is uitgegeven door het ministerie van Defensie.
De Zweedse politie heeft drie leiders van de Beweging Vrij Atjeh (GAM) gearresteerd. De arrestatie van het drietal, onder wie de hoogste leider van de GAM Hasan Tiro, wordt in Jakarta toegejuicht als een grote overwinning in de strijd tegen de Atjese rebellen.
Bewapend met karabijn, klewang en rentjong (een Atjees steekwapen) en niet gehinderd door zware bepakking legden de marechaussees een grote beweeglijkheid aan den dag.
De hoofdpersoon is een 95-jarige vrouw, kind van een Nederlandse gezondheidsofficier op Atjeh en van de dochter van een Atjees stamhoofd.
De hikajat prang Kompeuni is een verzameling Atjese heldendichten. De term komt oorspronkelijk van het Arabische Tadkirat ararkidin wat de vermaning der stilzittenden betekent.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Atjehs 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Het Atjehs…
is een taal
- [Groep] behoort tot de Maleise talen
- [Plaats] wordt gesproken in Atjeh en in het zuiden van het Maleisisch Schiereiland
Algemene voorbeelden
Het Atjehs is de Austronesische taal die door de bevolking van het sultanaat Atjeh in Indonesië gesproken wordt, alsmede op de zuidpunt van het Maleisisch Schiereiland. De taal heeft zo'n drie miljoen moedertaalsprekers.
De handschriften omvatten naar schatting zo'n 18.000 exemplaren. Zij vertegenwoordigen alle soorten van literatuur, in vele talen, in alle mogelijke en soms ook onmogelijke, de fantasie van de westerse bezoeker tartende vormen. De onderzoeker vindt hier bellettrie, godsdienstige verhandelingen, rechtsliteratuur, brieven en wat dies meer zij in het Atjehs, Bataks, Rejang, Javaans, Madurees, Soendanees, Javaans, Balinees, Boeginees en Makassaars of Bimanees
De rajah praat in het Atjees met zijn raadsman.
Het Atjees kent zeker 10 dialecten: Pasè, Peusangan, Matang, Pidië, Buëng, Banda, Daya, Meulabôh, Seunagan en Tunong.
In Indonesië worden honderden volkstalen gesproken, van het Atjees tot de volstrekt onverwante talen van Papoea.
Sinds het einde van de Atjehoorlog was de koloniale regering [...] geïnteresseerd in een 'culturele immobilisatie' van dat gebied. Deze task werd voor een deel aan Volkslectuur toevertrouwd. Later werd L.B. Toengkoe Mohammad Noerdin in dienst genomen voor het vervaardigen van teksten in het Atjees.