Prinsjesdag 1.0
((vooral) in Nederland)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Prinsjesdag…
is een dag; is een periode; is een tijd
- [Deel] vormt de opening van het parlementaire jaar in Nederland
- [Functie] dient als dag waarop het regeringsbeleid voor het komende jaar wordt toegelicht en de begroting moet worden ingediend
- [Plaats] wordt gevierd in Nederland, waarbij de ceremoniële plechtigheden vooral plaatsvinden in en rond het Binnenhof en de Ridderzaal in Den Haag
- [Tijd] valt op de derde dinsdag van september
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] gaat gepaard met het uitspreken van de troonrede ten overstaan van het parlement en het indienen van de begroting en een rijtoer van de belangrijkste leden van het Koninklijk Huis in de Gouden Koets
- [Handelende persoon] heeft betrekking op het Nederlandse staatshoofd die de troonrede uitspreekt en de Staten-Generaal die toehoren
Algemene voorbeelden
Oorspronkelijk was Prinsjesdag de benaming voor de verjaardag van stadhouder Prins Willem V (8 maart). Destijds was dit één van de populairste volksfeesten in ons land. In de patriottische tijd (laatste kwart 18e eeuw) werd Prinsjesdag aangegrepen om demonstraties van Oranjegezindheid te houden. Waarschijnlijk heeft men op grond hiervan in de negentiende eeuw de dag van de plechtige opening van de Staten-Generaal ook Prinsjesdag genoemd.
Het parlementaire jaar loopt van de derde dinsdag van september (Prinsjesdag) van het ene jaar tot de derde dinsdag van september in het volgende jaar.
Eerst komt de regering aan de beurt. Zij laat elk jaar op Prinsjesdag (de derde dinsdag van september) weten waaraan ze het overheidsgeld wil besteden of waarop ze wil bezuinigen. Dat doet ze in de Rijksbegroting en in de Miljoenennota, de toelichting op de begroting. Beide worden bij de Tweede Kamer ingediend. Een kort overzicht van de regeringsplannen staat in de Troonrede.
Na Prinsjesdag is het de beurt aan de Tweede Kamer. De fractievoorzitters gaan dan met de minister-president in debat over het beleid van de regering. Dit staat bekend als de Algemene Politieke Beschouwingen. Dit is één van de weinige momenten waarop zowel het voltallige kabinet als alle kamerleden in de vergaderzaal van de Tweede Kamer aanwezig zijn.