Zwarte Piet 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Zwarte Piet…
is een persoon
- [Uiterlijk] heeft vaak een zwarte huidskleur; draagt vaak een felgekleurd glanzend pakje, vooral in blauw of rood, en een hoofddeksel met een veer; heeft vaak zwart krulhaar; heeft vaak rood gestifte lippen
- [Attribuut] heeft een zak met speelgoed en snoepgoed bij zich; heeft soms een roe bij zich voor de stoute kinderen
- [Functie] is de knecht van Sinterklaas
- [Bestaansvorm of zijnsorde] bestaat in het geloof van kinderen
- [Activiteit of handeling] klimt door de schouw om snoepgoed en speelgoed te brengen; strooit pepernoten; bonst 's avonds op pakjesdag op de deur en laat een zak met snoepgoed en cadeaus achter
- [Waardering] maakt soms kinderen bang omdat ze vrezen dat hij stoute kinderen in zijn zak stopt en mee naar Spanje neemt; wordt door velen als een racistisch fenomeen beschouwd
Algemene voorbeelden
Zwarte Piet was zwart, dacht ik, omdat hij door de schoorsteen kroop.
Ik voelde nog net de hand van Zwarte Piet die de zak met lekkers had neergezet.
Wie Zwarte Piet echt is en waarom Zwarte Piet zwart is, is nog steeds niet duidelijk.
Hij is eigenlijk de assistent van de Sint en heel erg belangrijk: kun jij je Sint Nicolaas voorstellen zonder Zwarte Piet, of Piet zonder Sint?
Wij moesten liedjes zingen en Zwarte Piet zwaaide de maat met de roe, terwijl de goedheiligman berustend meeknikte. Namen werden afgeroepen en ik mocht aansluiten in de rij voor het podium.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- Zwarte Piet spelen
Ik moest eens zwarte Piet spelen voor blinde kinderen.
met ander, nevengeschikt substantief
- Sinterklaas en Zwarte Piet
In Koekange werden Sinterklaas en zwarte piet ingehaald door de kinderen en wethouder Damming.
zwarte piet 2.0
Algemene voorbeelden
De goedheiligman, die zich het afgelopen jaar in Spanje intensief heeft beraden over nieuwe wapens in de strijd met de almaar oprukkende kerstman, loopt vanmiddag met zijn schip vol zwarte pieten in Monnickendam binnen.