A - achter
achterlijk 1.0
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- een achterlijk kind
- een achterlijk meisje
- een achterlijke jongen
Het eerste, het enige wat ze van hem willen weten is waarom hij Anna heeft verkracht. En of hij wel beseft wat voor een smeerlap hij is: met een achterlijk kind, dat mentaal nog niet eens de leeftijd van twaalf jaar heeft.
Wie geld heeft voor een poepdure Rolls-Royce staat uiteraard boven de wet en mag twaalfjarige achterlijke meisjes verkrachten en daarna verminken.
Ik weet dat er vroeger een achterlijke jongen woonde met een manchester broek. Met een oude bretel als katapult schoot hij vogels dood die hij alleen zag en dan zei hij godvergeme met een dubbele tong.
met bijwoord
- geestelijk achterlijk
Ik merkte op dat ik met deze cretins niet de dwergen bedoelde, welke men wel eens ontmoet in circussen en die geestelijk helemaal niet achterlijk zijn, zgn. chondrodystrophische dwergen, mensen met een afwijking van hun kraakbeenstelsel.
met werkwoord
- achterlijk zijn
Ik merkte op dat ik met deze cretins niet de dwergen bedoelde, welke men wel eens ontmoet in circussen en die geestelijk helemaal niet achterlijk zijn, zgn. chondrodystrophische dwergen, mensen met een afwijking van hun kraakbeenstelsel.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
achterlijk 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Algemene voorbeelden
We zijn Marokkaan en moslim en worden daarom beschouwd als anders, ja soms zelfs als achterlijk. Dat kwetst en doet pijn.
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- een achterlijke cultuur
- een achterlijke streek
- een achterlijk land
- achterlijke mensen
- achterlijke tradities
De islam is in haar ogen een achterlijke cultuur die, in tegenstelling tot de joods-christelijke beschaving, niets heeft bijgedragen tot het welzijn van de mens. Fallaci gaat hier uit de bocht.
Ik doe de deur open. Zijn slaapkamer. Dubbel bed, uiteraard, keurig opgedekt. Maar wàt voor een bed. Zeker een Louis de zoveelste? Ivoorkleurig [...]. Alles samen zoiets als een geraffineerde hotelkamer. Iets totaal buitensporigs in deze achterlijke streek. Je kunt je al zó de verraste gilletjes voorstellen van de vrouwtjes, die hij hier binnenlokt.
Ik zie overal goed geschoolde mensen, zeer goede ingenieurs. Dat zit in het Tsjechische beestje. Het zijn techneuten en ze beschikken vaak over de meest moderne uitrusting. Dit is zeker geen achterlijk land.
Ten vierde: de hardnekkige portrettering van islamieten in de westerse media als achterlijke mensen met een middeleeuwse godsdienst en barbaarse zeden en gewoonten, de vele islamgeleerden in het Westen ten spijt. Geen wonder dat veel allochtonen onderhevig zijn aan ambivalente gevoelens.
Lezer P. A. [...] vindt het vanzelfsprekend dat het in Rusland na de machtsgreep van Lenin tot een botsing kwam tussen "de middeleeuwse kerk met haar achterlijke tradities en de revolutionairen".
met bijwoord
- sociaal achterlijk
- zo achterlijk
In Nederland, nochtans geen sociaal achterlijk land, is reeds 40 % van de burgers boven een inkomensdrempel getild, die geacht wordt voldoende hoog te zijn opdat zij zich naar eigen keuze tot de verzekeringsmarkt zouden wenden.
En daar waren de geestelijken voor het huwen en wilden het celibaat afschaffen. Maar hier waren de mensen zo slaafs en achterlijk! God wat een stommelingen.
met werkwoord
- achterlijk zijn
En natuurlijk: Limburg, dat is verder dan Cannes; Limburg, dat is verder dan Zambia of Swaziland. In heel Vlaanderen zijn er sukkels die dat denken. En dat ze daar achterlijk zijn en nog in hutten wonen en alleen naar Belgacom gaan voor een nieuwe tamtam.
'Die Amerikanen dachten zeker dat we hier een beetje achterlijk waren, of zo. Nou, wat wij hier presteren, daar kunnen ze in New York nog een puntje aan zuigen!'
Wij intellectuelen. De meesten onder ons hebben de kunst verleerd om ook maar iets van 'religie' proberen te begrijpen. Een beetje agnost wist toch heel zeker dat godsdienst achterlijk is – waarmee ieder onderscheid met kapitale Achterlijkheid uit het oog werd verloren.
overig
- zo achterlijk als de pest
- zo achterlijk als wat
Het is lang geleden dat ik twee zulke kloefkappers in m'n zaak heb gehad. Vooruit, vort. Met jullie schamele vierentwintighonderd in de maand. Ik ken jullie soort wel. Zo Vlaams en zo achterlijk als de pest.
Met 35.000 echtscheidingen per jaar voelt het huwelijksbriefje niet meer als een garantie voor een relatie voor het leven. Evelien Tonkens van het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn voegde daar nadrukkelijk een reden aan toe: het gebrek aan kinderopvang in Nederland. "We zijn daarin zo achterlijk als wat".
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
achterlijk 3.0
(pejoratief)
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
---|
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- een achterlijke lul
- een achterlijke randdebiel
Ik kreeg te horen dat ik een achterlijke lul was en mijn bek moest houden.
Moet je die achterlijke randdebielen zien kijken naar ons!
- een achterlijke vraag
Wat bedoelt de schrijver met...? Hij had dat op school altijd al een achterlijke vraag gevonden. De schrijver, de beeldhouwer in dit geval, kon toch nooit iets anders bedoeld hebben dan wat je las of zag?
met bijwoord
- zo achterlijk
Hij deed niet zo achterlijk tegen me als andere mensen. Freddy was een beweeglijke prater. Ook achter het stuur gebruikte hij nog zijn hele lichaam, hij gaf me af en toe een duw of pakte me bij de arm en maakte brede gebaren.
met werkwoord
- achterlijk doen
- zich achterlijk gedragen
Hij deed niet zo achterlijk tegen me als andere mensen.
"Doe niet zo achterlijk, Iris. Bij ons in de buurt hield niemand van zijn eigen zuster, wij waren nétte mensen hoor."
En waarom gedraagt Bryan zich altijd zo achterlijk?
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
achterlijk 4.0
(sport en recreatie)
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- een achterlijke wind
Met achterlijke wind is de manoeuvre veruit het eenvoudigst, maar kan me voorstellen dat je met 14 meter schip en dito waterverplaatsing sowieso wel wat tijd hebt om even een lus over een paal te leggen/werpen voordat je achterstevoren tegen je buurman aan ligt?
met werkwoord
- achterlijk inkomen
- achtelijker geplaatst
De wind komt achterlijk in, met een sterkte van 10kn ZE. Prima om zo te beginnen. Er zwemt een grote dolfijn aan stuurboordzijde met me mee.
Dit licht mag op het voorschip dan wel achterlijker zijn geplaatst.
Vaste verbindingen
B - scheepsonderdeel
achterlijk 1.0
(transport, verkeer en reizen; scheepsbouw en scheepvaart)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een achterlijk…
is een scheepsonderdeel; is een deel; is een zaak
- [Geheel] maakt deel uit van een zeil van een zeilboot of zeilschip
- [Plaats] is de achterste rand van het zeil
Algemene voorbeelden
Neem zoveel mogelijk bolling en zorg dat je achterlijk zoveel mogelijk naar achter wijst.
In het achterlijk zit het lijkentouw, een lijn die aan de zijkant van het zeil vast zit om het zeil daar stevigheid te geven. Elk langsgetuigd zeil heeft een achterlijk, het achterlijk is altijd een losse zijde van het zeil. Het achterlijk zit vast in de tophoek en in de schoothoek, vanuit die twee punten wordt het achterlijk strak getrokken.
"Ter plaatse van het achterlijk mogen de latzakken breder zijn ten behoeve van het insteken en uitnemen van de zeillatten".