baldakijn


baldakijn 1.0

afbeelding

Bron: Donderwolk
( CC BY-SA 3.0 )

scherm van een vaak kostbaar weefsel dat vooral als waardigheidsteken en ornament wordt aangebracht boven een altaar, troon of ceremonieplaats, of in stoeten en processies als draagbare overkapping wordt omhooggehouden boven belangrijke personen en ceremoniële voorwerpen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een baldakijn…

is een overkapping

  • [Materiaal] is vaak vervaardigd uit kostbare weefsels als damast, fluweel e.d.
  • [Functie] dient als waardigheidsteken en ornament
  • [Plaats] wordt aangebracht boven een altaar, troon, ceremonieplaats e.d.
  • [Werking of functionering] wordt ook als draagbare overkapping in stoeten en processies meegedragen boven het hoofd van hoogwaardigheidsbekleders, boven ceremoniële voorwerpen e.d.

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een baldakijn spannen

De Koningin en de andere leden van het Koninklijk Huis groeten het vaandel en gaan vervolgens het bordes op. Boven het bordes is een baldakijn gespannen.

http://www.koninklijkhuis.nl/monarchie/monarchie.html?prinsjesdag.html

met adjectief ervoor


  • fluwelen baldakijn
  • kunstig baldakijn

Ik werd geboren toen de wegen van het dorp bestrooid waren met wit zand, aspergeloof, margrieten, dahlia's, pioenen en snippers kleurrijk papier. Niet voor zo'n gewone ommegang om de velden te zegenen, maar voor de grote processie met het Allerheiligste onder een rood fluwelen baldakijn.

Memoires van een kerkuil, Robin Hannelore,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • een baldakijn van damast

De pastoor stond tegen de sacristiekast leunend zijn preek te repeteren [...]. Naast de wandklok bij het raam stond de hemel al klaar, een baldakijn van wit damast versierd met goudbrokaat, dat tussen donkerhouten staken hing. 'Het ziet er moeilijker uit dan het is,' verzekerde juffrouw Van Vooren me. ''t Is kwestie van een beetje gelijk aan mekaar te lopen en de stok even hoog te houden.'

Sluitertijd, Erwin Mortier,

in voorzetselgroep


  • onder een baldakijn
  • onder het baldakijn

Om een joods huwelijk te hebben, moeten zowel bruid als bruidegom jood zijn [...]. De ceremonie kan zowel thuis als in de synagoge gebeuren [...]. Het koppel plaatst zich onder een baldakijn en doorgaans is het de rabbijn die hen de zegeningen geeft.

www.pienternet.be/ArabischeCultuur/Jodendom,

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


baldakijn 1.1

afbeelding

Bron: VWAmFot
( CC BY-SA 3.0 )

bij vergelijking vervolgens ook: beschuttende overkapping uit beeldhouwwerk of houtsnijwerk, als waardigheidsteken en ornament aangebracht boven de zitplaats van belangrijke personen, of, soms in de vorm van een versierd torentje, boven beelden van hoogwaardigheidsbekleders, heiligen e.d.

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • een gotisch baldakijn

De buitenkant van de kerk [...]. De voorgevel [...] werd [...] bij de verbouwing van 1892 aan het klooster aangepast. Onder gotische baldakijnen staan er twee beelden van de twee kerkpatronen; de H. Johannes Nepomucenus en de H. Alfonsus de Liguori.

http://www.redemptoristen.nl/Wittem/geschiedenis/historie.htm

De familie Lombardo is hier met vijf monumenten uit de periode 1460-1510 vertegenwoordigd. Het oudste is dat van Pietro, voor de doge Pasquale Malipiero, dat, afgezien van een gotisch baldakijn, in zuivere renaissancestijl is opgetrokken.

http://www.stedentipsvoortrips.nl/italie/venetiecastello.htm

baldakijn 2.0

overkapping, veelal van stof of soms uit ander materiaal, die onder meer boven de ingang van hotels, zitplaatsen e.d. wordt aangebracht als bescherming tegen zon en neerslag en soms ook ter verhoging van aanzien en prestige

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een baldakijn…

is een overkapping

  • [Materiaal] is vaak vervaardigd van stof of uit een ander materiaal
  • [Functie] dient vooral om te beschermen tegen zon en neerslag en soms ook het prestige te verhogen
  • [Plaats] wordt vaak aangebracht boven de ingang van hotels, appartementsgebouwen, zitplaatsen e.d.

    Algemene voorbeelden


    De loopbrug is smal en met glas overdekt. Het is er benauwd als in een slecht geluchte broeikas. Er dendert een trein onderdoor en zijn benen trillen op het grafiet. Nooit heeft hij van bovenaf op een rangeerterrein gekeken. Hij staat stil onder het glazen baldakijn.

    Weerloos, Jan Siebelink,

    De enige rimpeling in het diepgroene water wordt getrokken door ons wat gammele bootje dat met loeiende motor voortspat. Een katoenen baldakijn beschermt ons tegen de tropische zon.

    De Standaard,

    Ze liepen te voet de hele weg terug naar het stadscentrum, over 5th Avenue, Central Park aan de ene kant en de dure appartementsgebouwen met hun protserige baldakijnen en gegalonneerde portiers aan de andere.

    Eenhoorn, Fernand Auwera,

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    baldakijn 3.0

    afbeelding

    Bron: Miehs
    ( CC BY-SA 3.0 )

    op palen steunende, stoffen overdekking boven een bed

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een baldakijn…

    is een overkapping

    • [Constructie] rust op lange bedstijlen of palen
    • [Materiaal] is vervaardigd uit stof
    • [Geheel] maakt samen met gordijnen deel uit van een hemelbed
    • [Functie] dient als bescherming tegen insecten, tocht en kou

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • een baldakijn ophangen

    Boven het bed had Henri een heus baldakijn opgehangen, een nachtblauwe stof met gele sterretjes erin. Het maakte een sprookjesachtige indruk, die nog eens versterkt werd door twee kandelabers met kaarsen aan weerszijden van het bed.

    Hokwerda's kind, Oek de Jong,

    met adjectief ervoor


    • een kanten baldakijn

    Tegen de kastdeur stonden opgevouwen verhuisdozen. Naast het hemelbed met kanten baldakijn en een laddertje aan een zijde stond een rijtje ingepakte dozen.

    De necrologieschrijver, Porter Shreve,

    in voorzetselgroep


    • een bed met een baldakijn

    Eén keer ben ik bij hem thuis geweest. We liepen allemaal kamers door en kwamen tenslotte in zijn slaapkamer. Een bed met een baldakijn.

    Engelen van het duister, Jan Siebelink,

    Woordfamilie


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    baldakijn 4.0

    overkapping van stof, glas enz. die als decoratief sfeerelement in een interieur wordt opgehangen aan het plafond

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een baldakijn…

    is een overkapping

    • [Materiaal] is vervaardigd van stof, glas enz.
    • [Functie] dient als decoratie en sfeerelement
    • [Plaats] wordt soms toegevoegd aan interieurs

      Algemene voorbeelden


      De naam veranderde van Brasserie Stephanie in Brasserie Marly, maar het decor bleef gehandhaafd. In een poging om de eetzaal wat warmer te maken werden pluchen gordijnen en een stoffen baldakijn aangebracht.

      http://www.gastronomen.net/CMArticles/ShowArticle123.asp?id=29932

      Comfort-Pakket (45 kg). Vliegenhorrollo 159,- € [...] Koelkast, grotere volume 255,- € [...] Baldakijn (keuken) met verlichting 149,- € 3e remlicht 149,- € Gefestonneerd tapijt 309,- €.

      http://www.henkpen.nl/downloads/Brochures_Caravans/Brochure_Deth_Caravans_2005.pdf,

      Keuken opstelling: 8. Eiland opstelling. Kleur keuken: Wit Hoogglans. Werkblad: Materiaal: Composiet wit blad. Kleur werkblad: Wit gepolijst [...]. Bijzonderheden: Incl. Doeco Glazen Baldakijn en Glazen rugwand en 1,5 spoelbak.

      http://www.bc-driessen.nl/index_frame.php?ipag=58,