beitel


beitel 1.0

afbeelding

Bron: Isabelle Grosjean
( CC BY-SA 3.0 )

afbeelding

Bron: Vermont Timber Works
( CC BY-SA 3.0 )

gereedschap dat bestaat uit een meestal stalen blad met een scherpe, wigvormige snede, en een handvat, en dat gebruikt wordt om door steken, hakken of schaven hout, steen, metaal of een ander hard materiaal te bewerken; ook zonder handvat als onderdeel van een machine

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een beitel…

is een gereedschap; is een voorwerp

  • [Deel] heeft een meestal stalen blad met een scherpe, wigvormige snede en heeft meestal een handvat
  • [Materiaal] is meestal van staal, het handvat van hout of kunststof
  • [Geheel] kan een onderdeel zijn van een machine
  • [Functie] wordt gebruikt om door steken, hakken of schaven hout, steen, metaal of een ander hard materiaal te bewerken
  • [Stoffelijke eigenschap algemeen] is scherp
  • [Gebruikswijze] wordt gebruikt met de hand (doorgaans door met een hamer op de kop van het handvat te slaan) of is een onderdeel van een machine

Algemene voorbeelden


Koop beitels met een houten handvat met rubberen ring. Ga voor gebruik na of de kop en het handvat niet beschadigd zijn. Steek op de kop van de beitel een beschermmof van rubber. Gebruik altijd de juiste beitel voor de juiste job: moet het een steen- of een houtbeitel zijn? Hou de beitel stevig bovenaan vast, werk nooit met gestrekte armen en bij voorkeur op heuphoogte. Sla met korte halen en ga niet vlak achter de beitel staan.

De Standaard,

Hij [...] zoekt sculpturen op straat van beeldhouwers, die met een hamer op een beitel slaan.

NRC,

Een draaimachine is een apparaat waarop een beitel wordt geplaatst en waarmee je dan cilindervormige producten draait.

http://www.friesepoort.nl/

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • een brede beitel
  • een grove beitel
  • een holle beitel
  • een scherpe beitel
  • een smalle beitel

Steek het hout weg met een scherpe beitel tot er precies een scharnierhelft in past.

http://www.gammabouwmarkt.nl/index.asp

De machine bestaat uit een robuust Frame waaraan twee rijen grote ganzevoeten zijn gemonteerd. De zeer brede beitels breken de bodem over de hele breedte open.

http://www.praneda.nl/farmet.htm

als object bij een werkwoord


  • een beitel slijpen
  • een beitel wetten

Als hij zijn beitels wilde slijpen op de grote slijpsteen, die in een houten bak met water liep, moesten de schooljongens draaien.

http://people.zeelandnet.nl/ckleppe/1499964.htm,

in voorzetselgroep


  • met een beitel hakken
  • met een beitel wegsteken
  • met hamer en beitel

Hij had daar maar staan hakken met die beitels van hem.

Nathalie, Ger Verrips,

Steek het hout weg met een beitel zodat het slot netjes verzonken is.

http://www.gammabouwmarkt.nl/index.asp

met ander, nevengeschikt substantief


  • hamer en beitel

'Veelal bewerk ik het marmer of hout met hamer en beitel, maar soms gebruik ik luchtdrukgereedschap. De gemeente heeft vooraf wel eisen gesteld aan het aantal decibels dat ik produceer. Daar kan ik ruimschoots aan voldoen', belooft de beeldhouwer.

Meppeler Courant,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding