bijzitter 1.0
((vooral) in België)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een bijzitter…
is een persoon
- [Deskundigheid of vaardigheid] is jurist
- [Geslacht] is een man of een vrouw
- [Activiteit of handeling] ondersteunt de rechtszaak en staat de rechter bij
- [Oorzaak, reden of aanleiding] oefent zijn functie uit voor zijn beroep
Algemene voorbeelden
De strafuitvoeringsrechtbank bestaat uit drie rechters: één beroepsrechter en twee gespecialiseerde assessoren (bijzitters): een assessor gespecialiseerd in penitentiaire zaken en een assessor gespecialiseerd in sociale re-integratie.
Dit hof wordt voor elke nieuwe zaak opnieuw samengesteld en is dus geen permanente instelling. Het zetelt doorgaans in de provinciehoofdplaats - in Limburg zetelt het in Tongeren - en wordt voorgezeten door een voorzitter en twee bijzitters, allen beroepsrechters.
In verband met de omvang van het Fireworksproces, bestond de meervoudige economische kamer van de Almelose rechtbank uit vier in plaats van, zoals gebruikelijk, drie rechters. De vierde fungeert als 'reserve' en doet niet mee aan de beraadslagingen achter gesloten deuren. Het is de gewoonte dat de jongste van de drie rechters het eerst zijn of haar licht over de zaak laat schijnen. Daarna krijgt de tweede 'bijzitter' het woord.
De regering bereidt ook een wet voor, die de bevoegdheid te beslissen over een voorwaardelijke invrijheidstelling legt bij een Nederlandstalige en een Franstalige strafuitvoeringskamer bij het Hof van Beroep in Brussel. Die kamers krijgen als voorzitter een raadsheer, bijgestaan door twee bijzitters met kennis van strafuitvoering en reclassering.
Buiten de voormelde algemeen geformuleerde adviesverlening, hebben wetten en besluiten aan de vaste commissie de specifieke bevoegdheden opgedragen zoals: Het voorstellen van kandidaten om te zetelen als bijzitters in de tuchtraad.
Voorzitter Boons fezelde een halve minuut achter zijn hand met zijn bijzitters, toen zei hij: 'Verzet ontvankelijk en gedeeltelijk gegrond. Vonnis bevestigd. Uitgezonderd de straf. Herleid tot 2 jaar gevangenis.'
bijzitter 2.0
(weinig gebruikt)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een bijzitter…
is een persoon
- [Geheel] hoort tot een bepaald bestuur, zoals van een studentenvereniging of kerkraad
- [Geslacht] is een man of een vrouw
- [Oorzaak, reden of aanleiding] oefent zijn functie meestal uit liefhebberij uit
Algemene voorbeelden
'Het verbaast me niks dat van der Hoeven zo'n toppositie heeft bereikt', zegt de Leeuwarder longarts Dick Huges, die in 1966 assessor, bijzitter, was in de senaat van Vindicat.
Het bestuur der D.S.K. wordt gevormd door zes studenten diergeneeskunde die zich een jaar lang inzetten voor de vereniging met al haar leden. De functies van de bestuursleden zijn: Praeses (voorzitter), Ab-actis (secretaris), Fiscus (penningmeester), Vice Praeses (tweede voorzitter), Vice Ab-actis (tweede secretaris) en Assessor (bijzitter).
Het moderamen is in gereformeerde kerkgenootschappen ("gereformeerd" in brede zin) de leiding van een kerkelijke bestuursraad op lokaal, regionaal of landelijk niveau [...]. Deze vergaderingen worden geleid door het moderamen, waarin een preses (voorzitter) en een scriba (secretaris) en eventueel een assessor (bijzitter of helper) zitting hebben. Dit was reeds geregeld door de Synode van Emden in 1571.
bijzitter 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een bijzitter…
is een persoon
- [Plaats] bevindt zich in een motorvoertuig, bv. in een auto of in een zijspan van een motor
- [Positie] zit naast de bestuurder
- [Geslacht] is een man of een vrouw
Algemene voorbeelden
Toen de geldtransporten naderden, reden de gangsters beide voertuigen klem met twee vrachtwagens. Daarna openden zij het vuur op de voorste GMIC-wagen. De chauffeur raakte gewond, zijn bijzitter bleef ongedeerd.
Met luid geronk en flarden uitlaatgassen stormde motorcrosser Klaas Hofstede met zijn 250cc-machine het podium op. Het was tevens de entree van M.C. Boom, directeur van BoomPers, die als bijzitter van de buddyseat stapte en het publiek in de volle schouwburg welkom heette.
Ja, die Hollandse safariparken, die leveren mooie verhalen op. Tijdens een ritje door zo'n park stak een struisvogel aan de kant van de bijzitter even nieuwsgierig zijn kop door een half geopend autoraampje. De bijzitter schrok enorm, draaide in een reflex het raampje dicht, terwijl de chauffeur, eveneens geschrokken, tegelijkertijd het gaspedaal intrapte.
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
bijzitter 4.0
((vooral) in Nederland)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een bijzitter…
is een persoon
- [Plaats] bevindt zich in de examenzaal van een schriftelijk examen of in een klaslokaal waar een mondeling examen afgenomen wordt
- [Geslacht] is een man of een vrouw
- [Activiteit of handeling] helpt tijdens een schoolexamen en let op of alles goed verloopt
- [Betrokkene] let op leerlingen en bij een mondeling examen op de leerling en de docent
- [Oorzaak, reden of aanleiding] oefent zijn functie meestal als docent of tegen een kleine vergoeding uit of doet dit soms ook als vrijwilliger, bv. als ouder
Algemene voorbeelden
Dit brengt me op een heel ander punt: het tegenwoordige gebrek aan contact tussen vwo-leraren en universitaire natuurkundedocenten. Vroeger werd hiertoe als van nature bijgedragen door 'gecommitteerden': professionele 'bijzitters' bij de eindexamens, die uit dien hoofde regelmatig contact hadden met leraren en leerlingen en die op het examen ook vragen mochten stellen.
Is bij het mondelinge examen een bijzitter aanwezig? Zijn de taken en verantwoordelijkheden van de bijzitter vastgelegd? Indien er geen bijzitter aanwezig is, wordt het mondelinge examen dan opgenomen op tape of videoband?
Maar waar ik wel helemaal gek van werd waren de bijzitters. Ze worden om het half uur afgelost ofzo en lopen de hele tijd door de examenzaal heen. Vanmiddag bij wiskunde A zat ik helemaal achteraan en daar werd dus 'overlegd' hoe er werd afgelost.
bijzitter 5.0
((vooral) in België)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een bijzitter…
is een persoon
- [Plaats] bevindt zich op een stembureau
- [Plaats van herkomst] wordt zo genoemd in België
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] vervult een burgerplicht
- [Geslacht] is een man of een vrouw
- [Activiteit of handeling] helpt tijdens de verkiezingen; ondersteunt de voorzitter van een stembureau
- [Betrokkene] zit samen met een teller en een voorzitter op een stembureau
- [Oorzaak, reden of aanleiding] oefent zijn functie uit voor een kleine vergoeding
- [Omstandigheid] werkt tijdens verkiezingen op de dag waarop gestemd wordt
Algemene voorbeelden
Dezelfde regeling geldt bij het vervullen van burgerplichten zoals zetelen in een jury of als bijzitter bij verkiezingen.
Binnenlandse Zaken heeft daarom enkele maatregelen uitgewerkt waardoor meer rekening wordt gehouden met onder andere studenten, ouders van kleine kinderen en met mensen die al meerdere keren zijn opgeroepen om te zetelen als voorzitter of bijzitter van een stem- of telbureau.
De voorzitter en enkele bijzitters verlieten net het telbureau. De voorzitter droeg een groot pak onder de arm, in bruin papier gewikkeld, dat waren de stembiljetten en de formulieren met het resultaat van de telling.