blackface

'Ik was extreem geschokt toen ik hoorde dat blackface hier traditie was'. "Toen ik Zwarte Piet voor het eerst zag, dacht ik: 'Oh mijn god, wat is dit?' Het voelde als spot: mensen schminken hun gezicht zwart, de pruiken die erg op mijn haar lijken, de oorbellen."

Door mijn Amerikaanse achtergrond ben ik ervan overtuigd dat blackface in alle omstandigheden volstrekt onaanvaardbaar is. De bewering dat de zwarte schmink 'roet van een schoorsteen' is, terwijl het kostuum nog steeds wordt geleverd met een gekrulde pruik en gouden oorbellen, is voor mij belachelijk. Wat me nog meer aan het hart ging, was dat mijn vrienden verbaasd waren over mijn verontwaardiging.

Blackface deed z'n intrede in de minstrelshow, een genre in het Amerikaans theater dat ontstond aan het begin van de negentiende eeuw. In de minstrel show dreven blanke acteurs de spot met Afro-Amerikanen die toen nog slaven waren. Ze schminkten hun gezicht zwart door middel van gebrande kurk of schmink, maakten hun lippen groot en rood, en vertolkten een lui, simpel, karikaturaal typetje.

Om te beginnen met het waarom: "Blackface is nauw verbonden met de geschiedenis van de onderdrukking", stelt antropoloog Mitchell Esajas. Hij is een van de initiatiefnemers van The Black Archives, een collectie over de slavernij en kolonialisme. "Het komt voort uit een gebrek aan kennis en empathie."

Belangrijker is echter dat de blanke acteurs van de Wooster Group zich hier te buiten gaan aan de zonde van het zwarte-pieten-spel, blackface geheten, iets wat tegenwoordig in Amerika verboden is. Terwijl twee zwart geverfde clowns een slapstick uitvoeren, bellen hun vrienden in smeuïg neger-Amerikaans een aantal Amsterdamse horecabedrijven voor de verzorging van een feestje.

Wecandance, het festival dat dit weekend plaatsvindt in Zeebrugge, is duidelijk: 'blackfaces' zijn niet toegestaan. Het thema is dan wel 'safari nomads', maar dat betekent niet dat het ok is om je gezicht zwart te schilderen.