cancelcultuur 1.0
(neologisme)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een cancelcultuur…
is een cultuur
- [Medium] wordt vaak online gedaan
- [Object betroffen] is gericht op, vaak bekende, personen of op iets anders, bv. een organisatie
- [Onstoffelijke inhoud] is een cultuur of maatschappelijke tendens waarin wordt opgeroepen om iemand of iets, bv. een organisatie of een bepaalde stroming, bv. een kunstuiting, te boycotten of 'cancelen'
Algemene voorbeelden
Wanneer een beroemdheid een misstap begaat, buitelen we op sociale media over elkaar heen om ons ongenoegen te uiten. De cancelcultuur kan gevaarlijk zijn, zegt filosofe Jenny Janssens, als we mensen geen ruimte geven hun leven te beteren.
Cancelcultuur, waarbij 'schuldigen' aan de digitale schandpaal worden genageld, raast door de kunstwereld – met boycot, afrekening en (zelf)censuur tot gevolg. Hoe compromisloos kan kunst nog zijn?
De laatste jaren is 'cancelcultuur' in opkomst. Het idee erachter is dat een bekend persoon iets opzienbarends zegt. Een groep mensen online is het er niet mee eens en neemt er aanstoot aan. Vervolgens wordt het idee aangewakkerd dat diegene als het ware gecanceld moet worden, boete moet doen, bijvoorbeeld door de beëindiging van zijn of haar carrière of een boycot of disciplinaire maatregel van een werkgever.
Het is een fenomeen dat al langer bestaat, maar de Nederlandse kunstwereld kreeg er tot de zaak-Andeweg niet eerder op deze schaal mee te maken: cancelcultuur. Soms moet de kunst zelf eraan geloven, andere keren worden individuen, instellingen en soms zelfs hele beroepsgroepen aan de igitale schandpaal genageld, waardoor optredens, tentoonstellingen of opdrachten niet doorgaan, vroegtijdig worden afgebroken of op de lange baan worden geschoven.
Elke nieuwsluwe periode is er ophef over de 'cancelcultuur'. Cancelen is iemand op indirecte wijze ontmoedigen bij te dragen aan het debat. Vooral conservatieve politici, columnisten en opiniemakers zouden in Nederland gecanceld worden.
Olsthoorn benaderde haar management bij Talpa voor een gesprek. Deze week werd bekend dat Schouten, die daar ook onder contract stond, is weggestuurd bij het mediabedrijf. Niet direct vanwege de beledigingen aan het adres van zijn collega, vertelde hij in een video van GeenStijl, met de bloemrijke titel 'Dennis Schouten legt lul op de bar in Chips. Nootjes. Bier.', maar omdat hij uit de school was geklapt over interne aangelegenheden. Volgens Talpa, las ik dan weer bij Shownieuws, zou er 'bij nader inzien toch geen goede fit' zijn geweest tussen de partijen. Voor buitenstaanders was het allemaal net onduidelijk genoeg om er het label je-mag-ook-helemaal-niks-meer-zeggen op te kunnen plakken. Of 'cancelcultuur', zoals dat tegenwoordig heet.
Combinatiemogelijkheden
met ander, nevengeschikt substantief
- wokereligie en cancelcultuur
Zijn filmscenario, over een Nederlandse vrouw die naar haar onbekende vader in Turkije gaat zoeken, gaat over de botsing van culturen en vrouwenemancipatie. Maar tot verrassing van de filmproducent wilde het Filmfonds zijn vingers hier niet aan branden gezien de mogelijk negatieve impact in tijden van 'wokereligie en cancelcultuur' (woorden van de producent). Een even teleurgestelde als woedende Balci constateert nu dat hij niet eens 'door woke zelf is gecanceld maar door de angst voor woketoestanden'.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Etymologie
Aard herkomst | leenvertaling |
---|---|
Vroegste datering | 2020 |
Brontaal | (Amerikaans-)Engels |
Vorm in brontaal | cancel culture |
Betekenis in brontaal | idem |
Samenhangende woorden (betekenis) | online shaming; ontcancelen |