cartouche


cartouche 1.0

afbeelding

Bron: Kris Roderburg
( CC BY-SA 3.0 )

sierlijk omlijst, veelal in reliëf uitgewerkt vlak met een inscriptie, voorstelling of wapen, dat als ornament dient voor gevels, muren en zuilen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een cartouche…

is een ornament; is een versiersel

  • [Deel] bestaat uit een vaak in reliëf aangebracht vlak met een inscriptie, voorstelling of wapen e.d. en een omlijsting met bv. krullen, guirlandes, maskers enz.
  • [Materiaal] is van steen
  • [Functie] dient om te versieren
  • [Plaats] komt vooral voor op historische gebouwen, vaak op gevels en zuilen

Algemene voorbeelden


Van Tielraden [...] gaf middels een cartouche met tekst aan dat hij hier zijn atelier had (boven de beide deuren; de tekst luidt: ATELIER/VAN/BEELDHOUWKUNDE/EN/POLYCHROMIE). De cartouche wordt vastgehouden door twee griffioenen.

http://www.historietilburg.nl/tijdschrift/17/463.htm,

Boven de portiekboog bevindt zich een fries van gedraaide balusters tussen cartouches met staande diamantkoppen.

http://www.ahvassen.nl/omschrijvingen/omschrijving_javastraat_911.htm,

cartouche 2.0

afbeelding

Bron: Olaf Tausch
( CC BY 3.0 )

min of meer ovale omlijsting of afbeelding in schrift en bouwkunst van het Oude Egypte, met daarin de naam en attributen van een godheid of een vooraanstaande persoon

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een cartouche…

is een afbeelding

  • [Vorm] is min of meer ovaal
  • [Functie] dient om de naam en attributen van een godheid of vooraanstaande persoon aan te geven
  • [Tijd] stamt uit het Oude Egypte

    Algemene voorbeelden


    Enkele reliëfs tonen afbeeldingen waarop Achnaton voorkomt [...]. Latere generaties hebben dat goed begrepen en brachten deze afbeeldingen schade toe. Ook werden in enkele cartouches verwijzingen naar het zonnesymbool uitgekrast.

    http://members.lycos.nl/Antef/opgravingen.htm,

    Zo bestonden ook de hiërogliefen, zoals het Egyptisch schrift geheten wordt, uit pictogrammen, ideogrammen, syllabische tekens en determinatieven. Eén van de meest bekende determinatieven is de cartouche, die gebruikt wordt om een koningsnaam aan te duiden.

    http://www.lib.rug.ac.be/execl/fulltxt/cursus/cursusBBdeel2.pdf

    cartouche 3.0

    afbeelding

    Bron: KEN
    ( CC BY 3.0 )

    patroon voor een vuurwapen met een groot kaliber, die bestaat uit een koker van karton, kunststof of metaal waarin zich het slaghoedje, het kruit en het projectiel of de hagellading bevinden

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een cartouche…

    is een huls; is een voorwerp

    • [Afmeting] heeft meestal een grotere diameter dan een kogel
    • [Deel] bestaat uit een huls, een lading kruit en een projectiel of een kogellading
    • [Materiaal] heeft een huls van karton, kunststof of metaal
    • [Functie] dient om een vuurwapen te laden

    Algemene voorbeelden


    In Frankrijk daarentegen verkoopt Decathlon al langer munitie voor de jacht en het kleiduifschieten: kogels en patronen (cartouches).

    http://kortrijklinksbekeken.skynetblogs.be/post/5144115/munitie-nu-ook-bij-decathlon-in-kortrijk

    Combinatiemogelijkheden


    met ander, nevengeschikt substantief


    • kogels en cartouches

    De speurders haalden een veertigtal vuurwapens van zowat alle kalibers boven. Dat ging van automatische pistolen, riotguns [...] tot een FN-Fal oorlogswapen [...]. Verder bevatte de collectie 11 kisten kogels en cartouches en 15 kilo dynamiet, genoeg om een halve stad mee op te blazen.

    De Standaard,

    cartouche 4.0

    afbeelding

    Bron: Gigide valck
    ( CC BY-SA 3.0 )

    losse vulling voor een gebruiksvoorwerp die na gebruik wordt vervangen

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een cartouche…

    is een vulling; is een voorwerp

    • [Deel] bestaat uit een omhulsel en daarin een product
    • [Functie] dient om een apparaat of instrument opnieuw te voorzien van een product
    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft een voorafgegeven vorm die past in de ruimte voorzien in het apparaat waarin men de vulling inbrengt
    • [Wijze] wordt na gebruik vervangen

    Algemene voorbeelden


    Een flacon insuline van 10 ml kost 26 euro en voor een doosje cartouches insuline voor een insulinepen bedraagt de kostprijs 38 euro.

    http://www.az.vub.ac.be/nl/publicaties/magAZine/magAZine-15.pdf,

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen