dictator 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een dictator…
is een persoon
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] staat aan het hoofd van een dictatuur; heeft absolute macht
- [Activiteit of handeling] voert een autoritair regime
Algemene voorbeelden
Heel wat landen zijn ooit door een dictatuur bestuurd. Dictators zijn alleenheersers die de absolute macht hebben.
De meeste dictators komen aan de macht door een militaire staatsgreep of door het leiderschap over te nemen van een andere heerser.
Corruptie zit ingebakken in autoritaire regimes. Dictators hebben steeds hun positie misbruikt om een persoonlijk fortuin op te bouwen en loyale medewerkers de kans te geven zich ten koste van de gemeenschap te verrijken.
Dictators vrezen het internet omdat ze hun regimes alleen in stand kunnen houden dankzij censuur. Activisten daarentegen mobiliseren dankzij het net steeds meer op mondiale schaal.
Het is dit korte termijndenken dat de wereld opbreekt, omdat het stuit op onbegrip bij de mensen die zich verzetten tegen de dictatoren waar het Westen mee samenwerkt als het zo uitkomt. De vrienden van gisteren zijn de vijanden van vandaag: belangrijkste voorbeeld daarvan is Osama Bin Laden, die ten tijde van de strijd van de Moehadjedin tegen de Sovjetaanwezigheid in Afghanistan door de VS gesteund, getraind en bewapend werd.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- de voormalige dictator
Het is een beslissing van de Britse Minister van Binnenlandse Zaken, na een medisch onderzoek dat stelde dat Pinochet niet in staat was om voor een rechtbank te verschijnen, die een einde zou maken aan de procedure die tegen de voormalige dictator was ingesteld en die hem zou toelaten om naar Chili terug te keren.
Jean-Bedel Bokassa, de voormalige dictator van de Centraal-Afrikaanse Republiek die zichzelf uitriep tot keizer, is zondag op 75-jarige leeftijd overleden na een hartinfarct.
- een militaire dictator
- militaire dictators
Over een moderne brug, die naar de Paraguese president Stroesnner genoemd was, reden we Paraguay binnen. Zijn portret was overal aangeplakt. Een militaire dictator, die al meer dan twintig jaar over Paraguay heerste.
In 1574 kwam er een periode van militaire dictators en deze zorgde ervoor Japan voor het eerst tot een eenheid te brengen. Leenheren die tot nu toe oorlog met elkaar hadden gehad moesten zich onderwerpen aan dit nieuwe centrale gezag.
- een communistische dictator
- een fascistische dictator
De huidige crisis maakt eens te meer duidelijk dat de wederopbouw van het land feitelijk nog in de kinderschoenen staat. Achter de façade van wederopbouw en democratisering schuilt nog steeds de failliete boedel waarmee de vroegere communistische dictator Enver Hoxha het land opzadelde. Dit Factsheet geeft een overzicht van de historische en actuele ontwikkelingen van Albanië.
De Nationale Alliantie is in de plaats gekomen van de neofascistische Italiaanse Sociale Beweging (MSI), in 1946 opgericht door aanhangers van de fascistische dictator Benito Mussolini.
- de Cubaanse dictator
- de Iraakse dictator
- de Noordkoreaanse dictator
Toch was het een mijlpaal toen een Spaanse procureur de Britse autoriteiten zover kreeg dat ze [...] Pinochet arresteerden tijdens zijn bezoek aan Engeland. Logisch dat de Cubaanse dictator Castro woedend was over die beslissing, ook al heeft hij een andere politieke kleur. Hij begreep namelijk dat er steeds minder schuilhoeken te vinden zijn voor dictatoren.
Vanaf dag één moet het kruisraketten en slimme bommen regenen op Bagdad en andere steden. Of het genoeg is om Saddam Hussein weg te krijgen is nog maar de vraag. De Iraakse dictator en zijn getrouwen hebben niets te verliezen. Saddam zal bovendien eerst gelocaliseerd moeten worden, voordat hij uitgeschakeld kan worden.
De Amerikaanse regering heeft Noord-Korea al vele malen voor de laatste keer gewaarschuwd maar de Noordkoreaanse dictator Kim Il Sung is niet geïmponeerd. Hij houdt de geheimen van zijn kerncentrales voor zich.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de dictator van Irak
- de dictator van de Sovjet-Unie
- de dictator van Tsjaad
De oorlog tegen Saddam Hoessein is onafwendbaar. De aartsleugenaar, onbetrouwbare tot op het bot zijnde dictator van Irak heeft wederom bewezen het spelletje belangrijker te vinden dan het lot van zijn land. Jaarlijks sterven ongeveer 100.000 Irakezen ten gevolge van het niet democratische totalitaire bewind van Saddam.
Wie was Josef Stalin? De helft van de schoolkinderen in de westelijke Oekraïne weet het niet meer. De andere helft kon antwoorden dat hij jarenlang de dictator van de Sovjet-Unie was. Zoals in alle andere Sovjet-republieken zongen de schoolkinderen van Oekraïne jarenlang letterlijk de lof van Stalin: "Dank u, Stalin, voor onze gelukkige jeugd".
In de tweede zaak gaat het om H. Habre, de voormalige dictator van Tsjaad die in Senegal leeft en door een aantal van zijn slachtoffers wordt vervolgd voor de Senegalese autoriteiten wegens folterpraktijken ten tijde van zijn presidentschap.
in voorzetselgroep
- onder dictator (Francisco Franco)
- onder de dictator (Josef Stalin)
- onder een dictator
Spanje verbrak zijn veelvormige banden met Cuba nooit, ook niet onder dictator Francisco Franco. Het is na Canada de grootste buitenlandse investeerder op het eiland. De handel tussen beide landen nam vorig jaar met 45 procent toe, tot 400 miljoen dollar (12 miljard frank).
Mede door de inzet van een ongekende repressie en terreur, vooral onder de 'rode dictator' Josef Stalin, werd de Sovjet-Unie uiteindelijk van een agrarisch land een moderne geïndustrialiseerde staat, die evenwel niets met 'socialisme' te maken had.
Onder een vorige dictator, Numeiri, vroeg ik een uitreisvisum aan voor een medische behandeling. Aan de veiligheidsdiensten maakte ik duidelijk dat ik naar Londen wilde. Zij gaven het mij.
- een complot tegen een dictator
- protest tegen een dictator
In 1971 werd er een complot tegen dictator Numeiri ontdekt. Mijn man was er niet actief bij betrokken maar had er wel weet van. Dat volstond om hem gevangen te nemen. Hij kreeg geen kans om voor een rechtbank te verschijnen. Op 1 juli 1971 werd hij terechtgesteld.
EDSA is de brede ringweg rond het centrum van Manila. Het was daar dat "People Power I" zich afspeelde. Honderdduizenden mensen verzamelden er in 1986 uit protest tegen dictator Marcos.
- het regime van een dictator
- de val van een dictator
Als rechtenstudent ontvluchtte hij in de nadagen van het regime van dictator António de Oliveira Salazar zijn geboorteplaats Lissabon. Hij werkte vervolgens onder andere als Europese verkoopmanager van het Japanse bedrijf Nikon.
Met Roemenië wil ze niets meer te maken hebben. Daar lopen de moordenaars van haar enige broer Petre vrij rond. Hij werd in de rumoerige dagen na de val van dictator Ceaucescu in 1989 op straat omgebracht.
met eigennaam
- dictator Ceaucescu
- dictator Franco
- dictator Pinochet
- dictator Pol Pot
Je merkt aan alles dat de Roemenen opgelucht zijn, nu ze verlost zijn van dictator Ceaucescu. Ze kunnen alleen nog moeilijk omgaan met wat het westen hen biedt.
Mendez Translations werd in 1971 opgericht door José Maria Mendez, een Spaans jurist die op het einde van de jaren vijftig voor dictator Franco vluchtte en via Parijs in Brussel belandde.
Ook al kwam er geen feitelijke vervolging van, toch was het een mijlpaal toen een Spaanse procureur de Britse autoriteiten zover kreeg dat ze de voormalige Chileense dictator Pinochet arresteerden tijdens zijn bezoek aan Engeland.
De voorstelling gaat over de dictator Pol Pot, leider van de gewelddadige Rode Khmerbeweging. In 1973 mocht oorlogscorrespondent Elizabeth Becker van de Washington Post de man interviewen; eerder had zij een boek geschreven over de Cambodiaanse killing fields.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
dictator 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een dictator…
is een persoon
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is heerszuchtig, machtsbelust
Algemene voorbeelden
Bij veel familiebedrijven is de directeur een absoluut heerser, die geen tegenspraak duldt. Onlangs ging het miljardenimperium van de Duitse magnaat Leo Kirch ten onder. De dictator duldde geen tegenspraak: wie zich openlijk afvroeg of het wel verstandig was om tv- en filmrechten te kopen ver boven de marktprijs kon vertrekken. Op kritiek stond ontslag op staande voet.
Op 14 mei van dit jaar hebben de volksvertegenwoordigers van de meerderheid in de federale Kamer ingestemd met de als kaderwetten vermomde volmachten die dictator Dehaene had gevraagd. Toen diezelfde Kamer moest beslissen over het al dan niet doorverwijzen van Willy Claes, zegden alle partijvoorzitters dat de parlementsleden in dit geval in eer en geweten dienden te stemmen.
De eerste woorden die de ouders van een 8-jarig jongetje tot de homeopaat richten zijn: "dit is dan onze dictator". Het betreft hier een jongetje dat alleen thuis onhandelbaar is. Op school is er niets aan de hand en mogen de leerkrachten hem graag. Hij speelt altijd met jongere kinderen en is dan erg aardig.
Combinatiemogelijkheden
met koppelwerkwoord
- een dictator zijn
Oom Kees was een man van tachtig jaar maar hij hield de touwtjes nog strak in handen. Hij was een ware dictator, een verlicht despoot. Met een grote vierkante kop, borstelig haar, tamelijk diepliggende oogjes, vlak naast de neus gegroepeerd.
met onbepaald voornaamwoord
- geen dictator (zijn)
"Ik wil muziek uitvoeren die ik graag speel. Op een bepaald moment wil ik geen compromissen doen. Maar ik zie steeds de groep voor mij. Octurn is nooit een solist met een band achter zich. We praten wat af en dat is ook leuk. Bovendien ben ik geen dictator. Soms zijn er tien verschillende meningen. Meestal krijgt de meerderheid gelijk."
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
dictator 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een dictator…
is een gezaghebber; is een persoon
- [Plaats] beoefende zijn functie in het oude Rome
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] had binnen zijn functie de onbeperkte macht
Algemene voorbeelden
Thiel was democraat in hart en nieren. "Zo ik iets ben, dan democraat; zo ik iets verfoei, dan de dictatoren van welke signatuur ook." Deze woorden staan in de inleiding van Thiels in 1962 verschenen boekje over Julius Caesar. Thiel heeft in de inleiding daarvan verantwoording afgelegd voor zijn beslissing om zich aan een biografie van de Romeinse dictator te wagen.