dirigeerstok 1.0
Bron:
Tirithel
(
CC BY-SA 3.0
)
(muziek)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een dirigeerstok…
is een stok; is een voorwerp
- [Uiterlijk] is een fijn stokje met een handgreep
- [Materiaal] is van hout of kunststof; heeft een handgreep van hout of kurk
- [Functie] dient als hulpmiddel bij het dirigeren van een orkest, koor of muziekensemble en wordt gebruikt om de muzikale interpretatie van een muziekstuk over te dragen; wordt gebruikt om het tempo aan te geven, maar ook bv. om de emotionele lading aan te geven
- [Gebruiker] wordt gebruikt door de dirigent
Algemene voorbeelden
Ook wat dirigeerstokken betreft hield Mengelberg van een fors formaat: de zijne heeft een stevig handvat van kurk en is zeker zestig centimeter lang.
Wanneer een beroemde instrumentalist aan het dirigeren slaat, is waakzaamheid op zijn plaats. Niet zelden lijdt zo iemand aan piano- of vioolmoeheid, die hij probeert te compenseren met de dirigeerstok.
Onvermijdelijk keken ze allemaal naar dat ene schilderij tegen de muur. De knappe jonge man in rok, dirigeerstok in de hand, de andere hand losjes op een partituur.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- de dirigeerstok heffen
De dirigent tikte op zijn lessenaar, hief zijn dirigeerstok, en het concert was begonnen.
met adjectief ervoor
- handgemaakte dirigeerstokken
We zien nog veel dirigenten hun slag slaan met zeer goedkope fabrieksdirigeerstokken. Waar de dirigent hoge eisen stelt aan de kwaliteit van de violen in zijn orkest en nachtmerries krijgt van een orkest vol met fabrieksviolen, zien we hem zelf vaak dirigeren met een goedkoop fabrieksstokje. Dat terwijl er zulke goede handgemaakte dirigeerstokken op de markt zijn!
met adjectivisch voltooid deelwoord
- een met zilver beslagen dirigeerstok
Onder no. 321 staat in de catalogus een met zilver beslagen dirigeerstok, die door de kapelmeester van de vroegere schutterij werd gebruikt.
met bezittelijk voornaamwoord
- zijn dirigeerstok
- zijn dirigeerstokken
'Toen Haitink zijn dirigeerstok hief en de dreigende klank van de strijkers aanzwol, daalde er over de zaal een soort eenstemmigheid neer, een samenballing van aandacht alsof alle aanwezigen verbonden werden door één gedachte. Die magie noem ik het stereo-effect, de weerklank van dezelfde toon in iedereen. Duitsers schijnen voor die zeldzame momenten het woord Sternstunden te gebruiken.'
De opkomst van de militaire muziekkorpsen geschiedde in de Bataafs-Franse Tijd. Een bekend voorbeeld is het Middelburgs Muziekkorps dat omstreeks 1900 onder de bezielende leiding van Jan Morks grote furore maakte. Van hem zijn onder meer te zien zijn dirigeerstokken en zijn in druk verschenen Zeeuws Volkslied.
voorafgegaan door als
- iets als dirigeerstok gebruiken
Eerst aarzelden ze wat, maar Maria hakte de knoop door. Het eetgerei dat nog teruggebracht moest worden gaf haar de moed om ongegeneerd op Serge toe te lopen. 'Pas maar op voor de koevlaaien!' riep Bia. Hij stond met zijn ding te zwaaien alsof hij uitprobeerde of meester Hermans het niet als dirigeerstok zou kunnen gebruiken. 'Wettewa,' zei Wettewa, 'als ik uw ding krijg dan krijgt gij mijn kalissestok.' 'Steekt uw kalissestok in uw gat,' zei Bia.