doodsbrief

Wat mij opvalt, is dat het taalgebruik van de meeste doodsbrieven even stijf is als het papier waarop ze gedrukt zijn.

Vlamingen hebben het over een doodsbrief; Nederlanders over een rouwkaart.

Namiddags zat onze familie samen. Ik schreef mijn vaders naam op een wit blad en vulde aan. Alle woorden op de doodsbrief werden gewikt en gewogen door de tantes. Om zeven uur kwam de begrafenisondernemer met zijn helper. Ik zag vader een dag later terug in het mortuarium: als een koude ijskoning in een verlichte koffer.

Trouwens met de moderne computer- en kopieertechnieken kan vrijwel iedereen zelf een doodsbrief maken. Het kan zelfs handgeschreven zijn en waarom niet met een kindertekening erbij?

Nog dezelfde avond zocht ik wat adressen bij elkaar en ging met mijn bedroefdste gezicht naar een bejaarde drukker in de stad. Mijnheer, zei ik, het was voor een dertigtal doodsbrieven; mijn tweelingbroer is gestorven.

Hij heeft laten onderzoeken voor wie de uitgeverij nog werkt. Een beetje voor de kerk, wat kleine drukwerkjes, zoals doodsbrieven of nu en dan een huwelijksaankondiging.

Als je een enkele doodsbrief ontvangt die echt persoonlijk is opgesteld, dan voel je je geraakt, dat spreekt mensen aan.

De ontroerendste doodsbrieven die ik ontving, bevatten telkens een kindertekening of enkele woorden van een kind.

Frank daarnet aan de telefoon toch min of meer verzoend met het onvermijdelijke. Ook lacherig bij de gedachte aan de zestig mogelijke zinnen die de begrafenisondernemer hun voor de doodsbrief had voorgesteld. Zin 22 luidt: 'Bij het beoefenen van zijn favoriete sport...' Frank en zijn broer en zus hebben een 'nieuwe' geschreven: 'Diepbedroefd aanvaarden wij het overlijden van...'

Niet elke priester biedt immers evenveel ruimte tot persoonlijke inbreng in 'zijn' kerk. Dat moet dus meteen nagevraagd worden op het ogenblik dat de afspraak van dag en uur wordt vastgelegd om in de doodsbrief te melden.

De inwoners van As-Niel mogen het archief aanvullen met oude documenten - foto's - boeken - doodsprentjes - doodsbrieven - zichtkaarten - enz., de mensen van het documentatiecentrum zijn u hiervoor dankbaar.