drukletter

Naast de bovengenoemde lettergiet- en letterzetmachines en -apparaten is er een hele groep andere machines die de drukletters mechanisch gieten en ook zetten. Dit gebeurt in twee verschillende bewerkingen op twee verschillende, maar elkaar aanvullende machines (de eerste machine produceert een geperforeerde papieren band die de tweede machine aanstuurt die de drukletters afzonderlijk of in lijnclichés moet gieten) of als één bewerking op dezelfde machine.

Vijf eeuwen lang was de loden drukletter de basis van het drukkersbedrijf. Letters werden tot woorden, woorden tot regels en regels tot pagina's geformeerd.

Hebben film en radio, in een eeuw tijd, de wereld niet méér veranderd dan de losse drukletter in vijfhonderd jaar?

In Zuid-Italië houden de drukkers niet zo van het donkere gotische letterweefsel. Teveel verbonden met de middeleeuwen. Na ruim twintig jaar experimenteren, breken zij baan met een meer open, ronde drukletter; rechtopstaand (romein) of licht hellend (cursief).

De punt is de maat waarin de grootte van letters wordt uitgedrukt. Een punt = 0,375 mm [...]. De cicero werd genoemd naar Marcus Tullius Cicero; in een uitgave van zijn brieven uit 1466 werd een drukletter gebruikt die in grootte overeenkomt met 12 punten. Een cicero wordt ook wel augustijn genoemd.

Tegelijkertijd is er in de typografie teruggekeken, en zijn historische lettertypes geïnterpreteerd en in twintigste eeuwse drukletters omgezet. Zo zijn ook de lettervormen van Nicolas Jenson (1420–80) [...] verjongd. Het typografische repertoire is langs deze weg verrijkt met veel klassieke tekstletters.

Toen Frank Heine in 2003 zijn letterreeks 'Tribute' uitbracht, gaf hij trots aan dat hij zich baseerde op de oude letters van de Franse lettersnijder François Guyot. Maar de zeer originele lange Q-staart [...] is gewoon vervangen door een 'modern face' uit de 19de eeuw. De moderne visie over drukletters, namelijk het streven naar harmonie tussen letterogen en de naar boven en beneden uitstekende stokken en staarten, haalt het hier van de traditie.

Op weg naar de PhD: (4) De keuze van de drukletter [...]. Een lastige keuze: Een prettig leesbare drukletter... Een van de aspecten waarmee de promovendus rekening dient te houden is de leesbaarheid van zijn gedrukte creatie. Vaak neemt hij of zij eenzelfde lettertype over van een collega of van een reeds gepubliceerd proefschrift dat in de persoonlijke smaak valt. Wanneer je de proefschriften in een wetenschappelijke bibliotheek openslaat, zal je snel de variaties in lettertypen opvallen.

De methode gaat uit van de ontkoppeling van lezen en schrijven omdat de schrijf- en de leesontwikkeling meestal niet parallel lopen. Novoskript staat toe, dat kinderen letters die zij nog niet als schrijfletter beheersen tijdelijk als drukletter natekenen. Tegelijkertijd wordt wèl begin groep 3 gestart met het aanleren van de schrijfletters. Zodra een schrijfletter aangeboden is, wordt de tijdelijk nagetekende drukletter ingewisseld voor de betreffende letter van het verbonden schrift.