fatsoensridder 1.0
(cultuur en samenleving; sarcastisch)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een fatsoensridder…
is een persoon
- [Geslacht] kan een man, vrouw of anders zijn
- [Activiteit of handeling] zet zich in voor het bewaken en handhaven van normen en waarden, met name op het gebied van fatsoen, beleefdheid en goede manieren
Algemene voorbeelden
Mary Whitehouse, sinds 1966 de vrouwelijke fatsoensridder tegen alles wat voos en vuil is op radio en televisie, zegt dat kinderen het verschil tussen goed en kwaad niet kunnen weten wanneer ze avond in, avond uit doodslag en (seksueel) geweld gepresenteerd krijgen als leuk en onderhoudend.
Fight Club is een gecompliceerdere film dan fatsoensridders in eerste instantie zouden denken. Misschien is het juist de afwezigheid van een expliciete moraal die zij zo bedreigend vinden.
Doordat het allemaal zonder onderscheid wordt opgesomd, voelt het lezen van De zedeloze jaren dertig aan als het doorwerken van een ongeordende archiefkast: moeilijk om doorheen komen, met af en toe een aardige anekdote: zo profileerde literair criticus Henri Borel zich in het openbaar als fatsoensridder. Hij beklaagde zich bijvoorbeeld over jazzmuziek die volgens hem afstamde van 'tot erotische waanzin opwindende barbaarsche negerstammen'. Maar ondertussen schreef hij zelf onder pseudoniem erotische boekjes en korte verhalen en verlustigde hij zich in zijn dagboek op jonge, maagdelijke meisjes: 'Tenger, fijn weinig haar op onderbuik en onder de oksels'.
Dat Ter Braak seksueel impotent was, heeft in z'n optreden als fatsoensridder mogelijk een rol gespeeld - maar je zou willen weten in welke mate het ongerief ook een rol heeft gespeeld in z'n werk.