film noir 1.0
(filmkunst en fotografie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een film noir…
is een filmgenre; is een genre
- [Tijd] kwam op in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] wordt gekenmerkt door duistere, cynische thema's, vaak met moreel ambigue hoofdpersonen, ingewikkelde verhaallijnen met misdaad, geweld en mysterie, en een visuele stijl met gebruik van low-key belichting, sterke contrasten en diepe schaduwen; is de inspiratiebron van de neonoir
Algemene voorbeelden
Met smachtende ogen, een baret op het hoofd en een doorschijnende regenjas rond haar ranke gestalte – zo werd Michèle Morgan in de filmklassieker Quai des brumes (1938) het eerste vrouwelijke rolmodel van de film noir. Het was regisseur Marcel Carné die de film zijn noir-stijl gaf, in de door troosteloze mistflarden omfloerste havenwijk van Le Havre. Maar het waren Jean Gabin en Michèle Morgan die lieten zien hoe hopeloos hun jonge liefde was in dit smoezelige milieu.
Aanvankelijk heb ik me laten inspireren door film noir uit het klassieke Hollywood, Double Indemnity en andere verhalen van James M. Cain, waarin fatale vrouwen ook heel bedrieglijk kunnen zijn. Maar uiteindelijk is Cheatin' denk ik een blije film geworden, met een gelukkig einde.
Mildred Pierce, het boek van thrillerauteur James M. Cain, speelt zich af in de (crisis)jaren dertig en is een interessante vermenging van melodrama en film noir. In flashbacks wordt uit de doeken gedaan wie de tweede echtgenoot van werkende moeder Mildred Pierce vermoordde: Mildred zelf of haar verwende dochter, met wie ze een lastige verhouding heeft en die een affaire had met moeders lanterfantende tweede echtgenoot.
"Film noir wordt meestal nogal rigide aangeduid. Strikt genomen loopt de periode tot eind jaren vijftig en moet de film uit Hollywood komen. Neo-noir is minder vastomlijnd. Als de film op de een of andere manier derivaat is van de klassieke norm wordt hij zo al genoemd. Taxi Driver en Fight Club bijvoorbeeld worden er regelmatig toe gerekend. Bij Red Rock West is de invloed veel duidelijker; er is een lijnrechte verbinding met film noir, en zelfs met het literaire genre waar dat weer uit voort kwam: hard-boiled."
In het eerste seizoen van de bekroonde tv-serie True Detective vertellen twee ex-rechercheurs over een duistere zaak waarin het lijk van een jonge vrouw naakt wordt aangetroffen in het eenzame landschap van Louisiana. Fans waren vooral dol op de semifilosofische gesprekken tussen misantroop Rust en redneck Marty. Sinds juni zendt HBO het tweede seizoen uit, met wekelijks een nieuwe aflevering. Nu wordt een andere zaak belicht, met acteur Vince Vaughn als slechterik die in contact komt met een alcoholverslaafde detective (Colin Farrell), een motoragent (Taylor Kitsch) en detective Ani Bezzerides (Rachel McAdams). Het tweede seizoen is aantrekkelijk voor fans van film noir en David Lynch.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- oldschool film noir
Het is old school film noir: de film begint met een vette voice-over van het kaliber: „Don't wanna be a gangster. Stopped kissing rings a long time ago." De thrillerplot draait om een wraakactie die de Bostonian voor een Italiaanse godfather gaat uitvoeren in Florida, maar vooral om het feit dat zelfs in het zonnig zuiden de onmacht en het noodlot uit het donkere noorden hem niet uit het oog verliest. Live By Night speelt het volgens het boekje: de beperkte scherptediepte van de fotografie creëert sfeer en verdoezelt dat de film er te clean, te modern uitziet.
film noir 2.0
(filmkunst en fotografie)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een film noir…
is een film; is een werk
- [Voorbeeld of specimen] is bv.Double Indemnity, The Maltese Falcon of The Big Sleep
Algemene voorbeelden
Van de 15 films die ze afgelopen dertig jaar maakten, zijn er zeker tien te karakteriseren als gangster- of misdaadfilm. Daar voegen ze hun zwarte humor en wervelende taalgebruik aan toe. Een andere constante is het camerawerk van Roger Deakins, die The Man Who Wasn't There in schitterend zwart-wit filmde. Halverwege deze film noir, die is geïnspireerd op de 'pulp fiction' van James M. Cain en zich afspeelt in 1949, houdt een advocaat een monoloog over het onzekerheidsprincipe van Heisenberg.
Op de reünie van haar middelbare school verandert de film plotsklaps rigoureus van toon. Daar ontmoeten ze de psychotische ex van Lulu – Ray Liotta op z'n angstaanjagends – en wordt de screwball comedy een soort film noir die de achterkant van de Amerikaanse Droom blootlegt.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een moderne film noir
De achtste film van Mamet is een moderne film noir die niet alleen met taal speelt, maar vooral met de kunst van het oplichten. In de films en scenario's van Mamet weet je nooit wie wie bedriegt, wie acteert en wat het verschil is tussen echt of onecht.
- een ouderwetse film noir
- een strakke film noir
In feite is dit een strakke, ouderwetse film noir waarin een gecorrumpeerde speurneus via een ogenschijnlijk simpele zaak op zo veel verval in hogere kringen stuit dat hij zowaar last krijgt van een geweten.