fipronil

Zomer 2017 heeft de NVWA een aantal pluimveebedrijven geblokkeerd omdat het verboden middel fipronil was aangetroffen in eieren.

Tot eind september stonden op de site van de NVWA uitgebreide lijsten met codes van eieren waarin fipronil was aangetroffen. De codes van de eieren zijn verwijderd zodra de houdbaarheidsdatum (de zogenoemde THT-datum) was verstreken.

De NVWA hield vol dat de plaatsvervangend inspecteur-generaal alleen had gedoeld op eieren afkomstig van boerderijen waarvan na onderzoek was komen vast te staan dat er fipronil was aangetroffen.

Alle eicodes van bedrijven waar de afgelopen week fipronil in eieren is gevonden zijn vandaag gepubliceerd op de site van de NVWA. Het gaat om 138 eicodes afkomstig uit de groep van 180 bedrijven waarnaar onderzoek is gedaan.

Als je per ongeluk toch een ei hebt gegeten dat te veel fipronil bevat, hoef je je niet meteen zorgen te maken, meldt de NVWA. Een enkel ei levert geen gevaar op, daarvoor is de concentratie gif in een ei te laag.

Hoofdverantwoordelijke voor de crisis was het bedrijfje Chickfriend uit Barneveld, dat bij 360 bedrijven fipronil gebruikte om luis te bestrijden. Maar de commissie constateert dat alle betrokken partijen vervolgens mogelijkheden misten om een crisis van deze omvang te vermijden. Het stelsel dat de voedselveiligheid moet borgen blijkt niet te werken.

Fipronil is een stof die gebruikt wordt in diergeneesmiddelen tegen vlooien, mijten en teken in honden en katten. Fipronil mag niet gebruikt worden bij dieren die bestemd zijn voor de voedselketen, zoals kippen.

Fipronil dat werd gebruikt voor het bestrijden van bloedluis is niet toegestaan in de pluimveesector.

De afgelopen weken is in eieren in de handel nog steeds het giftige fipronil aangetroffen. De hoeveelheden zijn boven de wettelijke norm, maar zouden geen gevaar vormen voor de volksgezondheid.

In 2006 bleek fipronil niet zo dodelijk. Zeven mensen in Sri-Lanka probeerden zelfmoord te plegen door een flesje pure fipronil achterover te slaan. Allemaal overleefden ze de poging en waren ze binnen vijf dagen weer ontslagen uit het ziekenhuis.

Wanneer eieren met fipronil worden aangetroffen, is het bedrijfsleven verantwoordelijk om deze uit het handelskanaal te halen. De NVWA ziet erop toe dat het bedrijfsleven deze verantwoordelijkheid ook daadwerkelijk oppakt.

Schade door fipronil geschat op 65 tot 75 miljoen. De directe schade voor de gehele eiersector als gevolg van de fipronil-besmetting bedraagt naar schatting 65 tot 75 miljoen euro. Het betreft de schade voor verschillende soorten bedrijven in de pluimveeketen, zoals opfokbedrijven, legpluimveebedrijven, eipakstations en fabrikanten van eierproducten. Daarnaast wordt de directe schade voor de supermarkten geschat op 7 à 8 miljoen euro.

In 45 landen zijn inmiddels eieren of eierproducten gevonden die zijn besmet met fipronil. In 26 van de 28 EU-landen zijn sporen van het insecticide aangetroffen.

Veel Nederlanders laten sinds eind juli 2017 eieren angstvallig links liggen, omdat ze besmet zouden zijn met fipronil. Maar volgens anderen kan het helemaal geen kwaad om de eieren te blijven eten.

De besmetting van pluimvee met fipronil in Nederland heeft voor 65 tot 75 miljoen euro schade veroorzaakt. Dat blijkt uit onderzoek waartoe het ministerie van Economische Zaken opdracht had gegeven.

De NVWA controleert regelmatig steekproefsgewijs eieren in de detailhandel op fipronil.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit doet onderzoek naar het gebruik van fipronil in de pluimveesector. Het gebruik van dit middel is niet toegestaan in de pluimveesector.

De leveranciers van fipronil en de NVWA kunnen overigens wel een claim verwachten. Pluimveehouders zijn van plan de door hen gelden schade daar te verhalen. De pluimveehouders zijn die aan het voorbereiden.

Inmiddels zijn 285 van de 793 stallen bij pluimveebedrijven weer volledig vrijgegeven die sinds de vondst van fipronil in eieren vanaf eind juli waren gesloten.

Met het vaststellen van de norm voor fipronil in mest schept de minister duidelijkheid voor de pluimveehouders. De vastgestelde norm sluit aan bij de waarden die ook in Duitsland en België worden gehanteerd voor kippenmest.

In 2006 bleek fipronil niet zo dodelijk. Zeven mensen in Sri-Lanka probeerden zelfmoord te plegen door een flesje pure fipronil achterover te slaan. Allemaal overleefden ze de poging en waren ze binnen vijf dagen weer ontslagen uit het ziekenhuis.

Minister Kamp van Economische Zaken heeft de norm voor de maximale hoeveelheid fipronil in kippenmest vastgesteld op 5 microgram per kilo mest. Rekening houdend met meetonzekerheden betekent dit dat alle kippenmest met een gehalte fipronil vanaf 10 microgram per kilo mest moet worden afgevoerd en verbrand.

Toch hoeven we ons geen zorgen te maken. "De volksgezondheid is geen moment in gevaar geweest", zegt Rietjens. "De meeste eieren bevatten slechts kleine hoeveelheden fipronil. Enkele eieren overschreden de norm, maar dat betekent niet dat er groot gevaar dreigt."

Supermarkten, waaronder AH, leden deze zomer enorme financiële schade doordat miljoenen eieren uit de schappen moesten worden gehaald omdat ze met het verboden bestrijdingsmiddel fipronil waren besmet. AH zegt echter af te zien van een schadeclaim omdat Nederland gebaat is bij een sterke pluimveesector.

Zomer 2017 heeft de NVWA een aantal pluimveebedrijven geblokkeerd omdat het verboden middel fipronil was aangetroffen in eieren.

"Consumenten moeten voorlopig terughoudend zijn met het eten van eieren", was de boodschap van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) op 1 augustus 2017. Een paar dagen eerder troffen onderzoekers het molecuul fipronil aan in de stallen van verschillende pluimveebedrijven.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) waarschuwt consumenten om witte eieren met de code 2-NL-4015502* niet te eten omdat het gehalte van de schadelijke stof fipronil daarin zodanig hoog is dat consumptie een acuut gevaar oplevert voor de volksgezondheid.