gerst 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Gerst…
is een graangewas; is een gewas; is een plant
- [Kleur] heeft in rijpe toestand een goudgele kleur
- [Uiterlijk] heeft lange kafnaalden
- [Functie] wordt geteeld om de grondstof te leveren voor bier en sterke dranken; wordt geteeld als veevoeder en als grondstof voor voedingsmiddelen zoals brood
Wetenschappelijke naam: Hordeum vulgare
Rijk | Plantae; Planten |
---|---|
Stam | Embryophyta; Landplanten |
Klasse | Spermatopsida; Zaadplanten |
Orde | Poales |
Familie | Poaceae; Grassenfamilie |
Geslacht | Hordeum; Gerst |
Soort | Hordeum vulgare |
Algemene voorbeelden
Uit enkele wilde grassen werden graangewassen gekweekt, zoals tarwe en gerst, die dank zij hun grote zaden een hoge voedingswaarde hebben en die gemakkelijk groeien in een schrale bodem.
De samenstelling van de bodem waarop gerst en hop groeien en de weersomstandigheden spelen ook een rol.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- gerst oogsten
- gerst telen
- gerst verbouwen
- gerst zaaien
De granen zoals tarwe en gerst zijn reeds geoogst.
Naast de rogge werd er ook gerst en haver geteeld. Deze korenvelden werden uitbundig gekleurd door vele soorten akkerbloemen.
Tarwe en gerst werden reeds in het oude Egypte en zeker ook al door de Sumeriërs en Babyloniërs verbouwd.
Als bijzonderste graangewassen werd er koren, haver, tarwe, en gerst gezaaid.
met ander, nevengeschikt substantief
- gerst en maïs
- gerst en tarwe
- tarwe, gerst en rogge
- tarwe, haver, gerst, rogge en vlas
- tarwe en gerst
- gerst en hop
Naast koolzaad en tarwe begon Segeren ook gerst en maïs te verbouwen.
Gerst en tarwe zijn de alleroudste cultuurgewassen.
In Spanje verbouwen ze tarwe, gerst en rogge.
Marian Geyteman uit Luttelgeest werkt al jaren met onbespoten tarwe, haver, gerst, rogge en vlas.
Uit enkele wilde grassen werden graangewassen gekweekt, zoals tarwe en gerst, die dank zij hun grote zaden een hoge voedingswaarde hebben en die gemakkelijk groeien in een schrale bodem.
De samenstelling van de bodem waarop gerst en hop groeien en de weersomstandigheden spelen ook een rol.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
gerst 2.0
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 2.0 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Gerst…
is graan; is voedsel
- [Samenstelling] bestaat uit graankorrels
- [Functie] dient als grondstof voor het brouwen van bier en het stoken van sterke dranken zoals whisky; wordt ook gebruikt in diervoeder; wordt gebruikt als grondstof voor meergranenbrood
- [Behandeling of bewerking] wordt gemout, m.a.w. wordt geweekt om te laten kiemen en wordt dan gedroogd om gebruikt te worden als grondstof voor bier en whisky; wordt gepeld tot gort om verder te verwerken in o.a. brood of diervoeder
Algemene voorbeelden
De Koninck is een bier van hoge gisting, dat uitsluitend met natuurlijke bestanddelen wordt gebrouwen: de beste gerst, de geurigste hop en kristalhelder water.
Zevengranenbroodmix met o.a. tarwe, rogge, spelt, mais, haver, gerst, rijst, gluten, enzymen en ascorbinezuur.
Whisky wordt gemaakt van gerst, water en gist. Eerst ontkiemt de gerst door het te weken in water. Dit heet mouten (het in de gerst aanwezige zetmeel wordt hierbij omgezet in suiker). De mout wordt gedroogd: in Ierland door hete lucht, in Schotland met turfrook. En dit is zeer bepalend voor het smaakverschil tussen Ierse en Schotse whisk(e)y. De gedroogde, zoete mout wordt gemalen en vermengd met water [...]. Door toevoeging van gist worden de suikers in alcohol omgezet. Uit deze massa wordt de gebruikte gerst gezeefd. De overgebleven vloeistof (= wash) gaat de distilleerketels in.
Terwijl de zoete wort - het waterextract van gerst en hop uit de brouwketels - door de modules stroomt, zetten de gistcellen in de holten van het poreuze siliciumcarbide de natuurlijke suikers om in alcohol en koolzuur.
Iedere stal wordt bevoorraad met graan naar believen: spelt, tarwe, gerst en rogge.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- gerst mouten
De gerst wordt op de eigen boerderij geoogst en ze zijn 1 van de 6 bedrijven die nog zelf gerst mouten op een moutvloer.
met adjectief ervoor
- biologische gerst
In natuurvoedingswinkels zijn meerdere soorten bier verkrijgbaar. Enkele daarvan zijn gebrouwen met biologische gerst.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- gebrande gerst
- gekiemde gerst
- gemoute gerst
- gepelde gerst
- geplette gerst
Gebrande gerst werd tijdens de laatste wereldoorlog algemeen gebruikt als vervangmiddel voor koffie.
Mout is gekiemde gerst.
Alleen gemoute gerst kan gebruikt worden in het brouwproces.
Vaak kent men gerst alleen onder de naam gort, dit is gepelde gerst.
Naast de genoemde industrieën zijn in Nederland van belang de maïsmeel- en maïsgriesindustrie (maïsmeel, gries, polenta, cornflakes), de gerstpellerijen (geplette gerst, parelgort) en de industrieën die de halffabrikaten produceren voor de bakkerijen of die rechtstreeks voor de consument produceren (bakmixen, pannenkoekmixen, taartmixen, pizzabodems, ontbijtgranen, enz.).
met ander, nevengeschikt substantief
- gerst en haver
Tijdens de wintermaanden geef ik uitsluitend gerst en haver en een weinig lijnzaad. Gerst is een biezonder goed voeder en voorkomt bij duivinnen een vroegtijdig leggen.