haver


haver 1.0

afbeelding

Source: Mike Pennington
( CC BY-SA 2.0 )

graangewas met hangende aartjes, dat onder andere het bekende paardenvoeder en de havermout oplevert; Avena sativa L.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Haver…

is een graangewas; is een gewas; is een plant

  • [Kleur] is als jonge plant groen; is als oogstrijpe plant beige tot bruin
  • [Uiterlijk] heeft neerhangende aartjes met tweetandige schutblaadjes
  • [Functie] wordt verbouwd voor de granen die verwerkt worden tot voedsel voor mensen en voer voor dieren, met name paarden
  • [Plaats] is een veldgewas; groeit op de akker
  • [Distributie] wordt nu nog maar weinig in Nederland en België verbouwd
  • [Product of vrucht] brengt haver voort

Wetenschappelijke naam: Avena sativa

Rijk Plantae; Planten
Stam Embryophyta; Landplanten
Klasse Spermatopsida; Zaadplanten
Orde Poales
Familie Poaceae; Grassenfamilie
Geslacht Avena; Haver
Soort Avena sativa

Algemene voorbeelden


De tarwe is gemaaid, de bellen van de haver dansen aan hun gracieuze stengels.

De reis, Rose Gronon,

Het weer was gunstig en op een middag trokken we erop uit en duwden ons karretje langzaam langs de weg van Marbeuse uit onze veilige vallei tot aan de eerste velden. We vonden daar naast haver vooral spelt en rogge, minder tarwe.

De ark en de ratten, Erik Van Ruysbeek,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • haver oogsten
  • haver telen
  • haver verbouwen
  • haver zaaien

In de boomgaard liepen kippen, eenden en pauwen, maar de laatste koe was allang geslacht, en het akkerland waar generaties Goemaere tarwe, rogge en haver hadden geoogst, in percelen opgedeeld en als bouwgrond verkocht.

De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

Naast de rogge werd er ook gerst en haver geteeld. Deze korenvelden werden uitbundig gekleurd door vele soorten akkerbloemen.

http://www.heemtuinrucphen.nl/HTM_bestanden/Korenakker.htm

Ik ben op m'n zestiende van school gekomen; daarna heb ik geholpen om rogge en haver te verbouwen.

NRC,

Als bijzonderste graangewassen werd er koren, haver, tarwe, en gerst gezaaid.

http://users.pandora.be/vswg/html/algemeen.html

met adjectief ervoor


  • jonge haver

Uit de kleren van de Führer steeg een fosforescerende walm, lichtgroen als jonge haver.

Het verdriet van België, Hugo Claus,

met substantief ervoor


  • tien hectare haver

Naast de 5 hectare suikerbieten, en de 10 hectare haver, produceren de neven Cordes voor de rest alleen maar aardappelen.

Meppeler Courant,

met ander, nevengeschikt substantief


  • haver of gerst
  • tarwe, rogge, haver, gerst

Het tweede jaar werden minder veeleisende graansoorten zoals haver of gerst verbouwd.

http://www.kelchterhoef.be/historie/Historie.htm

Kalfort is een dorp van landbouwers, die zich toeleggen op de teelt van tarwe, rogge, haver, gerst, aardappelen en vlas.

http://www.kalfort.be/

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding


haver 2.0

graan van de haverplant als voedsel, met name voor paarden en als grondstof voor havermout of havervlokken

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Haver…

is graan; is voedsel

  • [Uiterlijk] bestaat uit langwerpige korrels
  • [Functie] dient als voedsel
  • [Belanghebbende of begunstigde] is voedsel voor dieren en mensen
  • [Product of vrucht] wordt gebruikt als paardenvoer en voor de productie van havermout en havervlokken

Algemene voorbeelden


Wat betreft haver voor de voeding van paarden voorzag men weinig problemen. De haverproductie binnen de Stelling werd voldoende geacht en bovendien zou het aantal paarden toch dalen door de menselijke consumptie.

http://www.stelling-amsterdam.org/index.htm

Glutenvrij betekent een voeding zonder haver, rogge, tarwe en gerst.

http://www.scharrelslager.nl/

Meel is gemalen graan. Het wordt gemaakt van rogge, tarwe, haver, boekweit, mais en rijst.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Combinatiemogelijkheden


met adjectivisch voltooid deelwoord


  • gekiemde haver
  • gepelde haver

Vitamine E komt voor in tarwekiemolie, sla, gekiemde haver en palmolie.

http://www.konijnen.be/

De gepelde haver wordt daarna gestoomd en geplet tot havermout.

http://www.gzp.nl/main/gzp/index.htm

met substantief ervoor


  • een zak haver

In de manege sjouwden we met balen stro en zakken haver, we boenden de paarden.

Gevallen vrouwen, Laurie Langenbach,

Vaste verbindingen


de haver niet waard zijn

  1. niet veel waard zijn

    Op die tochten hebben jullie dan ongetwijfeld al onze prachtige Ros Beiaardbeelden gezien. Pal in het centrum aan een rotonde in de buurt van het station. Of op de weg naar Lokeren in Grembergen. Een eerbetoon aan ons cultureel erfgoed. Aan onze eigen nationale trots. Aan ons fiere Ros Beiaard. Zodat we iedereen nog eens kunnen tonen dat alle afgeleiden de haver niet waard zijn.

    http://www.aalstnieuws.be/column/pros-beiaard/item/1617-column-van-pros-uit-dendermonde/1617-column-van-pros-uit-dendermonde

lange haver

  1. ( informeel; ironisch; soms; verouderend)
    zweepslagen

    Tienus63: Als ze de klep op loopt en ze loopt weer achterwaarts, gewoon een mep met de longeerzweep [...]. Anne_GTI: Soms helpt lange haver idd het best maar dat kan ik niet van achter de pc beoordelen.

    http://www.bokt.nl/forums/viewtopic.php?f=119&t=666799,

van haver tot gort; iemand of iets van haver tot gort kennen

  1. door en door; iemand of iets door en door kennen

    Vrouwen zijn sterker geneigd hun identiteit aan die van hun partner te ontlenen. Zij verdiepen zich sterker dan mannen in hun partner en nemen indien gehuwd zelfs de naam over van hun man. Zij kennen hun man van haver tot gort. Mannen beweren daarentegen vaak dat vrouwen voor hen een mysterie zijn.

    http://www.nisso.nl/ncolu.htm

    Ze vormen een doodgewoon echtpaar, ze houden veel van elkaar en menen elkaar van haver tot gort te kennen.

    Hij zegt dat ik niet dansen kan, Manon Uphoff,

    "Ik luister naar de jongens", gaf Wilfried gisteren mee. "Zeker naar de routiniers en in dit geval bovenal naar hen die in Nederland spelen en het voetbal daar van haver tot gort kennen."

    De Standaard,

Spreekwoorden


Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen