hofdame 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hofdame…
is een vrouw; is een persoon
- [Plaats] leefde oorspronkelijk aan het hof
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is doorgaans van adel; is zeer beschaafd
- [Activiteit of handeling] begeleidt een vorstin bij de voorbereiding en de uitvoering van haar taken
- [Belanghebbende of begunstigde] begeleidt een vorstin, bv. een koningin, prinses of tsarina
Algemene voorbeelden
Een hofdame, zo verzekeren ingewijden, is geen relict uit antieke tijden, maar een eigentijdse organisator van vooral de binnenlandse bezoeken die de koningin en haar familieleden afleggen. Dit steeds in samenwerking met een adjudant van de militaire hofhouding en projectmedewerkers van de Rijksvoorlichtingsdienst. Ook vergezellen de hofdames beurtelings de koningin tijdens buitenlandse staatsbezoeken, zoals Gaarlandt eerder dit jaar deed in Rusland.
Over het precieze hoe en wat laat Brakman ons in het ongewisse, maar de suggestie wordt gewekt dat hij de bastaard zou zijn van de koning en een hofdame.
Er werden drie stoelen gebracht: één voor tsaar Nicolaas, één voor zijn vrouw Alexandra Fjodorovna, en de derde voor hun zoon Aleksej, die verlamd was. De dochters Olga, Tatjana, Maria en Anastasia, de lakei Trupp, de hofarts Botkin, de kok Charitonov en de hofdame Demidova moesten blijven staan.
Hij was Manrico het zigeunerkind wiens brandende liefde voor de verblindende hofdame Leonora – aan het hof van Aragon! – terstond met haar liefde werd beantwoord, een liefde waarmee ze volhardde in haar afkeer van graaf di Luna, vanwege zijn wreedheid.
In de boulevardbladen zijn herhaaldelijk toespelingen gemaakt op buitenechtelijke relaties van Philip, die in november 1947 met de toenmalige kroonprinses trouwde [...]. In de biografie wordt uitgebreid ingegaan op de relaties die prins Philip na de Tweede Oorlog met een aantal vrouwen uit de varieté onderhield. Een hofdame, die Elizabeth over een verdachte relatie van Philip wou vertellen, werd prompt ontslagen.
Ze ging naar een bal. Maar daar is ze nooit aangekomen. We weten wat er gebeurd is [...]. Ze verliet het paleis in een koets, samen met een hofdame en zes bewakers, want het was gevaarlijk op straat. Onderweg kwam haar rijtuig tot stilstand omdat er een ander rijtuig dwars over de weg stond.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- adviseren
- begeleiden
Hofdames begeleiden en adviseren desgevraagd de Koningin en andere leden van het Koninklijk Huis en hebben voorts tot taak het mede-voorbereiden van evenementen. Tot de hofhouding behoren ook de kamerheren, die ieder in hun eigen ambtsgebied de Koningin desgevraagd begeleiden, vertegenwoordigen of adviseren.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- hofdame van koningin Beatrix
- hofdame van zijn moeder
- hofdame van zijn (eerste) vrouw
- de hofdames van de koningin
- de hofdames van koningin Fabiola
De hofhouding van Máxima Zorreguieta, de verloofde van prins Willem-Alexander begint langzaam vorm te krijgen. Zo heeft mevrouw drs. O. A. Gaarlandt-van Voorst van Beest, hofdame van koningin Beatrix, tot het voorjaar de taak gekregen om Máxima te begeleiden bij haar introductieprogramma in Nederland.
De vrouwen van de sultan waren alle vier hetzelfde gekleed. 'Met de eerste was het geen liefde,' zegt ze alsof ze uit een damesblad voorleest. 'Ze was de hofdame van zijn moeder. Hij is haar getrouwd uit dankbaarheid voor wat ze voor zijn moeder heeft gedaan. Zij is ook veel ouder dan hij.'
Willem I besloot tot een tweede huwelijk met Henriette d'Oultremont, een voormalige hofdame van zijn eerste vrouw. Ze was van mindere stand, want geen prinses.
De meisjes dansten vol gratie en precisie als de hofdames van de koningin.
Zij is een van de hofdames van koningin Fabiola.
met bezittelijk voornaamwoord
- haar hofdame
In de Sunday Times werd onlangs gemeld dat HKH een buitengewoon lastige gast is omdat ze zeer humeurig en onbeschoft kan doen [...]. Haar hofdame Annabel Whitehead heeft tot taak mensen op te bellen als Prinses Margaret in de buurt is en erop aan te dringen dat het HM (Heilig Monster) kan komen logeren.
met ander, nevengeschikt substantief
- lakeien en hofdames
Naarmate we dichter bij het huis van de koningin kwamen ontstond in het hele gezelschap een zekere spanning. Je vindt het misschien gek maar ik dacht aan lakeien en hofdames.
voorafgegaan door als
- als hofdame
Solliciteren als hofdame heeft geen zin. De koningin dient haar oog op je te laten vallen.
Sofonisba wordt in 1559 gevraagd als hofdame, schilder- en tekenlerares van de jonge Franse vrouw van koning Filips II van Spanje, Isabella de Valois, naar Madrid te komen.
hofdame 2.0
(schertsend)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hofdame…
is een vrouw; is een persoon
- [Duur] vervult haar rol tijdens het vieren van carnaval
- [Activiteit of handeling] begeleidt (een) Prins Carnaval bij het uitvoeren van zijn taken
- [Betrokkene] begeleidt (een) Prins Carnaval
Algemene voorbeelden
Een hofdame is een, meestal adellijke, dame die Prins Carnaval begeleidt. Zij beoordeelt of er goed carnaval gevierd wordt en zal daarvoor ook carnavalspunten uitdelen.
Vrijdagavond in café De Karre wordt het carnaval gevierd met muzikale medewerking van 't Kasbendjen [...]. Gastheer is de plaatselijke carnavalsvereniging De Karrewippers met aan het hoofd van de Raad van Elf de nieuwe prins Anthonius I, die wordt vergezeld door de hofdames Sonja en Jolanda Los.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: met
- met (zijn) hofdames
Gisteravond nog vrolijk aan de zwier met zijn eigen hofdames en nu moet hij met vaste hand het vlijmscherpe barbiersmes hanteren.
Krabbetukkers-festival. Aanvang intocht Prins Peter I met hofdames, Raad van Elf en corps der Gardeofficieren en genodigden om ongeveer 20.45 uur.