homo homini lupus

Niet alleen de aarde had hij geplunderd en langzaam vervuild, niet alleen de vrije dieren had hij systematisch bijna uitgeroeid, zijn roofzucht had zich tegen de eigen soort gericht zodat een beroemd filosoof had kunnen uitroepen: homo homini lupus!

In zijn beroemd geworden Leviathan, gebruikt Thomas Hobbes in 1651 de woorden Homo homini lupus, ofwel de mens is voor zijn medemens een wolf. Uit zelfbehoud streeft een mens voor zichzelf de grootst mogelijke vrijheid na, waarbij de vrijheid van de ander in het gedrang komt. Om veiligheid te kunnen garanderen, moet er een contract worden afgesloten, hetgeen onze vrijheid inperkt. Dat gebeurt in de vorm van onze sociale staat met haar wetten. Als dat contract niet meer werkt, krijg je een oorlog van allen tegen allen.

De maatschappelijke ongewisheid werpt een donkere schaduw over het bestaan, wekt wantrouwen en cynisme, leidt tot isolering en vereenzaming, verdrijft gevoelens van solidariteit en roept atavistische driften op die het individu weer in de oerstaat van homo homini lupus brengen.