hoogdruk 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Hoogdruk…
is een druktechniek
- [Functie] dient om afbeeldingen of tekst te reproduceren
- [Wijze] vindt plaats door een afbeelding of tekst verhoogd op een drukplaat of drukrol aan te brengen waarbij men de hoger liggende delen ininkt en afdrukt
- [Voorbeeld of specimen] kent onder meer toepassingen zoals de houtsnede, houtgravure en linosnede
Algemene voorbeelden
Hoogdruk is de overkoepelende naam van een aantal grafische technieken. Hoogdruk kenmerkt zich doordat de drukinkt zich voor het afdrukken op de verhoogde gedeelten van de drukvorm bevindt [...]. Het drukken met behulp van een zetsel bestaande uit loden letters, biljetletters en clichés is een vorm van hoogdruk. Tot in de 20e eeuw werd het meeste drukwerk in grote oplagen, zoals boeken, vervaardigd in hoogdruk. Door deze zeer algemene toepassingsvorm wordt hoogdruk soms ook met de naam boekdruk aangeduid. Boekdruk is echter een vorm van hoogdruk en geen synoniem.
Hoogdruk of boekdruk, benaming voor de grafische techniek, waarbij de drukkende elementen verhoogd op de drukplaat liggen […]. De eerste hoogdrukpers werd omstreeks 1450 door Johannes Gutenberg gebouwd. De hoogdrukvorm (het drukelement) lag op een tafel en nadat het papier was aangebracht, werd een vlak tegendrukelement (de degel) er met kracht tegenaan gedrukt […]. In het begin van de 19de eeuw werd door Friedrich Koenig en Andreas Bauer een pers gebouwd met een ronde tegendrukcilinder […]. Het derde type hoogdrukpers is de rond-op-rond-pers: zowel druk- als tegendrukelement zijn cilindrisch.
In grote lijnen kennen we drie verschillende druktechnieken: hoogdruk ook wel boekdruk of typografie genoemd: de hoogliggende gedeelten van de drukvorm geven inkt af op het papier; diepdruk, de diepliggende gedeelten van de drukvorm geven inkt af op het papier (het papier zuigt als het ware de inkt hieruit op); vlakdruk, ook wel lithografie of offset genoemd; bij deze druktechniek bestaan geen verschillen in hoogte van de drukvorm, maar wordt een deel van de drukvorm inktafstotend gemaakt.
De student kan in het atelier diverse technieken leren, met name de hoogdruk waartoe houtsnede, linosnede en houtgravure behoren, de diepdruk met de ets, droge naald, aquatint, vernis-mou, mezzotint en burijngravure en tenslotte de vlakdruk met lithografie en zeefdruk.
Aan de hand van voorbeelden leren de cursisten het onderscheid kennen tussen de kunstuitingen uitgevoerd in – hoogdruk: houtsnede, houtgravure, linosnede – diepdruk: burijngravure, staalgravure, ets, droge naald e.a. – vlakdruk: lithografie, zeefdruk, lichtdruk.
Combinatiemogelijkheden
in voorzetselgroep
- in hoogdruk
Niet in elke krantendrukkerij wordt nog in hoogdruk gedrukt. Waar dit wel gebeurt, worden de hoogdrukvormen op grote schaal gemaakt.
Dagbladen, die in hoogdruk werden vervaardigd, maakten maar spaarzaam gebruik van beeld. In hoogdruk moest voor elke afbeelding een metalen cliché gemaakt worden, dat in de vorm tussen het letterbeeld gemonteerd werd. Er waren weliswaar geïllustreerde tijdschriften, maar die werden in diepdruk vervaardigd.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
hoogdruk 1.1
Betekenisbetrekking
Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hoogdruk…
is een afdruk
- [Ontstaan] wordt afgedrukt door een plaat of rol met een tekstgedeelte of beeldgedeelte in verhoogd reliëf
- [Onstoffelijke inhoud] bevat een afbeelding of tekst
Algemene voorbeelden
Wanneer de prent een dikke inktlaag vertoont, is het waarschijnlijk een hoogdruk of een doordruk; bij diepdruk en vlakdruk kan men geen te dikke inktlaag aanbrengen omdat die door de drukspanning van de pers al gauw zou uitvloeien. In het algemeen is het herkennen van prenten zo moeilijk niet. Dat er gevallen zijn waarin ook deskundigen aarzelen, doet daaraan niet af.
Daarnaast vormen geometrische vormen al jaren een constante in haar oeuvre. Zo ontstaan uiterst eenvoudige voorstellingen die plezierig zijn om te bekijken. Zoals de serie kleine hoogdrukken met zwarte komvormen of de in blauwtinten uitgevoerde composities.