huismus


huismus 1.0

afbeelding

Bron: Lip Kee
( CC BY-SA 2.0 )

kleine, tjilpende zangvogel met een bruine rugzijde en een grijze buikzijde, die in onze streken als standvogel blijft, graag onder dakpannen nestelt en vaak zandbaden neemt in kuiltjes

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een huismus…

is een mus; is een vogel; is een dier

  • [Afmeting] is ongeveer 16 cm lang
  • [Kleur] heeft een donkerbruin verenkleed op de rug, een lichtgrijze buikzijde en in het geval van het mannetje een grijze kruin
  • [Leeftijd] kan 23 jaar oud worden, maar wordt gemiddeld ongeveer 3 jaar oud
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is niet schuw
  • [Gedrag] nestelt graag onder de dakpannen van huizen
  • [Onderscheid of tegenstelling] heeft, in tegenstelling tot de ringmus, als mannetje een grijze kruin, is iets groter en ziet er als mannetje anders uit dan het vrouwtje

Hoofdsemagram: mus


Wetenschappelijke naam: Passer domesticus

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Aves; Vogels
Orde Passeriformes; Zangvogels
Familie Passeridae; Mussen
Geslacht Passer
Soort Passer domesticus

Algemene voorbeelden


De huismus is één van de meest voorkomende vogels van Nederland. Het geluid is een typisch tsjilpen, waardoor de aanwezigheid van een groep huismussen snel duidelijk wordt. Het mannetje is duidelijk van het vrouwtje te onderscheiden door het donkerbruine verenkleed en de grijze kruin. De grijze kruin onderscheidt het mannetje ook van de ringmus, die bovendien een zwarte vlek op de wangen en een witte halsband heeft. Huismussen hebben zich aan de mens aangepast en broeden vrijwel overal waar mensen wonen.

http://www.vogelvisie.nl/soort/huismus.php

Zelfs mensen die niets met vogels hebben, geven toe geschrokken te zijn van het nieuws dat de huismus hard achteruit gaat in Nederland. Huismussen horen zo bij het straatbeeld dat het zonder hen opeens opvallend steriel is. Nu is het niet zo dat de huismus opeens een bijzondere vogelsoort is geworden. Nog altijd kunnen huismussen op veel plaatsen worden aangetroffen. Hoewel huismussen typische zaadeters zijn, worden de jongen gevoerd met allerlei insecten, welke de noodzakelijke eiwitten voor de groei van de jongen leveren.

http://www.vogelbescherming.nl/nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/92,

De huismus is een van de meest bekende vogels ter wereld. Zijn naam wordt meestal afgekort tot mus. In Nederland komt nog een andere mussensoort voor: de ringmus, waarbij (anders dan de huismus) de mannetjes en vrouwtjes er hetzelfde uitzien. Van oorsprong komt de huismus uit Azië, maar ze hebben zich in navolging van de mens over de hele wereld verspreid. De weinig schuwe vogels houden zich graag op bij mensen omdat ze daar gemakkelijk wat etensresten kunnen meepikken en nestgelegenheid vinden onder dakpannen of andere holtes in huizen.

http://www.natuurinformatie.nl/ndb.wnf/natuurdatabase.nl/i000771.html

Combinatiemogelijkheden


met ander, nevengeschikt substantief


  • de huismus en ringmus

Slechts weinig mensen weten dat in ons land twee mussensoorten voorkomen, die allebei in de omgeving van de mens vertoeven, de huismus en ringmus.

http://oud.tuinen.nl/artikel/901/Mussen/?rubriekid=108

huismus 1.1

iemand die steeds thuis zit; iemand die graag thuis is

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een huismus…

is een persoon

      Algemene voorbeelden


      De digitale krantenkiosk-bij-u-thuis draagt ook een groot risico in zich: het zou de aard van de krant wel eens kunnen veranderen. In plaats van het symbool van huiselijkheid wordt de krant een reizigersritueel. Lezers zijn dan immers niet langer gebonden aan de papieren NRC Handelsblad als aperitief of de Volkskrant als croissant. Ze kunnen de New York Times voor het avondeten kiezen en Die Welt als ontbijt. Wat bedoeld was om internationale reizigers zich thuis te laten voelen, wordt dan onbedoeld een instrument om huismussen te veranderen in globetrotters. De krant zou te veel op de televisie gaan lijken.

      NRC,

      Weet je wat? Ik ga een huismus worden. Ik ga veel lezen. En als ik uitga, ga ik naar een voorstelling, het theater, of misschien wel de bioscoop. En daarna meteen weer naar huis. Dat nodeloze gehang in kroegen moest nou maar eens afgelopen zijn.

      Niet doen Agnes, Peter van Straaten,

      Zelf ben ik een verstokte huismus. Zet me ergens anders neer, draai me één maal om mijn as, en ik weet niet meer waar ik vandaan kom.

      NRC,

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • een brave huismus

      Monika en ik mochten dan wel spoedig ouders worden, maar we hadden elkaar bezworen dat we niet in brave huismussen zouden veranderen.

      De passievrucht, Karel Glastra van Loon,