illusieloosheid


illusieloosheid 1.0

het illusieloos zijn; het zonder illusies zijn

Algemene voorbeelden


Het boek vertelt van de barre tocht van de militieman Getúlio Santos Bezerra met een naamloze politieke gevangene door het steppenland van noordoost Brazilië. Maar de illusieloosheid is er al. Sergeant Getúlio leeft op de rand van het morele nulpunt: geborneerd, koppig en meedogenloos. Hij weet dat het leven nooit anders zal worden dan het is, dat de machtigen bevelen en dat ondergeschikten als hijzelf gehoorzamen - en dat dat zo hoort.

NRC,

Hij vreesde dat hij ondanks zijn illusieloosheid als puntje bij paaltje kwam bang zou zijn om te sterven.

De asielzoeker, Arnon Grunberg,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • totale illusieloosheid

Beck wist dat de totale illusieloosheid die hij met zoveel passie nastreefde en waaraan hij al zijn zendingswerkzaamheden opofferde aan de man moest worden gebracht.

De asielzoeker, Arnon Grunberg,

Het nastreven van de totale illusieloosheid was niet iets lichts, wat je erbij kon doen uit hobbyisme, alsof het ging om portretschilderen – hier nog een likje illusieloosheid, en daar nog een streepje.

De asielzoeker, Arnon Grunberg,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • berustende illusieloosheid
  • vertederende illusieloosheid

De vertelling is weinig gestroomlijnd, en dat bevalt me wel [...], maar toch is er een duidelijke ontwikkeling - hoe iemand met sterke verlangens en uitstekende vooruitzichten het op alle fronten tot bijna niets brengt. Eigenlijk klinkt dat zwartgalliger dan nodig, want de uiteindelijke berustende illusieloosheid betekent toch ook een beetje een bevrijding.

De Standaard,

Hij apprecieerde het vooral dat ze over zichzelf en haar alles behalve rustige leven kon praten op een manier die soms cynisch leek en soms naïef, maar die altijd van een extreme openheid en vertederende illusieloosheid was.

Vliegen in een spinnenweb, Fernand Auwera,

in voorzetselgroep


  • een toestand van illusieloosheid

En zijn vriendin, de Georgische, ontving hem met de gevleugelde woorden: 'Daar ben je alweer, mijn duiveltje, mijn beste klant.' Want precies daarin mondde die toestand van illusieloosheid uit: in een goede klant, in de beste klant.

De asielzoeker, Arnon Grunberg,