jargon

Voor haast alle begrippen is de Nederlandse benaming gebruikt, en zo goed als alle jargon is uit het boek gebannen.

In folders, websites en mailings wordt jargon gemeden en in een toegankelijk, liefst vlot en swingend vocabulaire gegoten.

Leesbaarheid in de algemene betekenis van het woord is éénduidig de algemene noemer van de evaluatie, de meter van respect waarmee je de lezer bejegent. Vermijd daarom bijvoorbeeld pedanterie, maar ga er ook niet vanuit dat je alle jargon moet schrappen...

Het boek is vrij helder geformuleerd, jargon wordt zoveel mogelijk vermeden, het is didaktisch opgezet, er wordt met schema's gewerkt en de voorgestelde metode wordt eerst in haar algemeenheid uiteengezet en dan op konkrete domeinen toegepast.

Vermijd onnodig jargon en, indien je vaktermen gebruikt, licht ze toe.

In plaats van termen als Split Beaver te gebruiken voor een foto met inkijk tussen de benen, zoals dat in de blootbladen - volgens Bartjens - gewoon zou zijn, bezigde hij een veel voorzichtiger jargon.

Juristen gebruiken een jargon, dat strikter is dan het gewone taalgebruik. Zo kan je als gewone man in de straat zeggen "dat belastingen ontduiken een misdaad is", maar voor de jurist is dit fout. Belastingontduiking is een misdrijf (de gemene noemer voor de strafrechtelijk gesanctioneerde feiten van "overtredingen", "wanbedrijven" en "misdaden"), geen misdaad (term voorbehouden voor de zwaarste misdrijven zoals moord en brandstichting).

Naarmate Europa groter wordt, worden de culturele grenzen scherper getrokken. Maar het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap zoeken evenzeer hun "eigenheid" binnen Europa, zij het via de francofonie. Daarbij hanteren ze echter een ander jargon. Als kinderen van de Franse Revolutie en de Verlichting spreken Franstalige politici over "solidariteit, humanisme, en broederschap".

Het laatste voorbeeld geeft aan dat weten-wat niet alleen triviale weetjes omvat, feitenkennis kan zeer complexe zaken betreffen. Dat geldt zeker ook als het zich uitstrekt tot het jargon dat een wetenschap hanteert.

Balch merkte op dat nieuwelingen zich razendsnel aanpasten aan de normen en verwachtingen van de groep. Al na enkele dagen spraken ze hetzelfde jargon.

Uiteindelijk zei Van den Akker dat hij "het jargon nog moest leren" ("Ik wist niet dat hier een speciaal woordenboek voor bestond"), en veranderde hij "nooit" in "nee".

Bezwaren tegen ontwikkelingshulp zijn van veel principiëler aard dan uit de eindeloze stroom anekdotes waarmee ODA omringd wordt zichtbaar is. (Kijk, nu bent u ook deskundig, u begint het jargon al te leren: u weet wat 'ODA' betekent!)

In de jaren zeventig voerde de gemeente Rotterdam een spreidingsbeleid voor migranten. 'Gebundelde deconcentratie' heette dat in het ambtelijke jargon.

Zo riep de WDR, de (West-)Duitse radio- en televisiezender, in 1970 de kijkers en luisteraars op om een nieuw woord te verzinnen voor Gastarbeiter. Dat woord vond men indertijd te veel op dwangarbeider lijken. Er kwamen maar liefst 32.000 brieven binnen, met 2.470 verschillende benamingen. Uiteindelijk koos de jury voor ausländischer Arbeitnehmer, 'buitenlandse werknemer', een aanduiding die in het ambtelijk jargon allang werd gebruikt. Afgekeurd werden onder meer Eurojaner, libero, conjunctuurzwaluw en gastburger.

De term retrograde betekent niet enkel tegenin, maar is ook astronomisch jargon voor het fenomeen dat sommige planeten, vanuit de aarde gezien, op een bepaald ogenblik in hun baan een tijdje achteruit bewegen.

Ondanks af en toe storend bedrijfskundig jargon is het boek overzichtelijk geschreven.

Besturen is tegenwoordig een betaalde functie geworden, vaak afstandelijk en technocratisch. In het bestuurlijk jargon wordt het al gauw 'besturen op hoofdlijnen' of in gewone taal 'besturen zonder kennis van zaken en over de hoofden van de betrokkenen'.

Los van het ideologische gebruik van de term solidariteit, bijvoorbeeld in socialistisch of communistisch jargon, en los van het alledaagse gebruik ervan door humanitaire organisaties, politieke partijen of de kerk, is het concept van oudsher op een descriptieve en analytische manier gebruikt, met de sociologische benadering van Emile Durkheim als de eerste wetenschappelijke poging tot een theorie.

Altijd zaten ze samen met hun neuzen in de boeken of voor een computer. Hun vader had zich vaak genoeg afgevraagd wat ze al die tijd toch uithaalden met die apparaatjes, maar wanneer ze een poging deden om hem iets uit te leggen, moest hij hen na enkele minuten doen stoppen. Hij begreep namelijk geen woord van al dat digitaal jargon.

"We zijn begonnen met eerst de lucht te zuiveren voordat we zaken met elkaar gingen doen", aldus premier Reynolds, het gebruikelijke diplomatieke jargon voor een flinke ruzie.

Politiek is people's business - om te spreken in het economische jargon waarvan het openbaar bestuur doortrokken is geraakt.

De huisarts schreef haar homeopathische druppels voor, daarna inslapers, en toen die niet meer hielpen doorslapers. Als lijdend voorwerp van zijn zoektocht naar het juiste middel raakte ze vertrouwd met het farmaceutische jargon: barbituraten, benzodiazepines, hypnotica.

Veel van deze technieken blijken in gebruik te zijn bij verschillende scholen, maar vaak net weer in een iets andere vorm en ingebed in het filosofische jargon van de betreffende richting.

Overnames als van RJR kregen een slechte naam, omdat de bieders hun doelwit opzadelden met een kolossale schuldenlast. Zij gebruikten een minimaal aandelenkapitaal en stapelden schuld op schuld om genoeg geld bij elkaar te krijgen. In het financiële jargon heet dat de hefboom, vandaar de naam voor deze transacties: een leveraged buy out.

In het juridisch jargon wordt dat groepserkenning prima facie (letterlijk: op het eerste gezicht) genoemd.

Pleit ik dan maar voor op secreet stellen omdat dit gallicisme nu eenmaal gangbaar is in het Belgische juridische jargon? Vergeet het maar: je kunt je lezers beter niet om de oren slaan met welk jargon dan ook. Zeg liever recht voor zijn raap: De hoofdverdachte van de moord op Cools mag geen contact hebben met de buitenwereld, ook niet met zijn advocaat. En als je juristenhart bloedt, kun je er in de marge aan toevoegen hoe ze die maatregel in het Belgische jargon noemen.

Er doet zich een, zoals dat in kerkelijk jargon heet, 'perforatie van gemeentegrenzen' voor.

Zie daar ook de basis voor allerlei loonkonflikten, strijd (ook aan de groene tafel) over arbeidstijdverkorting, flexibilisering; in het algemeen strijd tussen werkgevers en werknemers of in marxisties jargon: tussen loonarbeid en kapitaal.

Tot dusver waren er geen harde bewijzen voor een oorzakelijk verband tussen de consumptie van besmet vlees en het ontstaan van de 'gekke-mensenziekte', in medisch jargon de ziekte van Creutzfeldt-Jakob (CJ).

Lucas was een enthousiaste duiker en hij kwam met het idee om een droge zak aan te trekken (militair jargon voor een waterdicht duikpak) en zichzelf te begraven in de berg paardenstrond naast het huis.

We wilden een rapportage van situaties met korte analyses, geen duur politiek jargon, geen modieuze bullshit eraan vast, gewoon recht toe recht aan.

En sinds de televisie iedereen besmet heeft met het psychologisch jargon zit nu alles in Nederland tussen de oren. Last van aambeien? Zitten tussen je oren!

Het onderwerp is de 'marginale wig'. Dit begrip vergt voor niet-ingewijden in de complicaties van het sociaal-economische jargon enige uitleg. De wig is het verschil tussen het bruto en netto inkomen, het verschil tussen wat het een werkgever kost om iemand in dienst te hebben en wat de werknemer hiervan rechtsonder op zijn loonstrookje terugvindt. Bij de marginale wig gaat het om het bedrag dat overblijft van iedere extra verdiende gulden.

Immers, de mensen indelen op basis van de "partij" die ze kiezen, leidt omzeggens onvermijdelijk naar de conclusie dat diegenen die de andere kant kiezen "fout" zijn, moreel verwerpelijk, enz., terwijl de mensen indelen op basis van genoemde factoren die niet op een individuele keuze berusten normalerwijze tot het besef moet leiden dat iemand die aan de andere kant staat daarom nog niet "fout" is. Hij is misschien een vreemdeling, maar geen onmens of ongedierte (zoals in het marxistisch of nationaal-socialistisch jargon).

Maar wanneer het nieuwe gebouw klaar zou zijn met zijn zonnige gezellige personeelsverblijven kon ze gaan wieberen, als de co-assistenten in hun studentikoze jargon dat zo aardig uitdrukten.

Tisse keek geboeid toe en luisterde aandachtig, maar doorgaans was het technisch jargon.

Het wetenschappelijk jargon is voor vele burgers en niet-vakgenoten nog vaak moeilijk te begrijpen. De communicatie gebeurt dan niet op maat van de burger.

Eerst een eindeloze discussie over zelfevaluatie, waar zo langzamerhand niemand meer in gelooft, al zeggen ze het omgekeerde, en toen een toespraak van de Directeur-Generaal, waarin werkelijk niets gezegd werd, en dan nog in een afgrijselijk jargon.

Met een afschrikwekkend jargon en een arsenaal duistere acroniemen houdt hij niet-ingewijden op afstand; de overigen maakt hij het leven zuur met een stijl die stroef, kleurloos en volmaakt onpersoonlijk is.

Van nog groter gewicht is het dat er in een gedicht geen woorden voorkomen die wel een tijdlang in de conversatie om de haverklap worden gebruikt als modieuze boeventermen: banaal jargon, dat de banale voorstellingswereld van zijn banale gebruikers met zich mee blijft dragen.

Hun voortdurend refereren aan het werk van anderen en hun vlucht in moeizaam en betekenisloos jargon moeten in feite hun eigen gebrek aan creativiteit en eigen inzichten verbloemen.

Lui die elkaar treffen op vernissages, in restaurants en drinkplaatsen voor intellektuelen. Ze debiteren pasklare meningen, die met de mode mee evolueren. In feite zijn het zielige figuren die slechts luchtbellen blazen en opgesmukte leugens verkopen. Hun verbaal vertoon, hun modieus jargon, hun branie en vuilbekkerij maskeren slechts een innerlijke leegte en schrijnende armoe.

Schermerhorn gebruikte geen verhullende woorden en hij bediende zich niet van ondoorzichtig of onbegrijpelijk jargon.

Vermijd onnodig jargon en, indien je vaktermen gebruikt, licht ze toe.

Simmons doorgrondt zijn onderwerp erg diep: zijn tekst verleidt als een drug, maar stoot door een taai jargon en de moeilijke referenties de niet-hooggeschoolde lezer af.

In het merkwaardig zweverige jargon dat uitgevers nu eenmaal graag plegen te hanteren als het gaat om een nieuw tijdschrift, wordt Avenue omschreven als 'Geen vrijblijvende lifestyle, maar mindstyle. Naast het tonen van mooie ontwerpen wordt vooral ook de achtergrondinformatie gegeven. Om te kunnen begrijpen waarom er bepaalde dingen aan de hand zijn.'

De vertalingen zijn doorgaans zo stijf als een plank - vooral Amerikaans jargon en slang verandert in een Nederlandse vertaling meestal in een grotesk bargoens, vol met woorden die geen Nederlandse crimineel ooit in de mond zal nemen - en dat alles gedrukt op wc-papier.

Zij handelen in alles wat een andere handelaar wil kopen: aandelen, obligaties, valuta maar ook allerlei complexe financiële instrumenten die bij wijze van spreken gisteren zijn ontwikkeld. "Making money with money" heet dat in het Angelsaksische jargon dat het esperanto is van de financiële markten. Dealers noemen de Britten deze handelaren; traders zeggen de Amerikanen.

Pleit ik dan maar voor op secreet stellen omdat dit gallicisme nu eenmaal gangbaar is in het Belgische juridische jargon? Vergeet het maar: je kunt je lezers beter niet om de oren slaan met welk jargon dan ook. Zeg liever recht voor zijn raap: De hoofdverdachte van de moord op Cools mag geen contact hebben met de buitenwereld, ook niet met zijn advocaat. En als je juristenhart bloedt, kun je er in de marge aan toevoegen hoe ze die maatregel in het Belgische jargon noemen.

In het Spaanse Murcia deden de landbouwministers van de vijftien EU-lidstaten de afgelopen dagen in een informele bijeenkomst de eerste verkenningen. Trefwoord: 'plattelandsontwikkeling' - in Brussels jargon aangeduid als de 'tweede pijler' van het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

De nodige aandacht verdient ook hetgeen men in het Europees jargon de 'comitologie' noemt. Dit is de instelling van een begeleidingscomité van de Commissie met het oog op de toepassing en aanpassing van Europese Richtlijnen.

Zo vinden de Scandinavische landen het belangrijk om ervoor te zorgen dat hun traditie om eenvoudige, heldere bestuurstaal te gebruiken, niet verloren gaat onder invloed van het Europese jargon.

Internet-gebruikers heten in het Franse jargon fureteurs en flamers. Wie een obscene of kwaadwillende Internet-gebruiker een uitbrander geeft, is een mitrailleur. Iemand die offline is - niet op het net aangesloten dus - heet voor de Fransen autonome te zijn.

Het regeerakkoord bepaalt dat werkgevers de kans krijgen hun WAO-risico voor eigen rekening te nemen dan wel onder te brengen bij een particuliere verzekeraar, opting out in het Haags jargon.

De ziektekostenvergoeding moet voortaan voor een groter deel door werkgevers zelf gedragen worden. Maar als het om een overheidsuitkering gaat worden zieken en invaliden - "wettelijk arbeidsongeschikten" in Nederlands jargon - voortaan als gelijken behandeld en gelijkelijk onderworpen aan een striktere en objectievere medische test dan tot nu toe.

De meeste leiders in de socialistische partij - in het Parijse jargon bekend als "de olifanten" - schaarden zich achter het initiatief van Rocard.

Naarmate Europa groter wordt, worden de culturele grenzen scherper getrokken. Maar het Waals Gewest en de Franse Gemeenschap zoeken evenzeer hun "eigenheid" binnen Europa, zij het via de francofonie. Daarbij hanteren ze echter een ander jargon. Als kinderen van de Franse Revolutie en de Verlichting spreken Franstalige politici over "solidariteit, humanisme, en broederschap".

Ik vertel wat voor problematiek een dirigent heeft, zoals professionals motiveren, logistieke problemen, organisatie problemen, enzovoort. Eigenlijk is het een beetje in hetzelfde kader als lezingen door voetbaltrainers. Maar die bedrijven hebben zo langzaam aan die voetbaltrainers wel gezien, en willen weer eens ander jargon horen.

Gestreng optreden dient hand in hand te gaan met liefdevol optreden. Anders ligt de klassieke repressie op de loer. In ander jargon geformuleerd: gestreng zijn en liefdevol zijn vormen de mannelijke en de vrouwelijke component van handelen, dat er op gericht is om mensen weer op het spoor te brengen van de menselijke waardigheid.

De hele bureaucratie, projectontwikkeling, acquisitie van onderzoeken en projecten, contracten, netwerken, circulatie van personen en informatie heeft ook voor vrouwenstudies een eigen jargon en eigen professionals opgeleverd.

De Amerikaanse invloed op het programma gaf het F-16-project een geheel eigen jargon.

Ook vermeldenswaard is het boek Psalmen voor de jeugd met 55 psalmbewerkingen in een heel eigen jargon.

Expliciete woorden voor sekstoerisme kent het lokale Mandinka niet. De jongeren hebben hun eigen jargon ontwikkeld. 'Jigi jigi' betekent 'ik ga jagen' of 'seks hebben'; 'ngew' wil zeggen 'ik heb (een blanke) beet'.

Voor buitenstaanders is de financiële tovenarij met zijn eigen jargon moeilijk toegankelijk.

Wat heb je aan een wijsneus die je erop wijst dat er een tegenstrijdigheid bestaat tussen eigenbelang en naastenliefde, in hedendaags jargon: tussen winstmaximalisatie en solidariteit?

Rondlopen met een draadloos koptelefoontje, headsetje in hedendaags jargon, was op de stand van Ericsson, de Zweedse uitvinder van Bluetooth (de techniek die het headsetje mogelijk maakt) bijna verplicht.

De publieke omroep heeft goud in handen, maar staat wel voor een enorme klus om met alle verschuivende verhoudingen en met toekomstige digitalisering (lees: fragmentatie) de Nederlandse samenleving te blijven bereiken. In modern jargon heten dat uitdagingen.

Ik onderscheid drie groepen betrokkenen - in modern jargon stakeholders - die ieder hun eigen bijdrage moeten leveren.

Immers, de passies - of in een moderner jargon: de preferenties - zijn voor de markt het uitgangspunt dat niet in Frage wordt gesteld.

Hij krijgt nog liever hoofdpijn van een duistere metafoor van Johannes van het kruis, dan dat hij zich wil paaien met de betweterijen van het modernistische jargon.

Ons bekroop in eerste instantie het beangstigende gevoel dat we onbedoeld - zoals het in goed postmodern jargon heet - gedecentreerd en gemarginaliseerd werden.

Nagenoeg elke vertaler kan algemene teksten vertalen naar zijn moedertaal; voor IT-vertaling moet hij echter beschikken over een stevige IT-achtergrond en dient hij goed vertrouwd te zijn met het specifieke jargon.

Net als elke andere groepstaal werkt "bisnisbabbel" met uitsluitingsmechanismen: je kan en mag niet meedoen als je het taaltje niet spreekt. Zo'n groepstaal is meer dan een gedeeld vaktechnisch jargon: wie ze beheerst bevestigt er zijn identiteit door, hoort daardoor bij de groep. "Ik praat zo omdat ik erbij hoor. Ik hoor erbij omdat ik zo praat. Hoe beter ik het discours beheers, des te competenter kom ik over."

Leg ook een notaboekje aan met goeie, rake formuleringen en termen. De regel wordt immers steeds meer dat we schrijven in het Engels - voor iedereen een vreemde taal met talloze jargons. Collecteer het jargon dat men op termijn ook van jou verwacht.

Zoals te verwachten viel is ook de zevende Star Trekfilm weer geheel voor ingewijden, vol jargon en meer een vertrouwd ritueel dan een nieuwe, boeiende sage.

Schrijf in eerste instantie zoals je spreekt tegen een goede kennis die zich niet gemakkelijk laat overtuigen. Je beschermt hiermee je eigen toon en vervalt niet in een ronkend jargon of in clichés.

Ondanks af en toe storend bedrijfskundig jargon is het boek overzichtelijk geschreven.

Deloitte Consulting heeft een computerprogramma uitgebracht dat verhullend jargon uit bedrijfsproza sloopt.

Het "vervreemdende" jargon van het bedrijfsleven dringt de scholen binnen, constateert Thijssen met spijt. "Orde houden heet classroom management, de opvoedkundige uitgangspunten vormen nu je mission statement."

Administratieve terminologie van de overheidsdiensten is een zakboekje dat de burger dichter bij de overheid moet brengen. Het is van de hand van topambtenaar Alexandre Piraux. Hij wil jongeren interesseren voor het door de overheid gebezigde jargon. Een jargon dat, zo gaf de topambtenaar toe, niet altijd even toegankelijk is.

Hue, die ook het geijkte jargon inruilde voor een "menselijke" taal, stelt de partij voor als de enige die nog opkomt voor de arbeiders, de armen, de "uitgeslotenen".

Als je daarover in gangbare termen spreekt, zoals 'een intuïtief en associatief geordend kunstwerk', dan verval je in platitudes en versleten jargon.

Dit alles is een zeer vrije parafrase van Van de Ports betoog, dat natuurlijk gekenmerkt wordt door antropologische precisie, al blijft het jargon in het boek tot een minimum beperkt.

Feit blijft dat het jargon in het Provinciehuis een andere is dan dat van de bewoners van het platteland.

In het jargon van veel beleidsmakers wordt onder kunsteducatie ook amateurkunst verstaan.

De mogelijkheid tot privatisering van de uitvoering van de WAO, in het jargon van het Binnenhof verbasterd tot 'opting out', wordt geschapen, maar de voorwaarden waaronder dit kan zijn zodanig, dat het vooralsnog louter een theoretische mogelijkheid is.

Elke dag kwam er immers wel zo'n goedverzorgde minister of specialistenkop op radio of tv het over de Cijfers hebben, soms op de optimistische, meeslepende toon van de welgemutste toekomstwerker, soms in het wat strengere en drogere jargon van de vakbekwame boekhouder: welke Cijfers omhoog moesten en welke omlaag en hoe dat allemaal voor mekaar kwam als we met z'n allen maar de juiste inspanningen opbrachten.

Jaren geleden kreeg Jet, onze vorige poes, een nest jongen. Daarna werd zij gesteriliseerd. 'Geholpen' heet dat in het jargon van de dierenarts.

Eazy-E is een van de gangmakers van gangster-rap, een rauw, op het jargon van drugdealers in zwarte gettos van Amerikaanse steden gebaseerd genre.

De Europese eenmaking hoeft voor de "minder onderwezen talen" (zo heten ze in het jargon van de Europese Unie) niet te betekenen dat zij zich door het Engels of andere grote talen laten platwalsen.

In het jargon van de gezondheidszorg kan worden gezegd dat 'de zorgzwaarte' van de bewoners sterk is toegenomen.

'In het jargon van Interpol is de BBC de drugsroute Bogotá-Barajas-Carabanchel.'

Als ik het jargon van de kunstkenners had gebruikt, zou mijn toespraak ongeveer zó hebben geklonken: 'Het werk van Floris Brinkman is een optelsom van het imaginaire waarbij op willekeurige uitgangspunten de werkelijkheid onlogisch vormgegeven zich verzamelt tot een picturale wereld, die de beperkingen van de vrijheid door een consequent doorgevoerde fantasie samenbalt tot het krachtveld van zijn voorstellingsvermogen.'

Het Minaplan-2 is voor de leek onbegrijpelijk door het vakjargon dat erin wordt gehanteerd. Enkele actiepunten moeten begrijpelijker worden verwoord. Maar ik vraag me af of dit wel mogelijk is. Het moet technisch juist zijn. Het jargon van de milieubeweging is voor de leek evenmin begrijpelijk.

In beide gevallen walmen me de zwaar literaire zinnen tegemoet, vol kwasi-volkse taal en ver, heel ver verwijderd van de realiteit van kranten, televisietaal, reclameteksten en het jargon van politici.

Om deze transactie te kunnen bekostigen, heeft de nieuwe eigenaar ingestemd met de vestiging van een golfbaan. Ooit zou deze keten van zegenrijke handelingen onbeschroomd als een win-win-situatie zijn aangeduid. Maar dat woord is uit het ambtelijk jargon van de provincie geschrapt.

Eufemismen als daar zijn: "opstarten", "bewust", "bespreekbaar" en "vooruitgang". Ze gedijen nog het best in het jargon van psychologen en welzijnswerkers, die vaak de uitdrukking "voor een stuk" en de wending "naar ... toe" gebruiken.

In ieder geval hebben kerkelijke beleidsmakers te maken met een aantal min of meer autonome ontwikkelingen. In jargon van sociologen: secularisatie, individualisering, en fragmentarisering van het leven.

Bovendien: precies op dit snijpunt botsen de twee belangrijkste politieke levensbeschouwingen die uit de Verlichting zijn voortgekomen: de liberale en de sociaal-democratische (of socialistische). De eerste vindt dat de overheid de burger zo weinig mogelijk moet lastig vallen en hem, zeker op cultureel vlak, alle keuzemogelijkheden moet gunnen die er zijn, ook die van de massacultuur dus. Als dat tot passiviteit leidt, tant pis. Die houding wordt, in het filosofisch jargon van Isaiah Berlin, de negatieve vrijheid genoemd.

Wie evenveel gebruik maakt van de linker- als de rechterhersenhelft wordt in het jargon van onderzoeker Witteman een versatilist genoemd.

Zelfs de artsenbonden hebben de tekst van de regeringsbesluiten in het Belgisch Staatsblad nog niet onder ogen gekregen. Dat is nochtans nodig voor een officiële oproep tot deconventionering (jargon voor het loslaten van de tarieven).

Content is jargon voor de 'vulling' van een website.

De opties, met uitoefenprijzen van waarschijnlijk 45, 50 en 55 gulden, vallen in de jajo-cyclus. Jargon voor de vervalmaanden januari, april, juli en oktober.

Het gezelschap P-mensen, jargon voor personeelsconsulenten, gaat er eens goed voor zitten.

Daarnaast is er de zogeheten worm, een pakketje software dat zichzelf kan reproduceren via een netwerk of per e-mail. Een worm heeft niet altijd een payload, jargon voor een actief programma, aan boord.

Veel "politiële waarheden" blijken bij nadere beschouwing nauwelijks gefundeerd te zijn. Dat geldt zelfs voor een pijler van het recherchewerk: de canon dat misdadigers zijn te herkennen aan hun MO, jargon voor "modus operandi", een vaste werkwijze.

Een bescheidener rol van de overheid, signaleert de commissie, wekt weerstand onder medebestuurders en ambtenaren. Die verzetten zich onder meer tegen het doorbreken van bureaucratische scheidslijnen. In jargon: de deterritorialisering van de overheid.

Scholen kunnen kiezen of ze hun vmbo-ers die de theoretische leerweg volgen, wat vroeger de mavo heette, tentamens afnemen of een tentamen vervangen door een praktische opdracht. In jargon: een PO.

Ik was niet goed in voetbal. Maar ik vond het wel een leuk spelletje. Daarom stond ik in het doel. Op goal, in het jargon.

De betaler zelf blijft anoniem dankzij het gebruik van verschillende 'versleutelstappen', in het jargon aangeduid als encryptie.

Met electromagnetische signatuur wordt bedoeld de wijze waarop en mate waarin materialen electromagnetische energie uitstralen, opnemen of terugkaatsen; in het jargon worden ze aangeduid met respectievelijk emissie, adsorbsie en reflectie.

"Positief" betekent in het jargon dat een verdachte cel werd gezien, die mogelijk op kanker wijst.

Ten slotte komt de "wandelaar" in een grote open ruimte met daglicht waar de hele organisatie van het complex zichtbaar en begrijpelijk is. "In het jargon heet dit de agora, omdat het ook op andere ogenblikken dan rond een concert kan functioneren als een semi-publiek domein."

Kortom, Mr. Holland's Opus staat bol van de idealen en de grote gevoelens. Hij behoort tot het soort films waarvan je denkt dat ze in de voltooid verleden tijd thuishoren. En toch word je op de een of andere manier erdoor meegesleept. In het jargon luidt dat "de film werkt".

De uitvoering van de Nederlandse diervoedermaatregelen, zoals de hierboven vermelde maatregel uit 1999, zijn ondergebracht in een zogenaamde code voor goede productie praktijken. In het jargon wordt dit een GMP-code (Good Manufacturing Practice) genoemd.

De aankondiging van de zwangerschap van Máxima was vorige week woensdag nauwelijks enkele minuten oud of de eerste reclamebureaus hadden al opdracht gegeven tot het plaatsen van speciale advertenties, in het jargon 'inhakers' genoemd.

Gaat de ambtenaar niet akkoord met een tijdig ingediende aangifte, dan moet hij een aangetekend bericht van wijziging sturen. Je hebt een maand om je akkoord of niet-akkoord te verklaren. Een uittreksel van je kohier krijg je toegezonden in de vorm van een aanslagbiljet. In het jargon spreekt men van het "vestigen van de aanslag".

Tussen het bont waarmee haar lange mantel van voren is afgezet gloort een glanzende roze voering - ze is, om in het jargon van het fin de siècle te blijven, een en al flamoes.

Het valt moeilijk, ook maar één "nieuwe sociale beweging" te noemen die oorspronkelijk niet eerst in de VS actief geweest is, van de Grijze Panters tot de organisaties voor rolstoelpatiënten en de homofiele "bevrijdingsfronten", om in het jargon van die jaren te blijven.

Ik durf wel de stelling aan dat Van Heerden als essayist bij Van het Reve "vertrokken" is, om het te formuleren in een jargon waaraan hij zo de pest heeft.

Politiek is people's business - om te spreken in het economische jargon waarvan het openbaar bestuur doortrokken is geraakt.

Als hij, om in jargon te spreken, de bullshit weglaat, blijft er iets over om lang te koesteren.

Navrant wordt het wanneer De Meulder de strategie beschrijft waarmee de koloniale bedrijven arbeiders werven of, om het in koloniaal jargon uit te drukken, "recruteren".

In de tweede plaats moet ook een antwoord worden geboden op de behoefte aan naadloze zorg (of, om het in ons jargon te zeggen, een "zorgcontinuüm") voor kinderen met chronische aandoeningen.

Designafdelingen worden nu bevolkt door tientallen ontwerpers. Ze maken schetsen, of - zoals dat in het jargon heet - ze renderen, maken auto's mooier dan ze kunnen zijn door bedrog te plegen met de maten.

Homoseksualiteit kan opgevat worden als een seksuele geaardheid, die een biologische basis heeft en waarvan historisch onveranderbare, wezenlijke kenmerken vastgesteld kunnen worden, óf als een voorkeur voor seksuele gedragingen die per cultuur en per tijd een grote verscheidenheid vertonen. Die zijn dan maatschappelijk geconstrueerd, zoals dat in het jargon heet.

Een gratis e-book wordt dus een marketingmiddel voor het 'treebook', zoals dat in het jargon heet.

Funderingen die in oktober en november van vorig jaar werden gelegd, zijn totaal verzopen, zoals het in het jargon heet, en die moeten er weer uit.

De rasechte pessimisten of bears - zoals ze in het jargon worden genoemd - gaan ervan uit dat de Amerikaanse beurs momenteel alleen nog drijft op het enthousiasme van de massa.

Een mogelijkheid was te blijven werken met papieren verrichtingen en die fysiek uit te wisselen tussen banken. In België besliste men echter het papier onmiddellijk te weren uit de keten, het te 'trunkeren' zoals men in het jargon zegt.

Het chauvinismeargument, dat fataal werd geacht voor de identiteitstheorie, was niet van toepassing op het functionalisme omdat het functionalisme enkel sprak over een abstract oorzaak-gevolg patroon, waarbij in het midden werd gelaten in welke soort 'fysiologie' deze patronen plaatsvonden, of, zoals het in het jargon gezegd wordt, geïmplementeerd waren.

De chronometer is wel onnauwkeuriger dan de doorloopklok, zegt John Gibbon (Columbia Universiteit). Hij vertoont een foutenmarge van zo'n vijftien procent, terwijl de doortellende klok - de circadiane klok, in het jargon - pakweg drie procent afwijkt.

In projectonderwijs wordt de zelfstandigheid nog verder opgevoerd: studenten maken werkplannen (een projectplan geheten), realiseren tussenproducten (mijlpalen, in het jargon van projectmatig werken) en krijgen veel ruimte om dingen in te vullen, op te zoeken, te bepalen, te beslissen.

Zo stimuleert glutamaat de productie van elektrische signalen, terwijl g-aminoboterzuur, 'gaba' in het jargon, remmend werkt.

Dan legde ze de jaarringdiktes naast de gegevens voor temperatuur, voor neerslag en voor relatieve vochtigheid, en keek of er een zinnig verband (een responsfunktie, in het jargon) in zat.

Zonnecellen, in het jargon fotovoltaïsche cellen, dienen om licht om te zetten in elektriciteit.

Websites hebben eigenlijk helemaal geen naam, maar zijn herkenbaar aan een ellenlang nummer (in het jargon IP-nummer).

Een verdere ontwikkeling is de Nexus, een schakelsysteem (4 of 7 versnellingen) dat volledig geïntegreerd is in de achternaaf en dat toelaat te schakelen terwijl je trapt, zelfs tijdens beklimmingen. Dit systeem zit onder meer in de Evolution-fiets van MBK, een handige, makkelijk te rijden fiets voor alle gebruik. Dergelijke fietsen, in het jargon hybrides, doen het steeds beter.

De onderhandelingen over een aanpassing van het Verdrag van Maastricht, in het jargon de intergouvernementele conferentie (IGC), werden een half jaar geleden officieel geopend op de extra top in Turijn.

Schrijf in eerste instantie zoals je spreekt tegen een goede kennis die zich niet gemakkelijk laat overtuigen. Je beschermt hiermee je eigen toon en vervalt niet in een ronkend jargon of in clichés.

Als je daarover in gangbare termen spreekt, zoals 'een intuïtief en associatief geordend kunstwerk', dan verval je in platitudes en versleten jargon.

Kurkdroog, ontoegankelijk en geleerd. Met woorden als 'ontologische dynamiek' en 'fenomenologische reduktie'. Dat men zich verliest in zulk jargon, hangt samen met de breekbaarheid van de filozofie.

En sinds de televisie iedereen besmet heeft met het psychologisch jargon zit nu alles in Nederland tussen de oren. Last van aambeien? Zitten tussen je oren!

Nagenoeg elke vertaler kan algemene teksten vertalen naar zijn moedertaal; voor IT-vertaling moet hij echter beschikken over een stevige IT-achtergrond en dient hij goed vertrouwd te zijn met het specifieke jargon.

In 77 servicecenters verwerken meer dan 8000 gespecialiseerde medewerkers jaarlijks twee miljard regels met medisch jargon doorspekte tekst, die doktoren hebben ingesproken op bandjes.

Enkele decennia later wist de marxistische literatuursocioloog Van Oudvorst op die vraag wel degelijk een antwoord. Hij toonde zich allerminst gevoelig voor welke tragiek dan ook, al bespeurde ook hij een dilemma. In het met jargon doorspekte, slordige Nederlands dat gebruikelijk was in de jaren zeventig schreef hij: 'Ter Braaks individualisme, dat weigert zich te solidariseren met noch [sic] de partij van de bourgeoisie noch die van de arbeidersklasse, staat op beslissende momenten aan de kant van de burgerlijke klasse.'

Nieuwe inzichten biedt Migraine niet; Sacks houdt het bij een - uitputtende - opsomming van de bestaande wetenschappelijke kennis. Een en ander gebeurt in een taal die zwaar met jargon overladen is - te vrezen valt dat begrippen als vasovagale syncope en kataplexie niet tot de woordenschat van de gemiddelde migrainepatiënt behoren.

Eén symptoom van de infectie door het bestuurdervirus is veelzeggend genoeg: gebruik van jargon en afkortingen, en daarmee de produktie van mist en ruis.

Ook kunnen deelnemers worden verzocht een spontane monoloog te houden, waarbij regels worden afgesproken die bijvoorbeeld betrekking hebben op de spreektijd en op het vermijden van jargon.

De boeken van Uitgeverij Dharma onderscheiden zich door een eigen stijl en een helder taalgebruik, vrij van jargon.

Elke scène wordt gevolgd door een interpretatie van het gedrag vanuit het gezichtspunt van een evolutiebioloog. Dat gebeurt op een erg heldere manier, wars van alle jargon.

U zou natuurlijk ook gewoon een essay kunnen schrijven over iets waarover u echt een en ander weet, en u zou dat kunnen doen in een heldere stijl, zonder jargon en zonder obscure verwijzingen.

Zijn stijl is typisch wat ik onder beschaafd versta: zonder jargon en zonder de lucht waarmee zo velen hun bedenksels opblazen.

'Chimps hébben een taal,' zei de student. 'En een hele genuanceerde ook. Ze kunnen elkaar alles duidelijk maken wat voor hún levenswijze van belang is.' 'Een soort jargon,' begreep Timmer. 'Net als jullie in Den Haag,' zei Irene.

Saar, is het ook niet verstandig om eerst na te gaan wat de ander al weet? Voorbewerken heet dat in mijn jargon.

Wees je bewust van het milieu waarin je jouw jargon wel kunt gebruiken. Koester dat jargon, vooral ook door het op een heleboel momenten niet te gebruiken.

Om zich nog beter van de buitenwereld af te schermen zocht men ook zijn toevlucht tot een 'pseudo-wetenschap': de informatica, die door haar techniciteit en haar jargon een moeilijkheidsgraad aangemeten krijgt die maakt dat er zich weinigen toe geroepen voelen.

Het was de Franse filosoof Michel Foucault die in zijn Histoire de la sexualité (1976) het eerst duidelijk stelde dat homoseksualiteit een historisch gegroeid verschijnsel is, een 'historische constructie' in zijn jargon.

Er moeten dus deelgebieden worden afgebakend die niet steeds weer in vraag worden gesteld, maar die voor langere tijd "vast" blijven. In ons jargon wordt dit meestal de "architectuur" genoemd. Wat we hiermee bedoelen is: dat deel van de organisatie, de procedures, de processen, de IT-omgeving, de gebruikte standaarden, enz. dat bepaald wordt en beheerd wordt op basis van een aantal lange termijn strategische keuzes.

Maar wie ben ik dan wel? Ik ben net een paar maandjes geleden afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, een creabea dus om in jullie jargon te spreken.

Waarom zijn beoefenaren van exacte vakken te beroerd om ook eens hun haar te laten groeien, ook in bruine honken samen te hokken, de overgeleverde patronen luidkeels, in plaats van zwijgend in een laboratorium, te doorbreken, en hun jargon pasklaar te maken voor gebruik op Hilversum III?

Voor haast alle begrippen is de Nederlandse benaming gebruikt, en zo goed als alle jargon is uit het boek gebannen.

Elke scène wordt gevolgd door een interpretatie van het gedrag vanuit het gezichtspunt van een evolutiebioloog. Dat gebeurt op een erg heldere manier, wars van alle jargon.

Leesbaarheid in de algemene betekenis van het woord is éénduidig de algemene noemer van de evaluatie, de meter van respect waarmee je de lezer bejegent. Vermijd daarom bijvoorbeeld pedanterie, maar ga er ook niet vanuit dat je alle jargon moet schrappen...

Traagheid is een conditio sine qua non voor de herinnering. De pijlen van zijn gramschap zijn in de eerste plaats op de "dansers" gericht. In Kundera's jargon slaat deze term op mediageile individuen, die de anonieme massa bespelen en "het toneel van de Geschiedenis beklimmen op het moment dat het in de schijnwerpers staat".

Eén symptoom van de infectie door het bestuurdervirus is veelzeggend genoeg: gebruik van jargon en afkortingen, en daarmee de produktie van mist en ruis.

De vertalingen zijn doorgaans zo stijf als een plank - vooral Amerikaans jargon en slang verandert in een Nederlandse vertaling meestal in een grotesk bargoens, vol met woorden die geen Nederlandse crimineel ooit in de mond zal nemen - en dat alles gedrukt op wc-papier.

Als je daarover in gangbare termen spreekt, zoals 'een intuïtief en associatief geordend kunstwerk', dan verval je in platitudes en versleten jargon.

Iedere taal heeft zijn registers, vaktalen en jargons. Een advocaat gebruikt tijdens een rechtszitting een andere taal en andere begrippen dan een groepje dokwerkers dat in het havencafé een biertje komt drinken. Een butler praat anders tegen zijn heer dan een verliefd stel dat in mekaars armen vliegt nadat ze mekaar twee weken niet hebben ontmoet.