klavecimbel 1.0
Bron:
Massmatt
(
CC BY-SA 2.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een klavecimbel…
is een snaarinstrument; is een muziekinstrument; is een instrument
- [Geluid] heeft een dun, metalig geluid, dat een beetje lijkt op dat van een luit; kent geen verschillen in dynamiek
- [Uiterlijk] heeft het voorkomen van een kleine, lichte vleugelpiano; is vaak kleurig beschilderd en voorzien van versieringen; heeft vaak op het klavier de zwarte toetsen vooraan en de witte achteraan, net andersom als een piano
- [Bouw] heeft horizontaal gespannen snaren in een platte, min of meer driehoekige kast op drie poten met bovenaan over het hele oppervlak een klep die bij het spelen geopend blijft; heeft aan de smalste zijde één of twee klavieren of manualen; heeft toetsen waardoor bij het indrukken een pen tegen een snaar tokkelt en op die manier een toon tot stand brengt
- [Soort] is een toetseninstrument; is een klavierinstrument; is een snaarinstrument
- [Doel of bestemming] werd vooral gebruikt in de barokmuziek, als soloinstrument of in ensembles; kreeg vaak, samen met enkele andere instrumenten, de rol van basso continuo of "obligaat klavecimbel"
- [Tijd] was in de zeventiende eeuw naast het orgel het meest gebruikte toetseninstrument; werd vanaf de tweede helft van de achttiende eeuw verdrongen door de pianoforte; wordt vanaf de twintigste eeuw weer in gebruik genomen bij nieuwe composities maar blijft in de huidige context een ongewoon instrument
- [Gebruiker] wordt bespeeld door een klavecinist
Algemene voorbeelden
Bovendien werden bepaalde instrumenten, zoals klavecimbel en viola da gamba, na de franse revolutie, teveel met de adel geassocieerd.
Hij studeerde musicologie aan de Katholieke Universiteit van Leuven, doceert muziekgeschiedenis aan het Stedelijk Conservatorium van Leuven en musiceert op oude toetseninstrumenten zoals klavecimbels en pianofortes tegenwoordig genoemd worden.
De geniale muziekinstrumentenbouwer Bartolomeo Cristofori uit Firenze begon zijn experiment met een nieuw instrument ongeveer 300 jaar geleden. Hij kreeg het idee om het plukmechanisme van de klavecimbel te vervangen door met leer beklede hamers die de snaren besloegen. Waarschijnlijk bouwde hij de eerste pianoforte in 1698.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- obligaat klavecimbel
Tafelmuziek: uit Tisdale's virginal book (Lassus) [...], suite voor klavecimbel BUXWV 235 (Buxtehude), sonate in G voor viool en obligaat klavecimbel (De Mondonville), sonate voor 2 violen en b.c. op. 2 nr. 8 (Corelli).
in voorzetselgroep
- achter het klavecimbel
In Couperins didactische werk L'art de Toucher le Clavecin geeft de componist een wijze raad, bedoeld voor klavecinisten maar van toepassing op alle uitvoerende musici: 'Men moet op een gemakkelijke manier achter het klavecimbel zitten en vooral niet de ogen ergens op fixeren of juist te vaag kijken; kortom, men moet naar het publiek kijken, als dat er tenminste is, alsof men met niets anders bezig is.'
Alessandrini leidde achter het klavecimbel het Concerto Italiano (boeken 6, 7 en 8 verdeeld tot twee concerten) en alhoewel ik de stemmen elk afzonderlijk - de formidabele bas Daniele Carnovich uitgezonderd - niet zo opmerkelijk vind, was hier de natuurlijkheid in cadens en tempo, de logica in de verhouding woord-muziek kortom de algehele balans, buitengewoon indrukwekkend.
- op een klavecimbel
- op klavecimbel
Ook in de Händelsuites blijft het allemaal keurig en voorspelbaar. Behalve in de schitterende Chaconne in G en het Presto uit de derde Suite geeft Perahia geen bijzondere reden om deze werken op piano te spelen. En tenzij je die zoals Horowitz, Zacharias, of Pogorelich wél continu toont, kan je het natuurlijk net zo goed op een klavecimbel doen.
Het weekend dat ze over Gertjans dood hoort, kijkt ze aarzelend naar haar verstomde muziekinstallatie en in een impuls draait ze haar twee platen met de Goldbergvariaties van Bach, op piano en klavecimbel, ze kon nooit kiezen.
- een capriccio voor klavecimbel
- een suite voor klavecimbel
- een sonate voor fluit en klavecimbel
- een sonate voor viool en klavecimbel
Voor de pauze klinken twee bekende werken van de Tsjechische componist Leos Janacek (pianosonate 1-X-1905; blaassextet), en zijn er reprises van composities van enkele in Drenthe woonachtige componisten: Willem Duyn is vertegenwoordigd door 'Mutations' voor klarinet en piano en Berend Breuker door zijn 'Suite voor klavecimbel'.
Tafelmuziek: sonate op. 2 nr. 3 (Leclair), capriccio in D voor klavecimbel (Boehm), 3 canzone (Frescobaldi).
Tafelmuziek: sonate in C voor fluit en klavecimbel WQ 73/149 (C.P.E. Bach), il furioso voor gitaar (Foscarini), ouverture nr. 10 in F (Boyce), sonate nr. 2 in A voor viool en klavecimbel (Bach).
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
klavecimbel 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Klavecimbel…
is muziekspel; is spel
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- klavecimbel spelen
Ga klavecimbel spelen, of op een sigarenkist schilderen, wat kan het ons schelen.
klavecimbel 1.2
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.2 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Klavecimbel…
is een vaardigheid
Algemene voorbeelden
Hij vervolmaakte zich bij Gustav Leonhardt en is momenteel hoofdleraar klavecimbel.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- klavecimbel studeren
Klavecimbel studeerde hij bij Jos van Immerseel.