kraai


kraai 1.0

zangvogel die behoort tot de familie van de kraaiachtigen, bijvoorbeeld de zwarte kraai, de gaai, de kauw en de ekster
Van toepassing op de vogelfamilie of de soort of het geslacht in het algemeen.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een kraai…

is een zangvogel; is een vogel; is een dier

  • [Bouw] is gewerveld; heeft twee poten
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Verscheidenheid] is bijvoorbeeld de ekster, de kauw, de vlaamse gaai, de raaf, de roek en de zwarte kraai
    Rijk Animalia; Dieren
    Stam Chordata; Chordadieren
    Klasse Aves; Vogels
    Orde Passeriformes; Zangvogels
    Familie Corvidae

    Algemene voorbeelden


    Kraaien (Corvidae), of kraaiachtigen zijn een vogelfamilie in de orde van de zangvogels (Passeriformes) en de superfamilie Corvoidea.

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Kraaien

    De ekster is een kraai met een opvallend lange staart. Hij is gemakkelijk te herkennen aan zijn zwartwitte uiterlijk. De zwarte delen van deze vogel hebben een groenblauwe glans.

    http://info_lisa.infoteur.nl/specials/kraaiachtigen.html

    De raaf is de grootste kraai die in Nederland voorkomt. Hij kan meer dan anderhalve kilo wegen. De vogel is geheel zwart, met een zware, gekromde snavel.

    http://info_lisa.infoteur.nl/specials/kraaiachtigen.html

    Vaste verbindingen


    Spreekwoorden


    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    kraai 2.0

    afbeelding

    Bron: L. B. Tettenborn
    ( CC BY-SA 3.0 )

    in verhouding grote, geheel zwarte zangvogel die een krassend geluid maakt
    Wordt ook gewone kraai of zwarte kraai genoemd.

    Betekenisbetrekking


    specialisering
    Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een kraai…

    is een vogel; is een dier

    • [Afmeting] is ongeveer 50 cm lang
    • [Geluid] krast; maakt een krassend geluid, dat klinkt als kraa-kraa-kraa;
    • [Kleur] heeft een geheel zwart verenkleed, met soms een groenige glans over de veren; heeft een diepzwarte snavel
    • [Bouw] is gewerveld; heeft twee poten
    • [Deel] heeft een snavel waarvan het bovengedeelte bij de punt naar beneden buigt
    • [Voortplanting] legt eieren
    • [Woongebied] broedt in Centraal- en West-Europa
    • [Leeftijd] kan 17 jaar oud worden, maar wordt meestal 4 jaar
    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is schuw
    • [Gedrag] is een alleseter; leeft meestal solitair, maar zoekt voedsel in paren op weiden en akkers en leeft soms in kleine groepen; bouwt zijn nest vanaf maart in de vork van een boomtak; legt vier tot zeven glanzende, blauwgroene eieren met donkere vlekken en beweegt zich voort door stappen te zetten, waarbij het achterlichaam heen en weer gaat
    • [Onderscheid of tegenstelling] is iets groter dan een kauw
    • [Voorstellingswijze] zou, volgens een bepaald bijgeloof, een onheilsbode zijn, bijvoorbeeld een aankondiger van een sterfgeval

    Wetenschappelijke naam: Corvus corone

    Rijk Animalia; Dieren
    Stam Chordata; Chordadieren
    Klasse Aves; Vogels
    Orde Passeriformes; Zangvogels
    Familie Corvidae; Kraaiachtigen

    Algemene voorbeelden


    Ze waren hardnekkig, de kraaien, en lieten zich niet verjagen, zodat de mensen die niet bij hun schoorsteenpijpen konden komen, met buksen op de loer lagen om de kraaien van het dak te schieten.

    De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

    Maar ook kraaien zijn handige vogels. Dat is al langer bekend, maar een recent onderzoek in het regenwoud van Nieuw-Caledonië onthult verrassende facetten van het technisch talent van de kraaien.

    De Standaard,

    Ik krijg het nu ook in de gaten: drie kraaien zijn een jonge haas aan het molesteren, hebben hem wellicht de ogen reeds uitgepikt.

    De Standaard,

    Kraaien zien we vliegen met volle keelzak, spreeuwen schommelen bedrijvig over de wegen om de uit de bomen gevallen rupsjes en ander klein gedierte op te lezen, eenden en futen scharrelen door de binnenwateren met hun kinderschare.

    Meppeler Courant,

    Combinatiemogelijkheden


    als subject bij een werkwoord


    • krassen
    • krijsen
    • vliegen
    • zweven

    En laat die kraai alsjeblieft niet zo luid krassen, mijn lief wil geen littekens op de fijne groeven van deze dag die rilt en raaskalt in rust en warme roes.

    Het land in mij, Naima el Bezaz (ed.),

    De zon heeft de pleuris, de kraaien krijsen met roestige stem en de eksters raspen hun stembanden.

    De kabouter met het moedervlekje, Louis Verbeeck,

    450 kilometer - zoals de kraai vliegt - was het Rode Leger van de fabrieksstad vandaan.

    De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

    Achter mij port een vrouw met een stok in een prullenbak en aan de overkant laat een man op een bankje zijn gezicht aflikken door een kale hond met vlekken. Hij houdt het beest op schoot alsof het een baby is. Kraaien zweven boven het terras.

    Alle verhalen, Manon Uphoff,

    als object bij een werkwoord


    • een kraai doden

    Honderd jaar wordt de kraai, en wie een kraai doodt, verkort zijn eigen leven met het aantal jaren dat hij de vogel heeft ontnomen.

    De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

    met adjectief ervoor


    • een dode kraai
    • een schorre kraai
    • een tamme kraai
    • een witte kraai
    • een zwarte kraai

    Aan beide kanten van het IJzeren Gordijn brengt een dode kraai ongeluk.

    De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

    In een wereld van alleen maar woekerende mussen en schorre kraaien worden de zangvogels onredelijk kostbaar en elitair.

    Tussen tuin en wereld, Paul De Wispelaere,

    In de verte herkende ik zijn tamme kraai, die laag boven hem rondcirkelde.

    De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

    Laat eerst maar eens een witte kraai zien, voordat je je gaat afvragen wat er in het beestje zit waardoor hij zo wit is.

    http://www.google.nl/search?q=cache:Sx_0-0YSqBEJ:a1162.fmg.uva.nl/~djb/publications/1995/DePsycholoog.pdf+confirmaties+site:.nl=nl=lang_nl

    Er kwam zelfs een kraai in zitten, een zwarte kraai en dat voorspelt ellende.

    Zoals zand tussen de vingers, Jos Ghysen,

    met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


    • een krassende kraai

    Een hoge, schrille doodskreet slaat tegen breekbaar glas, krassende kraaien kwetsen de dunne wand van mijn trommelvliezen.

    Het konijn, Dirk Vanmarcke,

    met substantief ervoor


    • een groepje kraaien
    • een stel kraaien
    • een vlucht kraaien
    • een zwerm kraaien

    Een groepje kraaien vloog krassend op en verdween in de richting van het bos.

    Buiten is het maandag, J. Bernlef,

    Net toen ik op dat punt van mijn boek was gekomen, hoorde ik het karakteristieke geschater van een stel kraaien: deze typische vogels houden zich vaak in de omgeving van de fabriek op, al wist ik aanvankelijk niet waarom, daar ze dichtbij een vrij groot waaibomenbos tot hun beschikking hebben.

    Verzameld proza, Jotie T'Hooft,

    Het zoeven van vluchten kraaien over hun hoofden door de loodgrijze hemel, rondom hen; in de verte slechts begrensd door de gitzwarte boszomen. Dan schoof de natte aarde tussen haar vingers en suizelde de regen rondom in het dorre vergeelde aardappelloof dat het hele land bedekte.

    Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

    Op het kerkhof dalen zwermen kraaien, fladderen, krabben in de omgewoelde aarde.

    Het verdriet van België, Hugo Claus,

    Toen de bus een pas ingezaaide akker passeerde en er met veel vleugelvertoon een grote zwerm kraaien opvloog, was hij helemaal overdonderd.

    Arend, Stefan Brijs,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • kraaien en eksters
    • vossen en kraaien

    Ik hou van geroosterd brood en van aardappels, van kraaien en eksters, van mijn tante Babusz en van alle danseressen die bij haar op de foto staan.

    De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

    Alleen wanneer overlast kan worden aangetoond, geeft de provincie een vergunning voor het afschieten van vossen en kraaien.

    Nieuwsblad van het Noorden,

    Vaste verbindingen


    Spreekwoorden


    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    kraai 3.0

    (informeel; schertsend)

    iemand die, gekleed in zwarte kleren, helpt bij een begrafenisplechtigheid, bijvoorbeeld een drager of aanspreker

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 2.0 : 3.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een kraai…

    is een persoon

    • [Uiterlijk] draagt zwarte kleren
    • [Functie] helpt vaak bij een begrafenisplechtigheid, bijvoorbeeld bij het dragen van een doodskist

      Algemene voorbeelden


      En geen kraaien van beroep in zo'n dorp, maar gewone naburenplicht, zoals dat heette.

      Nathalie, Ger Verrips,

      Rein zag hoe de kraaien achter haar de kist over het pad naar de weg droegen, terwijl de rouwgasten stonden te blauwbekken op het erf en de kist nakeken totdat hij tussen de eiken verdween.

      Alle vogels van de wereld, Daphne Buter,

      Het was bijna middag toen we eindelijk het kleine kerkhof van Trignolles bereikten. De plechtigheid was zo te zien allang afgelopen. Noch van een pastoor met misdienaars, noch van een begrafenisondernemer met kraaien, noch van grafdelvers met spaden viel iets te bekennen.

      Verdwaalde post, Walter van den Broeck,

      Een kraai als dirigent. Hij draagt zijn zwarte pak met verve en slaat een beetje traag de maat. Maar na een tijdje valt hij uit zijn rol.

      NRC,