kroeskop


kroeskop 1.0

kop, hoofd met dicht op elkaar staand, gekruld haar; kop, hoofd met kroeshaar

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een kroeskop…

is een krullenkop; is haar of een haardracht

  • [Kleur] is bij mensen met een donkere huidskleur meestal zwart of bruin
  • [Uiterlijk] is krullend haar dat dicht op elkaar staat en vaak ook hoog opstaat

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • een kroeskop hebben

    Ze lijken weggelopen uit de jaren zeventig: Kravitz heeft dit keer steil James-Brown-haar, maar zijn blanke gitarist heeft een kroeskop en gaat gehuld in een nauw barok jasje en een hemd met ruches die dertig jaar geleden in de mode waren.

    NRC Handelsblad,

    met adjectief ervoor


    • Afrikaanse kroeskoppen
    • een echte kroeskop
    • zo'n hoge kroeskop
    • die trotse kroeskop

    Ik vraag mij wel eens af wat grootmoeder, als ze nu nog leefde, zou vinden van de Afrikaanse kroeskoppen van Remco en Nathan, onze twee kleinkinderen. De 'goede' kleur hebben ze in alle geval. Maar het is te vrezen dat die kroes voor haar de zaak compleet zou verpesten.

    De dieven zijn al gaan slapen, Leo Pleysier,

    Hij was Braziliaan, maar doch ook voor de helft een Chinees. Heel duidelijk, als je goed keek. Die ogen, die neus. En ook die kleur. Maar hij was groot en breed. Doch had hij met een echte kroeskop ook zo een neger kunnen zijn...

    Nathalie, Ger Verrips,

    In de keuken hadden we drie negerinnen. Een met zo'n hoge kroeskop. En een heel grote dikke.

    Nathalie, Ger Verrips,

    Soms haatte ik haar schoonheid: die trotse kroeskop, dat hooghartige zwarte gezicht, dat lijf met de nadrukkelijke boodschap van haar jeugd, haar zwijgzaamheid.

    De reis naar Kithira, Andreas Burnier,

    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: met

    • mannen met kroeskoppen

    De fluitketel was van het gasstel gehaald, de bovendeur van de stal was dicht en door een openstaande deur van de deel zag ik drie mannen met kroeskoppen in lichtgevende oranje overalls aan een tafel zitten.

    De zonnewijzer, Maarten 't Hart,

    in voorzetselgroep


    • een met zo'n kroeskop

    In de keuken hadden we drie negerinnen. Een met zo'n hoge kroeskop. En een heel grote dikke.

    Nathalie, Ger Verrips,

    met aanwijzend voornaamwoord


    • die kroeskop
    • zo'n kroeskop

    Soms haatte ik haar schoonheid: die trotse kroeskop, dat hooghartige zwarte gezicht, dat lijf met de nadrukkelijke boodschap van haar jeugd, haar zwijgzaamheid.

    De reis naar Kithira, Andreas Burnier,

    In de keuken hadden we drie negerinnen. Een met zo'n hoge kroeskop. En een heel grote dikke.

    Nathalie, Ger Verrips,

    met bezittelijk voornaamwoord


    • haar kroeskop

    De 12-jarige geadopteerde Hanneke schaamt zich voor haar kroeskop en heeft zich voorgenomen om op de middelbare school met een geheel ander kapsel te komen. Een vrolijk verhaal over het verlangen om erbij te horen uit de serie "Kind en Kleur" van het Stimuleringsfonds Culturele Omroepproducties. In coproductie met de NPS.

    https://www.npostart.nl/kind-kleur-kroeskop/07-10-2013/WO_NTR_412896,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    kroeskop 2.0

    iemand met dicht op elkaar staand, gekruld haar; iemand met kroeshaar
    Ook gebruikt als scheldwoord.

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een kroeskop…

    is een krullenkop; is een persoon

    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft dicht op elkaar staand, gekruld haar

      Algemene voorbeelden


      Hun oudste zoon was een mongooltje. Vlak voor de bevalling liep ze rond te kreunen in alleen een wit hemdje, zo in haar dikke blote benen waar ze zich voor schaamde. Ze liep door de kamer van voor naar achter. Hij zei: 'Stel je niet zo aan, je gaat niet dood, je krijgt een kind.' Maar ze was zo mooi op dat moment, man wat was ze mooi. Héél mooi. Hij zei: 'Zou het een kroeskop worden?' Het werd een kroeskop die zijn tong niet binnenboord kon houden. Nog geen jaar later volgde het tweede kind.

      De dag van de jas, Nelleke Zandwijk,

      De 'prooi' was niet dik, droeg geen bril, maar wel had hij een blonde krullendos. 'Hey, kroeskop!' Even peilen. 'Jij hebt een vogelnestje op je hoofd!' Schrik in zijn ogen. Roken ze daar angst? 'Haha, er zitten eitjes in je haar!!!' Het duurde niet lang of de halve school begon de vogeltjesdans te zingen als hij langs liep.

      de Volkskrant,

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • de olijke kroeskop

      Aan haar driest gedragen borstjes, om het met Karel Van de Woestijne te zeggen, merk ik dat zij nog geen kinderen heeft gehad. Maar een vlugge vergelijking met de Eva op Van Eycks 'Lam Gods' laat geen twijfel over een gezegende nabije toekomst. Als de olijke kroeskop de vader is, dan krijgt haar kind een niet te gebrande koffietint, geen dikke lippen maar hete nachtogen, waarvoor ik minstens veertien dagen mijn grijze wil ruilen.

      Miniaturen, Karel Jonckheere,

      met aanwijzend voornaamwoord


      • die kroeskop

      Als in een naar sprookje ga ik aankloppen en schrik, wanneer een onverwacht jonge vrouw met Afrokapsel de deur opentrekt. [...]. Vertel haar waar ik logeer, op wandel ben en vrees verdwaald te zijn. "Neenee," lacht zij, "Emma en Maurice, die wonen maar een stapje van hier. Volg deze weg maar en u komt er vanzelf." Ik loop in de aangewezen richting. Lopen is veel gezegd. [...]. Ik heb de indruk dat ik geen enkele kuil meer kan ontwijken, overal struikel ik in. En dat stapje van die kroeskop vergt uiteindelijk nog eens een half uur.

      Liliane, of De spiegelingen van leugen en liefde, Clem Schouwenaars,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      kroeskop 3.0

      (planten)

      verschijnsel waarbij uitspruitende, geoculeerde rozen ongewenste wildgroei vertonen

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Kroeskop…

      is een groeistoornis; is een aandoening

      • [Stadium] doet zich voor bij het ontspruiten van een geoculeerde roos
      • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] kenmerkt zich door ongewenste wildgroei bij uitspruitende, geoculeerde rozen

        Algemene voorbeelden


        Kroeskop is een al lang bekend verschijnsel in de rozenteelt waarbij geoculeerde rozen na ontspruiten van de oculatie dwerggroei en heksenbezemachtige groeiproblemen vertonen en een groot deel van de aangetaste planten sterft. Het pathogeen dat de aantasting veroorzaakt is een mysterie.

        https://www.wur.nl/nl/Publicatie-details.htm?publicationId=publication-way-333935313435,

        Nieuwe detectietechnieken zoals de PCR-methode, DNA-sequentieanalyse en elektronmicroscopie hebben de laatste jaren een voor de wetenschap relatief nieuw organisme onthuld: het fytoplasma. Het fytoplasma is een celwandloze bacterie die in verband gebracht wordt met vele tot destijds onverklaarbare ziekten met vergelijkbare symptomen als kroeskop.

        https://edepot.wur.nl/295673,

        Combinatiemogelijkheden


        met voorzetselgroep


        Voorzetsel: met

        • rozen met kroeskop

        Bij de uitgevoerde tests werden fytoplasma's niet alleen gevonden bij rozen met kroeskop maar ook bij gezond ogende planten, hoewel met een lagere frequentie.

        https://edepot.wur.nl/295673,

        in voorzetselgroep


        • schade door kroeskop

        Schade door kroeskop is gerapporteerd in verschillende landen, waaronder Frankrijk, Engeland, Polen, Australië en Noord-Amerika.

        https://edepot.wur.nl/295673,

        Woordfamilie


        Als deel van een afleiding


        Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


        kroeskop 3.1

        (planten)

        geoclueerde roos die na het ontspruiten wildgroei vertoont

        Betekenisbetrekking


        metonymie
        Betrokken betekenissen 3.0 : 3.1

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Een kroeskop…

        is een rozenstruik; is een struik

        • [Stadium] is een jonge plant
        • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] vertoont na het ontspruiten ongewenste wildgroei

          Algemene voorbeelden


          Kroeskoppen zijn misvormde groeischeuten met misvormde bladeren, die ontstaan direct bij of direct na het uitlopen van de oculaties.

          https://edepot.wur.nl/295673,

          Hoewel de fytoplasma's als waarschijnlijke veroorzakers van kroeskoppen werden gezien, was het ultieme bewijs daarvoor nog niet geleverd.

          https://edepot.wur.nl/295673,

          kroeskop 4.0

          (planten)

          jonge tomatenplant met gekrulde, naar beneden hangende bladeren

          Betekenisbetrekking


          metafoor
          Betrokken betekenissen 1.0 : 4.0

          Betekenisbetrekking


          generalisering
          Betrokken betekenissen 3.1 : 4.0

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een kroeskop…

          is een tomatenplant; is een plant

          • [Stadium] is een jonge plant

            Algemene voorbeelden


            De pruimtomaten (ras Romindo) in de onbelichte kas zijn 27 november geplant. "Het was bij aflevering een mooi uniform plantje. Na een paar weken zag je wel kroeskoppen verschijnen, maar we hadden genoeg inboeters om ze te vervangen", zegt Gertjan van der Spek, tomatenteler in Bergschenhoek.

            https://www.gfactueel.nl/Glas/Weblogs/2019/1/Rustig-aan-om-kracht-in-tomatenplant-te-krijgen-376062E/,

            Er bestaat ook zoiets als krulkoppen of kroeskoppen bij tomaten.

            https://www.tuinadvies.nl/tuinvrienden/forum/10/groenten/26503/vraagje-tomatenplant,