kruidenier


kruidenier 1.0

iemand die voor zijn beroep een winkel uitbaat waar kruidenierswaren zoals suiker, koffie, rijst, zeep, tandpasta, sigaretten, kruiden en specerijen, worden verkocht; uitbater van een kruidenierswinkel

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een kruidenier…

is een winkelier; is een persoon

  • [Maatschappelijke stand] behoort tot de middenstand
  • [Plaats] werkt in een kruidenierswinkel
  • [Deskundigheid of vaardigheid] kan nauwkeurig rekenen
  • [Activiteit of handeling] verkoopt kruidenierswaren, zoals suiker, koffie, rijst, zeep, tandpasta, sigaretten, kruiden en specerijen
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] oefent zijn functie uit voor zijn beroep
  • [Waardering] wordt soms gezien als het prototype voor kleinburgerlijkheid, bekrompenheid en hebberigheid

Algemene voorbeelden


Mijn grootouders – deftige kruideniers met navenante mentaliteit – verzetten zich tegen de theaterambities van hun enige dochter.

Mise-en-scène, Axel Bouts,

In het doorsnee-bestaan gaat het inderdaad om de zorg van de kruidenier die zijn klanten verliest aan de nieuwe supermarkt in de buurt.

NRC,

Toen de Nederlandse steden en dorpen groeiden, gingen deze kruidenverkopers zich daar vestigen. In de loop der jaren is het beroep van de 'crudener' versnipperd. Een gedeelte werd later kruidenier genoemd, een ander gedeelte drogist of apotheker.

http://www.drogisterijmuseum.nl/collectie/index.htm

Van Hendriks, de kruidenier vlak bij school, werd gezegd dat hij anders was.

Morgenster, Jaap Scholten,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • kleine kruidenier
  • plaatselijke kruidenier

Als de door het 'paarse' kabinet aangekondigde herziening van de Winkelsluitingswet het tempo van eerdere aanpassingen volgt, hoeven de kleine kruideniers, slagers en sigarenboeren zich pas rond de eeuwwisseling zorgen te gaan maken.

NRC,

Zijn rol is overgenomen door de oudste zoon, Gilbert (Johnny Depp), die voor de plaatselijke kruidenier vakken vult en bestellingen rondbrengt.

NRC,

met ander, nevengeschikt substantief


  • slagers en kruideniers
  • slagers, kruideniers

De camping is ideaal gelegen, in volle natuur en toch in de onmiddellijke omgeving van het centrum van Galmaarden, waar bakker, beenhouwer of slager en kruidenier U graag zullen bedienen.

http://www.naturisme.be/depajot/

Al lang klagen de bakkers, slagers, kruideniers en andere kleine winkeliers dat zij doodgedrukt worden door de lage prijzen van de hypermarkten die zich in Frankrijk snel verspreid hebben.

De Standaard,

Tijdens de rondgang naar slagers en kruideniers vroeg ze of ik de schoonzoon was geweest van de bekende parapsycholoog en zenuwarts doctor Paul Dietz.

De koorddanseres en andere herinneringen, Rico Bulthuis,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


kruidenier 1.1

winkel waar kruidenierswaren zoals suiker, koffie, rijst, zeep, tandpasta, sigaretten, kruiden en specerijen, verkocht worden; winkel van een kruidenier; bedrijf van een kruidenier; kruidenierszaak

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een kruidenier…

is een winkel

      Algemene voorbeelden


      Maar er waren winkels: een kruideniertje, een slagerij vol worsten, een onaanzienlijke kapperszaak.

      Emmeke, Jan Lampo,

      Er was geen stad in de buurt, alleen het dorp met de kroeg, het postkantoor, de kruidenier.

      Over de grens, Chaja Polak,

      Ik deelde foldertjes uit bij de kruidenier en Albert Heijn.

      Algemeen Dagblad,

      Ook vind je steeds meer brood in supermarkten of bij de kruidenier.

      http://bop.vgc.be/tijdschriften/kits/961001/brood.html

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • kleine kruidenier
      • plaatselijke kruidenier

      Iedereen kan in principe kopen op een veiling. Toch is inschrijven nodig en dat gaat gepaard met kosten of een screening. Bovendien wordt gewerkt met minimumloten, niet altijd in het bereik van de kleine kruidenier op de hoek. Sommige kopers omzeilen die grote loten door gezamenlijk in te kopen.

      De Standaard,

      Tussen twee oorlammen door hadden ze overigens een heel klein bestelbusje weten te charteren bij de plaatselijke kruidenier.

      Het paradijs, Anton Haakman,

      Kok zei dat voor hem drie dingen een rol spelen bij de uiteindelijke besluitvorming over de liberalisering van de winkelssluitingstijdenwet: de rechtpositie van het winkelpersoneel, de vraag of de "kleine kruidenier die zich minder makkelijk kan aanpassen" zo'n liberalisering overleeft, en de status van de zondag als rustdag.

      NRC,

      met voorzetselgroep


      • kruidenier om de hoek
      • kruidenier op de hoek

      Dat maakt van de winkels een moderne versie van de - intussen meestal verdwenen - kruidenier om de hoek waar 's ochtends of 's avonds snel nog wat wordt gekocht.

      De Standaard,

      In West-Europa werkt meer dan de helft van de beroepsbevolking in een familiebedrijf. Dat kan de kruidenier op de hoek zijn, maar ook een multinationale onderneming.

      De Standaard,

      Op het aangegeven adres werd opengedaan door een man in een poloshirt [...]. Beatrijs liet hem de foto zien. De man schudde zijn al wat kalende hoofd. Probeert u het eens bij de kruidenier op de hoek, zei hij. De oude vrouw achter de toonbank van het kleine supermarktje knikte verheugd toen ze de foto van Nils Hanssen zag.

      Verbroken zwijgen, J. Bernlef,

      Als het onderscheid tussen kopen bij de kruidenier om de hoek en shoppen in het warenhuis er in bestaat dat je bij de eerste nog een praatje kan maken en in het tweede de produkten kiest en afrekent, dan speelt dat verschil in de wereld van de boekhandel nog sterker mee.

      De Standaard,

      'Je kan je tot op straat horen, Frank. 200.000 ballen heb ik uitgegeven om de boel hier te isoleren en jij trekt je muil open en je zou het godverdomme bij de kruidenier op de hoek nog verstaan.'

      Open gelijk een mond, Jeroen Olyslaegers,

      met ander, nevengeschikt substantief


      • bakker, slager en kruidenier
      • kruidenier of supermarkt
      • supermarkten, kruideniers

      In het bergdorp waar hij woonde was misschien maar één winkel geweest, die tegelijk bakker, slager en kruidenier was.

      Mensen met een hobby, Désanne van Brederode,

      Zijn klanten zijn de grote benzinepompwinkels, supermarkten, kruideniers en winkels bij trein- en busstations.

      http://www.intentbds.nl/ghana/ghana_1.htm

      Een handig bakprodukt is de gist van Oetker. In kleine verpakking te koop bij kruidenier of supermarkt.

      http://www.veganisme.non-profit.nl/gi/g25/g25_p26.htm,

      Vaste verbindingen


      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      kruidenier 1.2

      supermarkt die ooit als klein kruidenierszaakje begonnen is

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een kruidenier…

      is een winkel

          Algemene voorbeelden


          Supermarktketen Albert Heijn lijkt zich op te maken voor een slag met concurrent Laurus. De marktleider in supermarktland wil de kwaliteit van de dienstverlening verbeteren. De winkelformule wordt opgelapt, zo heeft de kruidenier woensdag laten weten.

          ANP,

          Spar doet niet mee aan het overname- en marketinggeweld van zijn grote concurrenten, maar ondertussen ... Waar de concurrenten de ene na de andere mega-overname aankondigen, doet één van 's werelds grootste kruideniers het kalmer aan. De Spar, groot maar zonder kapitaal, heeft geen winkels in de Verenigde Staten maar wel in Mozambique, Litouwen en op Mauritius.

          De Gelderlander,

          Ahold blijft elke vijf jaar streven naar een verdubbeling van de winst, zo verzekerde Van der Hoeven. "Een ambitieuze doelstelling voor een kruidenier die werkt op verzadigde markten."

          NRC,

          Vaste verbindingen


          's lands grootste kruidenier

          1. de Nederlandse supermarktketen Albert Heijn (ressorterend onder Ahold), die in 1887 met een kruidenierszaakje in de Zaanstreek begonnen is

            Zo, gaat Albert Heijn computers verkopen? Zet Wehkamp toch fijn kruidenierswaren op zijn website. Van pindakaas tot koffie. En van tandpasta tot waspoeder: de grootste postorderaar van Nederland komt deze week met een forse uitbreiding van zijn internet-aanbod. Daarmee troeft Wehkamp 's lands grootste kruidenier af.

            de Volkskrant,

            Albert Heijn was van plan om in de woensdagse advertentie van vorige week het Araucana-ei met gepaste fanfare te presenteren. Maar tijdens de conceptieperiode van de advertentie dreigde de watersnood. 's Lands grootste kruidenier vreesde dat de advertentie zou kunnen terechtkomen in dezelfde krant waarin melding zou worden gemaakt van echte dijkdoorbraken en grootschalige overstromingen.

            NRC,

            Net als 's lands grootste kruidenier een wijziging in zijn assortiment eerst uitprobeert in een bepaalde regio, willen wij gerichte experimenten.

            http://www.e-stem.nl/,

          Woordfamilie


          Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen