kuikentje


kuikentje 1.0

jonge, nog onvolwassen hoendervogel of andere vogel; jong van een hoendervogel of andere vogel

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een kuikentje…

is een vogel; is een dier

  • [Leeftijd] is jong; is nog niet volwassen

    Algemene voorbeelden


    De rond de honderdduizend Pekingeenden die hij jaarlijks groot brengt, houdt Van der Horst in toenemende mate binnen. In langgerekte stallen worden ze in zeven weken opgefokt van geel kuikentje tot forse witte slachteend.

    NRC,

    Combinatiemogelijkheden


    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: van

    • kuikentjes van fazanten
    • kuikentjes van patrijzen

    Een velduil vloog rakelings langs hem heen, een koolhaas vluchtte voor hem als voor de duivel, de kuikentjes van fazanten of patrijzen piepten vlakbij.

    Requiem voor de geitenmelker, Robin Hannelore,

    Woordfamilie


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    kuikentje 2.0

    afbeelding

    Bron: MustafaZ
    ( CC BY-SA 3.0 )

    jonge, nog onvolwassen kip of haan; jong van een kip
    Kuikentje wordt vooral gebruikt in contexten waarin sympathie voor het dier blijkt, kuiken vooral in zakelijke contexten.

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een kuikentje…

    is een kip; is een vogel; is een dier

    • [Geluid] piept
    • [Kleur] heeft geel dons op zijn lichaam
    • [Leeftijd] is jong; is nog niet volwassen
    • [Waardering] wekt bij velen vertedering op

    Algemene voorbeelden


    Kuikentjes die te zwak zijn, slagen er niet in uit hun ei te breken en zien daardoor het daglicht niet. Op die manier komen alleen stevig gespierde vogels ter wereld, wat in het belang van de soort is.

    De Standaard,

    Ieder uur worden 19.000 eieren per machine volautomatisch gedraaid. "Dat doet de leghen ook. Anders kleeft de embryo tegen de wand en sterft het vruchtje af", legt Fons Faes uit. Na achttien dagen worden de eieren doorgelicht om te zien of er wel een kuikentje in groeit.

    http://www.gva.be/dossiers/-p/pasen/paaskuikens.asp,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een donzig kuikentje
    • een zacht kuikentje

    Met een scherp puntje op zijn snavel, de eitand, maakt het kuiken stukje voor stukje de schaal van het ei kapot. Dat is heel zwaar werk en daarom doet een kuiken er soms wel een dag over om uit het ei te komen. Dan rekt het zich uit en breekt de schaal in twee stukken. Het kuiken moet dan eerst even uitrusten en droog worden. Maar na een paar uur ziet het eruit als een zacht, donzig kuikentje.

    http://www.blijmeteenei.nl/

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    kuikentje 2.1

    afbeelding

    Bron: ianus
    ( CC BY-NC-SA 2.0 )

    voorstelling van een kuiken in een afbeelding, een beeldje, een speeltje e.d.

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een kuikentje…

    is een voorstelling

        Algemene voorbeelden


        Wie een nieuwe wollen das wil hebben moet zich haasten, anders zit hij met een gebloemd zijden sjaaltje onder zijn winterjas. Maar we laten ons niet foppen door die modejongens die te vaak in het Verre Oosten verblijven om te weten dat het in Nederland nog lang geen lente is in februari. Voor straf kopen we niets. We blijven lekker binnen, in een oude trui, om innig tevreden erwtensoep te koken. Pas als de juf een kuikentje op het bord heeft getekend gaan we aan een linnen bloesje denken. En geen dag eerder.

        NRC,

        Je moest in zo'n ei altijd eerst een gat maken en vervolgens kon je er stukjes afbreken. Het best kon je het in de palm van je linkerhand leggen en er je rechterduim in duwen. Daarna moest je het puntje van je wijsvinger natmaken en er alle chocoladeschilfertjes mee aantikken zodat die eraan bleven kleven. In sommige eieren zaten veelkleurige suikeren bolletjes of een kuikentje van dons. Hij kon dat niet zien zonder te denken aan de man of de vrouw die ze erin had gestopt.

        Donderdagmiddag. Halfvier, Kristien Hemmerechts,

        De peuters hebben voor de bewoners een attentie meegenomen: zelfgemaakte paasbakjes [...]. Een van de bewoonsters veronderstelt dat het kuikentje op de versierde cake eetbaar is, maar Jens weet wel beter.

        Meppeler Courant,

        Enkele jaren geleden zagen we het summum van ons projectievermogen: Tamagotchi's, kuikentjes op een klein displaytje die verzorgd moesten worden, wilden ze niet doodgaan [...]. Als het kuikentje door verwaarlozing het digitale loodje legde, kende de bedroefdheid soms dan ook geen grenzen.

        http://www.intermediair.nl/Weekblad/weekblad/december01/52robothond.html,

        Combinatiemogelijkheden


        als object bij een werkwoord


        • kuikentjes maken

        Met een ongeduldig opgestoken vingertje vraagt hij aan de juf wanneer de washandjes eindelijk worden rondgedeeld, want in de namiddag is het knutselen geblazen en daar krijg je plekkerige handjes van. Kuikentjes gaan ze maken. Kuikentjes, jongens! Ahmet gaat bij dat vooruitzicht al ongeduldig zitten dansen op zijn stoel.

        http://www.gva.be/dossiers/-p/pasen/kinderen.asp,

        Woordfamilie


        Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


        kuikentje 3.0

        onnozel of dom persoon; onnozel of dom meisje, onnozele of domme jongen; uilskuiken

        Semagram (extra betekenisinformatie)


        Een kuikentje…

        is een persoon

        • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is onwetend, dom
        • [Gedrag] gedraagt zich onnozel of dom

          Algemene voorbeelden


          Het was een verademing voor me, dit gezonde relativisme en realisme, het luchtte me op en gaf me een nieuw soort vrolijkheid. Ja, jij vatte dat op als bewijs dat jij voor mij de langverwachte ware was, wat typerend is voor je zelfingenomenheid. Jij zag in mij het dol verliefde kuikentje dat het spoor volgde van haar grote wilde haan.

          De laatste woorden van Leo Wekeman, Yves Petry,

          Zij was in zijn geheugen achtergebleven als een jong meisje dat al was verlept voor zij tot bloei had kunnen komen. Nu merkte hij dat hij zich had vergist: het verpieterde kuikentje was tot een zwaan uitgegroeid.

          Avonturen op Ibiza, Theo Kars,

          Combinatiemogelijkheden


          met adjectief ervoor


          • dom kuikentje

          "Er zijn wolven in het bos." Mijn moeder. schatert: "Jij dom kuikentje! Er zijn immers geen wolven meer in ons land!" - "Het is een spel," zeg ik. - "Goed," zegt ze. "We zullen luisteren. Misschien horen we ze huilen."

          De reis, Rose Gronon,