lapsus 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een lapsus…
is een oordeel
Algemene voorbeelden
Enkele duizenden jaren misschien nog, maar waarschijnlijk geen miljoenen jaren meer. In de geschiedenis van het heelal zal de mensheid dan niet meer dan een flits geweest zijn, een kortstondige beroering. Nog vóór het boek in de boekhandel ligt, wijst Freeman Dyson, de bekende fysicus in Princeton, echter op een kleine lapsus in de gedachtegang van Leslie (Nature, 28 maart). Maar laten we eerst diens redenering volgen. Dat kan alleen door de concentratie iets meer toe te spitsen dan gebruikelijk is bij de lectuur van de krant.
Even alledaags is de geheugendwaling dat je stellig meent iets te zijn vergeten, terwijl het helemaal geen herinnering heeft kunnen zijn. Deze lapsus is me uit persoonlijke ondervinding bekend. In 1979 verongelukte Anne Vondeling, de PvdA-politicus en oud-voorzitter van de Tweede Kamer. In een van de overlijdensadvertenties, ondertekend, in mijn herinnering, door het partijbestuur, stonden vier dichtregels.
Om vergissingen en lapsussen te vermijden houden de griffies toezicht op deze coördinatie zonder ze echter steeds aan een doorgedreven onderzoek te onderwerpen.
lapsus 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een lapsus…
is een handeling
Algemene voorbeelden
'Vooraleer tot het getuigenverhoor over te gaan, zou het hof uit de mond van meester Sondag willen vernemen wat hem -' verbaasd keek hij om zich heen. Het gegrinnik hield aan, op alle banken. Ook de assessoren glimlachten. Toen hij zich van zijn lapsus bewust werd, wreef rechter Lambrechts met zijn wijsvinger een vuiltje uit zijn linkeroog. Hij borstelde zijn wimpers, het duurde even, en toen zei hij vol komische ernst: "Excuus, het was niet mijn bedoeling u bij de balie in te lijven, meneer Sondag. Hoewel, zo'n schromelijke vergissing is het toch ook weer niet: waarom zou men een magister philosophiae niet met meester aanspreken?" 'Meneer de president, het spijt me dat ik u moet terechtwijzen, maar ik ben geen magister.'
Verder merkte ik deze week volgende lapsussen op: "De soep zal nooit zo heet worden opgediend als ze…eh…wordt klaar gemaakt." (Michaël Freilich, hoofdredacteur van Joods Actueel deze week op radio 1). "...Tja, dat wordt dan met de liefde der mantel bedekt." (Peter maes, trainer Mechelen in Studio 1). "Ik heb hier voor jullie enkele heerlijke delicatetten" (Elke van Dewitten, gisterenavond).