letterwoord 1.0
(taal en taalkunde)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een letterwoord…
is een woord; is een taaleenheid
- [Deel] bestaat uit de beginletters van een aantal woorden
- [Geheel] behoort tot de woordenschat van een taal
- [Functie] wordt in de communicatie kortheidshalve gebruikt ter vervanging van veelgebruikte woordcombinaties
- [Ontstaan] wordt gevormd door de eerste letters van een naam of een woordgroep
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een soortnaam of een eigennaam
- [Onderscheid of tegenstelling] onderscheidt zich van het initiaalwoord doordat de letters niet afzonderlijk worden uitgesproken; wordt in samenstellingen, in tegenstelling tot het initiaalwoord, niet gevolgd door een koppelteken; wordt, in tegenstelling tot tal van andere afkortingen, niet gespeld met puntjes, tenzij een organisatie die zelf hanteert in een naam
- [Voorbeeld of specimen] is bijvoorbeeld BuZa ((Ministerie van) Buitenlandse Zaken), havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs), holebi (homo, lesbienne, biseksueel), horeca (hotel, restaurant, café), pin (persoonlijk identificatienummer), Riagg (Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg), SERV (Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen) of wysiwyg (what you see is what you get)
Algemene voorbeelden
Een initiaalwoord of een letterwoord wordt gevormd door de eerste letters van een naam of een andere woordgroep en gedraagt zich in de zin als een woord. Als we het voorlezen, spreken we de korte vorm uit, niet de gehele naam of woordgroep waar het voor staat. Sommige van deze woorden lezen we als een stel letternamen (bijvoorbeeld pc: /peesee/ personal computer). Dan spreken we van een initiaalwoord. Als we het geheel als een woord lezen (bijvoorbeeld havo: /haavoo/ hoger algemeen voortgezet onderwijs), spreken we van een letterwoord.
Een initiaalwoord of letterwoord schrijven we zonder punten. We nemen de hoofdletters van de afgekorte woorden over. Als een organisatie zelf een schrijfwijze hanteert die afwijkt van deze regel, dan volgen we het donorprincipe en respecteren we die schrijfwijze.
Een decennium later wordt de toenemende interne diversiteit ook op taalkundig vlak veruiterlijkt, met het letterwoord 'holebi' als verzamelnaam voor homo's, lesbiennes en bi's.
Ook letterwoorden (afkortingen die zonder problemen als een woord kunnen worden gelezen) worden steeds vaker met kleine letters geschreven.
TLA. Three Letter Acronym. Een letterwoord dat bestaat uit drie letters. Om de communicatie te bespoedigen worden op het Internet vaak gebruikte uitdrukkingen afgekort tot een acroniem.
Een van de letterwoorden die ruim ingang gevonden hebben, is Wysiwyg, wat staat voor what you see is what you get (wat je ziet is wat je krijgt).