lieveheersbeestje


lieveheersbeestje 1.0

afbeelding

Bron: Gilles San Martin
( CC BY-SA 2.0 )

kevertje met stippen, dat in de bekendste variant rood is met zwarte stippen (meestal zeven in aantal)

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lieveheersbeestje…

is een kever; is een insect; is een dier

  • [Afmeting] is tussen de 2 en de 10 mm groot en is als bekendste soort 6 tot 8 mm groot
  • [Kleur] komt in allerlei varianten voor, maar is het bekendst als rood met zwarte stippen
  • [Vorm] heeft een zeer bolle, halfronde vorm
  • [Deel] heeft dekschilden waarop meestal stippen staan met vleugels eronder
  • [Woongebied] komt vrijwel overal ter wereld voor, maar toch vooral in Europa, Noord-Afrika en Azië
  • [Leeftijd] wordt meestal ongeveer 1 jaar oud en de leeftijd kan dus niet, zoals kinderen soms wordt wijsgemaakt, afgelezen worden aan het aantal stippen
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] kan bij gevaar "reflexbloeden", d.w.z. een bittere, ruikende, geligoranje vloeistof (wat geen plas maar eerder bloed is) uit de kniegewrichten afscheiden om andere dieren af te schrikken; heeft felle kleuren om vogels en andere dieren te waarschuwen dat ze niet lekker smaken
  • [Gedrag] is meestal een vleeseter, maar soms ook een planteneter of een alleseter
  • [Waardering] is een geliefd insect met een sprekend uiterlijk dat bv. ook vaak door kinderen gevangen en bekeken wordt
  • [Belang] wordt soms ingezet in de biolandbouw om bladluizen te bestrijden, waarvoor zelfs een nieuwe soort in Europa geïntroduceerd is, het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje (Harmonia axyridis (Pallas))
  • [Verscheidenheid] komt in verschillende soorten voor, die gedetermineerd kunnen worden op basis van vorm, kleur en aantal stippen, met als bekendste soort het zevenstippelig lieveheersbeestje (Coccinella septempunctata)
  • [Voorstellingswijze] wordt vaak beschouwd als een brenger van geluk en in christelijke gebieden vaak geassocieerd met de maagd Maria of God; is bij ons ook een symbool tegen zinloos geweld

Hoofdsemagram: kever


Rijk Animalia; Dieren
Stam Arthropoda; Geleedpotigen
Klasse Insecta; Insecten
Orde Coleoptera; Kevers
Familie Coccinellidae

Algemene voorbeelden


Het lieveheersbeestje behoort tot de klasse van de kevers en heeft bijtende monddelen [...]. De bekendste vertegenwoordiger van de familie van het lieveheersbeestje heeft zeven punten op zijn schilden. De kevertjes kunnen dagelijks ongeveer 40 bladluizen verdelgen, de larven ongeveer 50.

http://www.bayergarden.be/SCGARDENBLX/startpage_benl.nsf/LPSNavigationLUByContentID/JDRS-5JEEVQ?OpenDocument=JDRS-5JEFNL

Als op deze plant luizen zitten, worden de natuurlijke vijanden zoals wantsen, oorwormen en lieveheersbeestjes naar de tuin gelokt en deze bladluizeneters zorgen er dan voor dat de luizen op andere planten geen kans krijgen.

http://www.ecoline.org/verde/publicaties/stopdeplaag/index.shtml

De kieren in het houtwerk van de ramen, waaruit in de vroege lente lieveheersbeestjes met tientallen tegelijk uit hun winterslaap tevoorschijn krioelden.

Sluitertijd, Erwin Mortier,

Met opgetrokken wenkbrauwen en samengeknepen mond volgde hij het lieveheersbeestje dat over zijn duim liep.

De vrouw die alles had, Kees van Beijnum,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • het Aziatische lieveheersbeestje

"Het Aziatische lieveheersbeestje is de enige soort die meerdere generaties per jaar voortbrengt. In warme jaren zoals dit jaar kunnen zich drie generaties voortplanten. En ja, dan krijg je er ineens wel heel veel."

https://nos.nl/artikel/2254888-lieveheersbeestjes-overal-in-huis-waar-komen-die-ineens-vandaan.html,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


lieveheersbeestje 2.0

object dat eruitziet als een lieveheersbeestje, bijvoorbeeld op haarspeldjes; voorstelling of afbeelding van een lieveheersbeestje; nagemaakt lieveheersbeestje

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lieveheersbeestje…

is een voorstelling

  • [Kleur] is rood met zwarte stippen
  • [Uiterlijk] stelt een lieveheersbeestje voor
  • [Vorm] komt voor als plaatje, maar ook als voorwerp
  • [Deel] is afgebeeld op iets of bevestigd op iets, bv. op een haarspeldje
  • [Waardering] is geliefd bij kinderen, in het bijzonder bij meisjes

Algemene voorbeelden


Op het versleten plastic tafelkleed met de lieveheersbeestjes stippelde hij iedere beweging tot in detail voor ze uit, met twee rieten onderzettertjes bij wijze van goals.

Zonder genade, Renate Dorrestein,

Hij was een kolossale man met zwart haar en een bril met een donker montuur. Door de dikke glazen tuurden zachte groene ogen. Hij droeg een vlinderstrik met 24 lieveheersbeestjes.

De dag van de jas, Nelleke Zandwijk,

Ze werd nogal eens geplaagd. Je hebt een gaatje, Koosje. Waar dan? Onder je rok [...]. Het was grappig en zielig tegelijk en ik kreeg er naderhand spijt van en deed dan mijn best iets voor haar te doen. Wil je mijn haarspeldje met het lieveheersbeestje, Koosje? Nee, ik wil je rotspeldje niet.

De gelukkige, Mensje van Keulen,

lieveheersbeestje 2.1

afbeelding

Bron: ease
( Publiek domein )

((vooral) in Nederland)

afbeelding van een lieveheersbeestje als Nederlands symbool tegen zinloos geweld

Betekenisbetrekking


specialisering
Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lieveheersbeestje…

is een symbool

  • [Kleur] is rood met zeven zwarte stippen
  • [Uiterlijk] ziet eruit als een lieveheersbeestje, een gestippeld kevertje met zes afgebeelde pootjes, twee voelsprieten en een beetje openstaand dekschild
  • [Vorm] is een afbeelding die onder andere voorkomt op stoeptegels en als speldje
  • [Doel of bestemming] is het logo van de Landelijke Stichting Tegen Zinloos Geweld in Nederland
  • [Functie] staat symbool tegen zinloos geweld
  • [Recht] is een geregistreerd beeldmerk
  • [Onderscheid of tegenstelling] is een ander logo dan dat van de Belgische stichting tegen zinloos geweld, die een vlinder als symbool heeft

Algemene voorbeelden


Er zijn een aantal organisaties die acties houden tegen zinloos geweld. Een aantal zijn: actiecomité kunst tegen geweld; actiefront tegen zinloos geweld; stichting tegen zinloos geweld (logo lieveheersbeestje); stichting kappen nou (opgericht naar aanleiding van de dood van Joes Kloppenburg slachtoffer van zinloos geweld).

http://scholieren.samenvattingen.be/search/open/7468725/

Een lieveheersbeestje. Hoe meer mensen zich achter dit symbool scharen, des te luider wordt onze stem [...]. Samen hebben we in vier jaar tijd een hoop bereikt: In heel Nederland is het lieveheersbeestje uitgegroeid tot een algemeen symbool tegen agressie en geweld.

http://www.zinloosgeweld.nl/informatie/over_onze_stichting.asp,

Casper liet haar een speldje met een lieveheersbeestje zien. De drager van zo'n speldje protesteert tegen zinloos geweld.

Engelen van het duister, Jan Siebelink,

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


lieveheersbeestje 3.0

persoon verkleed als een rood kevertje met zwarte stippen; iemand in een lieveheersbeestjespak

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lieveheersbeestje…

is een persoon

  • [Kleur] is rood met zwarte stippen
  • [Uiterlijk] ziet er door zijn kleding en schmink uit als een lieveheersbeestje
  • [Functie] is verkleed voor de lol
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] is verkleed vanwege een feest, zoals een kinderfeest of carnaval

Algemene voorbeelden


We zaten met school in een café, we dronken wat en we aten taart. Het was feest olé, de juf was getrouwd. Mijn ogen waren groot, ik was vijf en had rode stippen op mijn wang, want ik was een lieveheersbeestje en was best een beetje bang.

Meppeler Courant,

Jij bent het mooiste lieveheersbeestje in dit prachtige jurkje met bijpassende mouwen, vleugels en voelsprieten.

http://www.partykostuums.nl/lieveheersbeestje-1.html

De Coucou Bar baadt in een dichte rookwolk [...]. De fuchsiaroze straal van een volgspot verlicht de scène waarop een monsterachtig geschminkt wezen staat dat gebukt gaat onder een regen van fonkelende nepjuwelen en een weelde aan struisvogelveren. Het staat [...] te playbacken, omringd door een tiental dwergen die als lieveheersbeestjes verkleed een malle dans uitvoeren op een met plastic boterbloemen bezaaid grasveld [...]. 'Mis ik iets?' vraagt Boenders, niet zeker of de dansende lieveheersbeestjes en de zwevende kelners echt zijn of het resultaat van de nawerking van de Kara-Ousou.

Cargo, Patrick Conrad,

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen