maanloos

Het was een maanloze avond, maar verijsde sneeuw hield het licht van de sterren vast.

Zwaar hangt de maanloze hemel boven de polder en boven de soldatenman met de plastic tas.

Het dier valt midden in een mierennest. Dat is ook de bedoeling. Om die reden heeft de man de wandeling in de nacht onder de maanloze hemel ondernomen. De man is een in Nederland niet onbekend schrijver. De schrijver propt de lege plastic tas in zijn broekzak, hurkt neer en knipt zijn zaklantaarn aan om op zijn gemak te bekijken hoe het de pad in het mierennest vergaat.

Ze liep naar het terras. Het was een maanloze nacht. Ze huiverde in de lauwe lucht. Na enige tijd kon ze aan de overkant een wit licht onderscheiden, trillend, nu en dan vervagend.

Op een maanloze nacht, ergens in het verre Nederland, wandelt een man door de polder.

Het voorgevallene heeft zich niet voor niks afgespeeld in het pikdonker van een maanloze nacht. Onder een druilende regen. In de modder en het slijk van een schuilloopgraaf aan de rand van een halfgerooide Vlaamse bietenakker.

Toen de tuin eindelijk klaar was, wachtten ze een maanloze nacht af en gingen toen buiten kijken. De struiken en voetpaden, afgezet met insectenvleugels en zee-egelschilden, floten geheimzinnig in de wind.

Afhankelijk van het gewenste effekt belicht je één of meerdere minuten, het liefst op een maanloze nacht op een goed donkere plaats. Hoe meer lichtvervuiling, hoe vlugger de film zal sluieren en hoe korter je mag belichten.

Een op hol geslagen trein zonder licht, fluit of machinist is in een maanloze nacht tachtig kilometer door het westen van de Amerikaanse staat Nebraska gedenderd. De trein van Union Pacific Railroad vertrok op 4 december uit Cozad. Zowel voor als achter de 55 wagons reed een locomotief.

Steeds donkerder wordt het, in deze maanloze nacht, terwijl schimmen van verschoppelingen slaapzakken uitrollen op stille plekjes, hopend dat de onderbemande politie hen met rust zal laten.

De vrouwelijke helft van de gifdoornstruik (geselia nocta) bloeit uitsluitend in de nawinter. Roosachtige, roze bloemetjes bedekken de grijze met fijne doornen bezaaide takken gedurende ten hoogste enkele maanloze nachten.

Het was een donkere maanloze avond – maar ik had nog minder zin om te vernemen aan welke donderslag bij heldere hemel de stilte precies was voorafgegaan.

Eens, op een stille maanloze nacht, zou hij voor haar kamerdeur verschijnen. En reken maar dat ze de deur voor hem zou openen.

Fred die wakker schoot, uit zijn bed kwam en weer uit het raam ging kijken, waar de berg zo goed als onzichtbaar geworden was in de pekzwarte, maanloze nacht, en zich alleen nog verried door de massieve, tastbare kwaliteit die hij aan het zwart gaf.

Het beeld van een schemerige kamer, de diepte van een ruimte vol schaduwen waarin een kaars flakkert, het schijnsel van een brandende kaars in de spiegel, een treinreis door de maanloze inktblauwe nacht, het verre weerlichten van de bliksem, het doffe geblaf van kanonnen, al deze geheimzinnige verschijnselen rondom ons maken ook deel uit van de wereld, een wereld die we pas veel later, pas door de dressuur op school, door schema's, door verwarrende en aangeleerde gedachten over de wereld en door bedrieglijke ervaringen zijn gaan splitsen in een echte en een imaginaire wereld.

Het is een prachtige heldere, zwoele, maanloze zomernacht. Oogverblindende sterrenhemel.

Ik liep de boot over, het was een donkere maanloze nacht en de regen van de volgende dag hing al in de lucht.

Het gebruik van ploeg en ploegpaard was de Twentse boeren bijgebracht door krijgers van een andere barbarenstam die onder heerschappij van Attila de Hun had gestaan, de stam der Magyaren. Rond 940 verschenen zij plotseling op Twents gebied. Wild uitziende ruiters, gehuld in wijde capes, met hoge laarzen, met gitzwarte haren of lange blonde manen, met ogen donker als de maanloze nacht of blauw als de heldere hemel.

Opgezweept door een droge woestijnwind verduisterden gigantische stofwolken de hemel, het kon daarbij zo donker worden als op een maanloze nacht, en in elke kamer van elk huis verspreidde zich het fijne zand over de vloer, de meubels, de lampen, de boeken, maar het drong ook in de kasten en in de opgeborgen kleren, pannen, etenswaren, in alles.