mcdonaldisering 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Mcdonaldisering…
is een proces
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is het homogeen maken of worden of het standaardiseren van bepaalde producten en diensten en de daarbij horende productieprocessen
Algemene voorbeelden
Van Dale vereenvoudigt mcdonaldisering tot 'het homogeen worden of maken van verschillende (eet)culturen'. Maar in ietwat zware protestantse kring lijkt het ook gangbaar te zijn in een betekenis die dichtbij 'opleuken' ligt. Een website in deze sector waarschuwt tegen 'de mcdonaldisering van het geloof' en signaleert met kennelijke bekommernis de opkomst van de 'McChurch', waar christenen erop rekenen dat hun 'lekkere en lichte kost' wordt voorgeschoteld.
Ook de bewering dat onze eetcultuur in handen is van fastfoodketens en dat mensen in de greep van de McDonaldisering zijn, is een mythe.
Een karakteristiek element in het anti-liberalisme van vandaag is een sombere, melodramatische visie op de mondialisering en haar gevolgen: meer ongelijkheid, een economisering en McDonaldisering van het leven, een duale maatschappij van ieder voor zich, weinig sociale cohesie, hyperconcurrentie, een vrijbrief voor plundering van het milieu, hoge werkloosheid, lage lonen; kortom een neerwaartse spiraal naar een maatschappij die we collectief niet willen.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: van
- de mcdonaldisering van de Europese cultuur
- de mcdonaldisering van de gezondheidszorg
- de mcdonaldisering van de wereld
Ik deel [...] de mening van de Mexicaanse dichter Octavio Paz, die waarschuwde: "Literatuur en kunst worden momenteel met een nieuw gevaar geconfronteerd; de bedreiging is niet een doctrine of een politieke partij, maar het anonieme, geesteloze en richtingloze economische proces. De markt past geen ideologische censuur toe. De markt heeft geen ideeën. Zij weet alles van prijzen maar niets van waarden." In Rusland en Oost-Europa doemt dit nieuwe gevaar al op in de vorm van een drastische vermindering van subsidies voor de kunst. Ik noem dit de McDonaldisering van de Europese cultuur. Mijn vrees is dat indien de Gouden Bogen van McDonald symbool gaan staan voor de jaren van na de Koude Oorlog en de regenboog van culturen gaan vervangen, de wereld in een trance van verveling zal raken terwijl de nationale culturen en artistieke vrijheid naar de marge worden verdreven.
Een mooi voorbeeld daarvan: de D66-fractie in de Rotterdamse gemeenteraad weigerde vorige week aanvankelijk om voor het Asklepion-project, een gebouw in mensengestalte waar bezoekers kennis kunnen maken met de werking van menselijke organen, een krediet uit te trekken omdat dit toeristisch-educatieve project McDonaldisering van de gezondheidszorg zou inhouden.
De instrumentele rede, die kenmerkend geworden is voor de westerse wereld en waar (bijna) niemand zich aan kan onttrekken, heerst over ons. Een nieuwe term voor dit rationaliseringsproces werd onlangs gelanceerd door George Ritzer: de McDonaldisering van de wereld. De succesformule van de McDonaldketens is gebaseerd op het consequent benutten van de tot perfectie opgevoerde instrumentele rede: overal hetzelfde voedsel, overal dezelfde mensen in dezelfde pakken met dezelfde uitdrukking op hun gezicht. Overal dezelfde winst.