merel


merel 1.0

afbeelding

Bron: Snowmanradio
( CC BY 2.0 )

veel voorkomende, middelgrote zangvogel uit de familie van de lijsters die als vrouwtje donkerbruin en als mannetje zwart is; zwarte lijster

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een merel…

is een vogel; is een dier

  • [Afmeting] is 23 tot 29 cm lang
  • [Geluid] zingt als mannetje zeer melodieus; maakt een zingend geluid
  • [Kleur] is als mannetje diepzwart met een oranjegele snavel en oranje oogring en heeft als vrouwtje een donkerbruine kleur met een onopvallend patroon erin
  • [Bouw] is gewerveld; heeft twee poten
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Plaats] is oorspronkelijk een bosvogel maar komt nu ook veel in tuinen en in de stad voor
  • [Woongebied] komt voor in heel Europa en delen van Azië
  • [Leeftijd] kan 13 jaar oud worden
  • [Beweging] vliegt laag en onregelmatig; stapt en hipt met pauzes
  • [Gedrag] is een alleseter
  • [Onderscheid of tegenstelling] is groter dan een mus, maar kleiner dan een duif; lijkt als vrouwtje op een lijster maar is slanker en heeft een langere staart

Wetenschappelijke naam: Turdus merula

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Gewervelden
Klasse Aves; Vogels
Orde Passeriformes; Zangvogels
Familie Turdidae; Lijsters
Geslacht Turdus
Soort Turdus merula

Algemene voorbeelden


De merel, van oorsprong een schuwe bosvogel, kunt u tegenwoordig in elke tuin zien en horen.

http://www.xs4all.nl/~teledier/ehbo/index.html

De merels zijn heel luidruchtig aan het genieten van de vuurdoornbessen.

Meppeler Courant,

Een paartje koolmezen had het kastje aan de achterste berk in bezit genomen en was druk doende met het verzamelen van nestmateriaal. In de heg zat een merel al op eieren.

De man op de Middenweg, Koos van Zomeren,

De merel was ermee opgehouden, aan de kastanje bewoog geen blad meer.

Hokwerda's kind, Oek de Jong,

Op de paal buiten zit de merel maar het is te laat nu om nog te zingen. De grens van de schemering is overschreden, het is nu donker. In de zomer mag je in het donker fluiten, in het voorjaar niet.

Zoals zand tussen de vingers, Jos Ghysen,

In de steden leven er ook mannelijke merels die het zingen verleerd hebben en die zich niet bemoeien met het voeren van de jongen. Er leven daar zelfs vrouwelijke merels die het verschil tussen de seizoenen niet meer kennen en die in de winter proberen te broeden.

De Standaard,

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • zingen

Vlak daarna hoorde ze de merel zingen in de eiken waarin de maand mei zich net liet zien.

Anna, Hanna en Johanna, Marianne Fredriksson,

Buiten begint in het eerste grauwe ochtendlicht een merel te zingen.

Zonder genade, Renate Dorrestein,

Pas toen hij in bed lag, merkte hij hoe gespannen hij was, en hij sliep dan ook pas in toen de muggen kwamen en de merel begon te zingen.

Het Bureau. Dl. 6: Afgang, J.J. Voskuil,

In de kastanje zat een merel te zingen.

Hokwerda's kind, Oek de Jong,

In de boom voor haar huis in het Sarphatipark begon een merel te zingen.

Niet doen Agnes, Peter van Straaten,

Een merel zingt bovenin een knoestige boom zijn hoogste lied, aan gene zijde van de Reest graast een ooi vredig met haar twee lammeren, de donkerblauwe bloemtrossen van de sering geuren tot op verre afstand van de stam, dichtbij schettert een ekster.

Meppeler Courant,

Zo hebben we daar gezeten, terwijl de schemering inzette en de merels begonnen te zingen en de kilte langzaam optrok in mijn botten.

De passievrucht, Karel Glastra van Loon,

  • fluiten

In de cypressen floot een merel.

De lange geboorte, Lut Ureel,

Een merel floot een toepasselijk kenwijsje, en de zon ging in rosse gloed onder in steeds opnieuw dat verrekte westen.

Verzameld proza, Jotie T'Hooft,

En naar een merel die uit volle borst zat te fluiten op het dak van de boerderij riep Soepvandekar: 'Akkes-bé oe-té!'

Een lichtgevoelige jongen, Walter van den Broeck,

  • vliegen

De meibloesems bloeiden uitbundig in de tuin, de rozelaar botte uit, en vanuit het vogelhuisje vloog een merel af en aan met takjes voor haar piepend kroost.

NRC,

De stoet zette zich traag in beweging langs de lage, jonge rododendronhaag. Mussen en merels vlogen uit de struiken op en de zon, die af en toe achter de schuimige wolken te voorschijn kwam, weerkaatste verblindend in de achterruit van de lijkwagen.

Op toernee met Leopold Sondag, Ward Ruyslinck,

En wat te denken van: "Er vlogen wat merels of lijsters voor hen uit, de zang bekneld door de winter."

NRC,

als object bij een werkwoord


  • een merel horen

Vooral in het begin van het voorjaar kunt u 's ochtends de merel horen, die op een hoge plek luid fluitend iedereen duidelijk maakt dat hij die plek heeft uitgekozen als zijn territorium.

http://www.xs4all.nl/~teledier/ehbo/index.html

Ze hoorde die merel. Zijn zang weerkaatste tegen de huizen. Hij onderbrak zijn frases steeds voor enkele seconden en zette dan de volgende in: luid en doordringend, ongeremd.

Hokwerda's kind, Oek de Jong,

Net voor de dageraad hoorde Viktor de eerste merels. Het was half februari, maar het aanhoudende lenteweer had de vogels uit hun evenwicht gebracht, zodat elke morgen tientallen mannetjes de toppen van de stad opzochten om elkaar een uur lang te overtreffen in virtuoze variatie.

Blanco, Peter Terrin,

met adjectief ervoor


  • een jonge merel

Jonge merels worden, net als veel andere jonge vogels, kaal en hulpeloos geboren. De eerste paar weken blijven ze in hun veilige nest. De volgende fase speelt zich af buiten dat veilige nest; ze zitten dan al aardig in de veren, maar kunnen nog niet vliegen.

http://www.xs4all.nl/~teledier/ehbo/index.html

Voor ik besef wat er gebeurt sta ik met de jonge merel in mijn handen die buurvrouw Anita aan de kaken van haar kat Mannie heeft ontrukt.

http://www.jeanne-doomen.net/doodle.html

Het eindigt ermee dat ik een jong (met een wat beschadigde vleugel) weet terug te zetten in het nest en dat moeder en vooral vader als er ook maar iets engs in de wijde omgeving verschijnt zo'n kabaal maken dat de aandacht van mijn katten (ik kan ze toch niet onbeperkt gevangen houden) direct wordt getrokken. De volgende ochtend heeft Guus de laatste jonge merel te pakken en martelt hem geamuseerd dood.

http://www.jeanne-doomen.net/doodle.html

  • een late merel
  • een vroege merel

De geluiden van de jonge zomeravond: schrille zwaluwen, een late merel, en die koele klankenregen op een gitaar, ergens, onder een mysterieus prieel.

De reis, Rose Gronon,

Ze veert op: "Afgelopen zaterdag kreeg ik nog een aubade van een heel vroege merel. Prachtig."

http://www.ad.nl/ad/nl/1012/Nederland/article/detail/2142260/2008/02/14/Treuren-om-oude-kastanje.dhtml,

  • een zwarte merel
  • een zwarte of bruine merel
  • een roetzwarte merel

Op de geteerde schutting zat een glanzend zwarte merel met zijn staart te wippen.

Verbroken zwijgen, J. Bernlef,

Een zwarte of bruine merel in het donker valt minder snel op dat een die witte vlekken heeft.

http://vroegevogels.vara.nl/Categorieen.1003.0.html?&view=single_thread&cat_uid=3&conf_uid=7&thread_uid=21215,

Het bouwmateriaal werd opgehaald door een roetzwarte merel met een knalgele bek.

De Standaard,

met telwoord ervoor


  • een eerste merel
  • de eerste merels

Een eerste merel kondigt de ochtend aan.

De passievrucht, Karel Glastra van Loon,

Net voor de dageraad hoorde Viktor de eerste merels.

Blanco, Peter Terrin,

Ze luisterde naar de eerste merels in het Sarphatipark.

Niet doen Agnes, Peter van Straaten,

in voorzetselgroep


  • luisteren naar de merel
  • luisteren naar de merels

Ik luisterde naar de merel tot het te donker was om te lezen wat ik op het papier had gekrabbeld dat onder mijn hand lag.

Calvados, Elvis Peeters,

's Avonds bij de Mechelse stoof, met een leerzaam boek of luisteren naar de merels.

Het verdriet van België, Hugo Claus,

Hij vond het prettiger als hij om zes uur wakker werd en nog een uur naar de merel kon luisteren en het eerste verkeer op straat.

De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

  • het gefluit van merels
  • het gezang van een merel
  • de zang van een merel

Dat vrolijk makende gefluit van merels en andere druktemakers.

http://www.robertlong.nl/column2.shtml,

En dan wordt het stil, zo stil dat Boenders beneden in het Vlietbos het melodieuze gefluit van merels en verder, op de rechteroever, de beiaard van de kathedraal kan horen.

Cargo, Patrick Conrad,

Vanmorgen heb ik de eerste vroege zang van een merel gehoord en bedacht: hoeveel mensen zullen er genieten van de zang van een vogel in de vroegte.

http://www.NVAT.nl/

Hierbij wekten ook de allersnelste tempi de illusie van rust, en muzikale "grapjes" als het omdraaien van een voor de hand liggend crescendo in een décrescendo, klonken even natuurlijk als het aanzwellende en weer wegebbende gezang van een merel.

NRC,

We bespreken een paar dingen die in aanmerking komen om besproken te worden en opeens realiseer ik me dat daarginds, als het ware achter Leen zijn rug, een vogel zit te fluiten, de harde, heldere, monomane zang van een merel.

NRC,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • merels in de binnenstad
  • merels in de bomen
  • merels in de tuin

Dat is in ieder geval één ding dat vooruitging: er zingen nu veel meer merels in de binnenstad en die zijn vrij.

Het principe van nieuwsgierigheid, Dick Hillenius,

Nu de hitte zakte, bezongen de merels in de bomen hun territorium met zo'n kracht dat hij op hun melodieën kon lopen.

Gouden bergen, Herman Stevens,

Vorige week zag ik een koppel merels in de tuin van het flatgebouw.

Mise-en-scène, Axel Bouts,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • een broedende merel
  • een wippende merel
  • een zingende merel

Er zijn in Nederland zo'n miljoen merelpaartjes volgens de laatste schattingen van het SOVON. Dat wil zeggen: twee miljoen broedende merels.

http://www.vloedlijn.nl/tekst/stillesterfte.htm

Soms, dagen later, terwijl ik aan heel iets anders denk, of droom, of met mijn kop in het zand zit, of soes, of kijk naar een wippende merel op het gras, weet ik het opeens weer, heel precies.

Vliegen in een spinnenweb, Fernand Auwera,

Op dat uur, na het eten, liep ik door de bossen met Floris die me dank zij zijn absoluut gehoor de noten leerde van een zingende merel.

Miniaturen, Karel Jonckheere,

met ander, nevengeschikt substantief


  • lijsters en merels
  • merels of lijsters
  • lijsters, merels en vinken
  • mussen en merels
  • vinken en merels

Hoog in de bomen zingen lijsters en merels en krijst al jaren een winterharde kolonie parkieten.

NRC,

En wat te denken van: "Er vlogen wat merels of lijsters voor hen uit, de zang bekneld door de winter."

NRC,

Vogels in de vrije natuur beginnen te zingen in het voorjaar, lijsters, merels en vinken beginnen al heel vroeg en iedere vogelkweker zal die voorjaarsbode wel kennen.

http://home.planet.nl/~harzer/home.htm

In het Warandepark heerste het vrolijke protocol van mussen en merels, en het water van de fonteinen bruiste als Spa.

Acacialaan, Koen Peeters,

Op een open plek in het bos, bij de begraafplaats, houd ik stil, er zijn geen stemmen, behalve het lawaai van vinken en merels.

Hongarije, Lieve de Boeck (ed.),

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen