metten 1.0
(religie, mystiek en mythologie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
De metten…
zijn een getijdengebed
- [Samenstelling] bestaan uit psalmen en een schriftlezing
- [Plaats] worden gebeden in rooms-katholieke kloosters, in de regel in het koor van de kloosterkerk
- [Duur] duren zeer lang; zijn het langste getijdengebed
- [Tijd] worden gebeden aan het einde van de nacht of in de zeer vroege ochtend, doorgaans tussen 4 en 6 uur
- [Handelende persoon] worden gezamenlijk gebeden door de monniken of zusters
Algemene voorbeelden
Ik heb o.m. in Sint Maria Ter Engelen gezeten, in Bleierheide bij Kerkrade, om te beginnen verstond ik dat platte Limburgs daar niet, en bovendien was dat een instituut dat zich onderscheidde in hevige strengheid en preutsheid en godsdienstbeleving aan de lopende band, is het de heilige mis niet dan is het wel het plechtig lof en de processie en de kruisweg en de metten en de lauden.
Het eigene der missen, de metten, lauden, kompleten, nocturnen, vespers, bestaan voor meer dan 90 procent uit bijbelteksten, telkens met vertaling.
Bij het begin van de ochtendschemering riep de klok voor de metten (hora matutina), waarin hoofdzakelijk lofzangen werden gezongen.
Ook in de Responsoria van de Metten uit het nachtofficie komen vaak grote melismen voor.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
metten 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
De metten…
zijn een tijdstip
Algemene voorbeelden
Om die bewering te illustreren, verhaalde hij over 's konings religieuze polshorloge: dat ding bracht met de regelmaat van een klok een pieptoon voort, die wijlen onze vorst op de 'nabijheid van God' moest wijzen. Vergeefs probeerde ik me een idee van dat wonderapparaat te vormen – klepte dat polshorloge elektronisch de metten en het angelus, of bliepte het een Te Deum?
De stok waaraan het spiegeltje hing stelde Arend daarentegen nooit teleur. Wanneer hij het ronde hout omklemde om zich op te trekken, boog het iedere keer door [...]. De stok kreunde onder het gewicht van de verende last en de speeltjes dartelden dat het een lust was: het klokje luidde de metten [...], het spiegeltje ving de hele kamer in haar blik en de sokjes trappelden zozeer dat het leek of ze voeten hadden gekregen.
metten 2.0
Vaste verbindingen
korte metten maken met iets of iemand
-
doortastende en hardhandige maatregelen nemen tegen iets of iemand; met doortastende maatregelen iets of iemand dwarsbomen, de uitvoering van iemands plannen voorkomen of iets binnen de kortste keren ongedaan maken
Synoniem: gehakt maken van iets of iemand (
(vooral) in Nederland )Ruim een maand voor de uiteindelijke bestorming wist de president al dat hij korte metten zou maken met het parlement dat hem in mei 1990 te paard had getild, in augustus 1991 pal achter hem had gestaan maar er in het voorjaar van 1992 toe was overgegaan zijn hervormingsbeleid te frustreren.
Nog voor de stoet goed en wel was vertrokken aan het Noordstation, probeerden die het uitgestippelde parcours te verlaten. Ze wilden naar de Amerikaanse ambassade trekken, een plan waar de politie meteen korte metten mee maakte.
In Nederland zouden we dan niet alleen korte metten hebben gemaakt met de intensieve veehouderij, maar met de veehouderij in zijn totaliteit.
-
zonder omhaal afschaffen; zonder omhaal opheffen; zonder omhaal een einde maken aan iets
Wil je je zin krijgen, dan zal je korte metten moeten maken met de democratie.
VTM maakt volgende maand korte metten met de lange generieken waarmee sommige van de programma's traditioneel afgesloten worden.
Nooit is de markt voor waardepapieren zo heftig in beweging geweest als de laatste jaren, nu de Europese gemeenschap en internationale aanbestedingsregels korte metten maken met de bestaande landelijke monopolies.
-
( Met betrekking tot meestal een tegenstander bij een sportwedstrijd)gemakkelijk verslaan
Toch speelde het eerste achttal uit Meppel niet slecht. A. Klomp had na 23 zetten zijn partij gewonnen. Met een zelden gespeelde openingsvariant maakte hij korte metten met zijn tegenstander.
De voormalige huisschilder Zülle maakte in de race tegen het uurwerk met al zijn concurrenten korte metten.
-
op een drastische en overtuigende manier manier aantonen dat iets ongeldig, onzin, waardeloos is
Ze maakt korte metten met het breed verankerde idee dat ouderworden een ongeneeslijke chronische ziekte is.
Jeroen Brouwers heeft ooit getracht voorgoed korte metten te maken met de woekering aan dit soort flauwe en vervelende jongetjeslectuur. Tevergeefs, helaas.
Couperus maakte in De boeken der kleine zielen op ontroerende en toch ook bijzonder geestige wijze korte metten met het keurig-burgerlijke, maar hypocriete milieu dat hij zo goed kende.
Met het vaak gehoorde tegenargument dat de consument zich maar wat graag liet manipuleren, maakt Leach korte metten.
-
laconiek afwijzen
Dehaene maakte korte metten met hun verzoek en haalde in het CVP-bureau hard uit naar de CVP-jongeren.