monogaam 1.0
Algemene voorbeelden
In de praktijk zijn de meeste islamieten monogaam. De koran staat wel toe een tweede vrouw te nemen als men haar hetzelfde kan geven als de eerste en men haar op dezelfde wijze behandelt. Dit kan gaan tot maximaal vier officiële echtgenoten en een onbeperkt aantal bijvrouwen.
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- een monogame heterofiel
- een monogame man
- een monogame partner
- het monogame paar
Juist de sexualiteit is een sociale activiteit, integenstelling tot de afgezonderdheid van twee monogame heterofielen die door hun afzondering juist zeer a-sociaal is, en door de moraal van 'zoals wij het doen is het goed, zoals anderen het doen is het slecht' in feite zich a-sociaal en a-sexueel voortplant.
Het 'vreemd gaan' van de doorgaans monogame man is in dit kader gemakkelijk te begrijpen; bij zijn officiële partner blijft hij het grootste deel van de tijd en werkt er samen met zijn vrouw aan het zorgzaam grootbrengen van zijn kind.
Het gebruik van een (electronisch getest) latex condoom is een absolute vereiste om het risico op besmetting te reduceren, tenzij het gaat om monogame seksuele partners die beiden negatief testen op het virus.
In de Oudheid werd het monogame paar gezien als het juiste model van liefde en voortplanting en er was lof voor kuisheid en onthouding.
met werkwoord
- monogaam leven
Dankzij Joyce had ik me dit jaar niks te verwijten, ik leefde integendeel zo monogaam als een non met Jezus.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
monogaam 2.0
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- een monogame leefwijze
- een monogame relatie
- de monogame liefde
- het monogame huwelijk
Om de nieuwe generaties homojongeren voor een ramp te behoeden, hebben homo's nu de morele plicht om hun leven ingrijpend te wijzigen. Het moet maar eens afgelopen zijn met hun nog immer libertijnse seksuele cultuur. Redding valt, aldus Rotello, slechts te verwachten als we ons met z'n allen bekeren tot een ingetogen, en bij voorkeur monogame leefwijze.
De internetjongeren zullen een werkgever eerder kiezen voor hun eigen zelfontplooiing dan voor een zak met geld. Ook zullen ze hun eigen consumptiegedrag bepalen, de macht van merkenmonopolies breken en hun kinderen opvoeden in stabiele, monogame relaties.
Weg met de schrale vrijblijvendheid, lang leve de overgave. "Is de ouderwetse, monogame liefde weer helemaal terug?" opende een krantestukje een paar weken terug.
Van de joden hebben de Vlamingen via het christendom het monogame huwelijk geërfd, dat sedert twintig eeuwen een van de pijlers van de West-Europese beschaving uitmaakt en dat in deze tijd ter discussie staat.
monogaam 3.0
Algemene voorbeelden
Sperma bestaat blijkbaar niet enkel uit 'vruchtbaarheidscellen', zo heeft men ontdekt, maar bevat eveneens 'soldatencellen'. Die hebben als functie het sperma van de rivaal te vernietigen en de eigen collega's te verdedigen. De kans om te winnen is nu eenmaal groter met meer krijgers en daarom zouden bonobo's nogal kwistig zijn met sperma. De monogame gibbons daarentegen produceren heel weinig sperma.
Vogels zijn zeer zelden monogaam. Ook bij de "monogame" soorten is overspel schering en inslag. Het patroon dat daarbij gevolgd wordt, komt ook bij mensen opvallend veel voor.
Er zijn zelfs aanhangers van groepssex, die tijdens de voortplantingstijd enorme scholen vormen en zich daarna aan een paringsorgie overgeven, doktersvissen bijvoorbeeld. Andere soorten leven strikt monogaam.
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- monogame dieren
- monogame mannetjes
- monogame soorten
Als monogame dieren leven huisduiven paarsgewijs.
De monogame mannetjes beschermen (of bewaken!) hun vrouwtje en nemen soms een deel van de opvoeding op zich.
Polygame soorten verwachten 'goed zaad' waaruit sterke jongen zullen voortkomen. Bij monogame soorten dient het mannetje ook 'toegewijd' te zijn, daar het vrouwtje vaak niet in staat is zichzelf en haar jongen alleen te voeden en te verdedigen.