na-aperij


na-aperij 1.0

(pejoratief)

het na-apen van iemand of iets; het min of meer exact nadoen, nabootsen, imiteren, navolgen, kopiëren van iemand of iets; in het meervoud en in de vorm van het verkleinwoord ook: gelegenheid waarbij, keer dat iemand of iets wordt nageaapt; geval van na-aperij

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een na-aperij…

is een activiteit

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] getuigt doorgaans van weinig originaliteit
  • [Onstoffelijke inhoud] is het na-apen, het min of meer exact nadoen van iemand of iets

    Algemene voorbeelden


    Koffie en thee worden populair. In de 17de eeuw waren ze al bekend, maar toen werden ze vooral genuttigd door de rijkeren. Het gaf prestige als je thee kon serveren in mooi Chinees porselein. En zoals eigenlijk altijd gebeurde ontstond ook hier na-aperij. In wetenschappelijk taalgebruik heet dat 'een dalend cultuurgoed', wat betekent dat als iets populair is bij de bovenlaag de lagere maatschappelijke groepen het ook willen hebben. Drinken de rijken thee, dan willen de niet-rijken dat ook.

    http://www.hollandsepot.dordt.nl/artikelen/artikelen.htm

    'Nu, ik was een armoedzaaier hoor. Ik had niet eens geld voor doek, ik maakte gouaches met een potteke verf of vijf. Ik kreeg geen respons, want men schreef 'Cobra' en dat was toen fout, na-aperij, Cobra was een exclusiviteit van de stichters, Appel, Jorn, Alechinsky, Dotremont.'

    Ik ga altijd uit de weg voor een andere ezel, Jos de Man,

    Blijkbaar is geloof een stap terug in de evolutie; bekering naäperij. Mijn moeder was daar een goed voorbeeld van. Zij meende zichzelf verheven boven haar landgenotes, die in Amsterdam met gastvrije schoten op mannen zoals ik wachtten. Zoals mijn moeder dat uitdrukte behoorden zij tot 'de ramsj-voorraad van de schepping van Onze Lieve Heer'.

    De verloren zoon, Hafid Bouazza,

    De Engelse pers noemt Jamiroquai na-aperij: zijn muziek zou te veel op jazz en funk uit de jaren zeventig stoelen. En dus, omdat zijn jongste cd Travelling Without Knowing precies klinkt als de vorige, flipt zanger Jay Kay al bij voorbaat.

    De Standaard,

    Querido-uitgeefster Annette Portegies besloot na diverse Fifty Shades na-aperijen het erotische genre een plek te geven in de Nederlandse literatuur. De schrijvers David Pefko, Jamal Ouariachi en Daan Heerma van Voss zullen in september het boek 25 45 70 publiceren bij Querido. Voor deze erotische roman richtte Portegies eenmalig de imprint Querido Rouge op.

    https://schrijvenonline.org/nieuws/nederland-komt-met-eigen-fifty-shades-of-grey,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • fantasieloze na-aperij
    • inspiratieloze na-aperijen
    • schaamteloze na-aperij

    De acties van Greenpeace beginnen langzaamaan een beetje gênant te worden. Het anti-Albert Heijn radiospotje is niet alleen tenenkrommend simplistisch, maar ook nog eens fantasieloze na-aperij van concurrent Wakker Dier.

    https://www.gfactueel.nl/greenpeace-irriteert-zichzelf-de-markt-uit/,

    Overigens zijn er talloze voorbeelden van hits van grote artiesten die ook "inspiratieloze" na-aperijen zijn.

    https://www.dumpert.nl/item/8051261_88d89a1f,

    Lin vermijdt de schaamteloze na-aperij van Into Darkness (2013). Hierdoor staat zijn film een stuk beter op zichzelf. Star Trek Beyond voelt dan ook meer als een verlengde aflevering van de originele tv-serie dan een bioscoopfilm.

    https://www.defilmrecensent.nl/recensie/star-trek-beyond/vince-christiaans,

    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: van

    • na-aperij van iets of iemand
    • na-aperijen van iets

    Tegen deze achtergrond lijkt het te simpel om een schietincident op een school als het gevolg van televisiegeweld of als na-aperij van een ander schietincident te duiden.

    file:///E:/TSprofielen/Tempelaars/Downloads/admin,+Y%20_staff_ubg_OJS_Tijdschriften_Ontmoetingen_17_2012_2012_17_p41-54_Schietpartijen_Althoff.pdf,

    Homo's bezitten al van nature dat kostbare afwijkende. Ze zijn ermee geboren en tarten de facto met hun seksualiteit de norm en de usance. Mooi toch? Dat ze dan per se in de voetsporen van hetero's willen treden en tegenwoordig hun liefde door een ambtenaar laten bezegelen, is me een doorn in het oog. [...]. En zie die vertrutting vol roze water en roze stropdassen van al die homostellen die de na-aperij van hetero's tot in de kleinste details doorvoeren. Doe het toch niet jongens en meisjes, denk ik dan, voor je het weet gaan jullie de penetrante heterogeur van huisje, boompje, beestje uitwasemen.

    https://www.trouw.nl/nieuws/huwelijk~b5b0ef42/,

    Lin vermijdt de schaamteloze na-aperij van Into Darkness (2013). Hierdoor staat zijn film een stuk beter op zichzelf. Star Trek Beyond voelt dan ook meer als een verlengde aflevering van de originele tv-serie dan een bioscoopfilm.

    https://www.defilmrecensent.nl/recensie/star-trek-beyond/vince-christiaans,

    Docent maatschappijleer Liane Vissers blijft fragmenten van Kamerdebatten bespreken in haar lessen, maar bezorgd is ze wel. 'Als dit een voorbeeldfunctie moet zijn.. Dit is zo vergaand en bedreigend en na-aperij van wat in Amerika gebeurt.'

    https://twitter.com/SpraakmakersOp1/status/1461261281592328198,

    Er komen ineens allerlei liederen in me op over het lopen op brandend zand, over mensen die dat onvrijwillig deden, en dat onder belangrijk slechtere omstandigheden dan de mijne. Die smartlappen van Gert Timmerman en Herman Lippinkhof waren na-aperijen van die van Anneke Kreunlo.

    https://www.dumpert.nl/item/8051261_88d89a1f,

    in voorzetselgroep


    • vormen van na-aperij

    De natuur zit vol handige trucs waarmee planten en dieren overleven. Een daarvan noemen we 'mimicry', wat zoiets betekent als 'nadoen'. Dat is een verschijnsel waarbij een dier of plant qua uiterlijk en/of gedrag lijkt op een plant of dier waar hij niet verwant aan is. Zoiets 'bedenkt' een soort niet zelf, het is langzaam maar zeker ontstaan doordat soorten aangepast raken aan de omstandigheden om hen heen. Dat heet evolutie. Er zijn heel wat vormen van deze na-aperij te vinden in de natuur. Wat dacht je van rupsen die slangen nadoen en een plant die bijen verleidt?

    https://natuurwijzer.naturalis.nl/leerobjecten/mimicry-na-aperij-om-te-overleven,

    met aanwijzend voornaamwoord


    • deze na-aperij
    • die na-aperij

    Toneel was iets afzonderlijks. Als kind had ik de onbedwingbare behoefte me te verkleden. Ik was dus als alle andere kinderen. Een houten degen en je was soldaat. Een tomahawk van een kei, met twee repen binnenband aan een hamersteel gebonden, en je was een indiaan. [...]. Deze naäperij woekerde voort en kreeg, toen ik het paradijs werd uitgejaagd, op school bedoel ik, al snel een kunstzinnig cachet. Je zette een plumeau op je hoofd en zong er een aria bij.

    Averechts, Gerrit Komrij,

    De natuur zit vol handige trucs waarmee planten en dieren overleven. Een daarvan noemen we 'mimicry', wat zoiets betekent als 'nadoen'. Dat is een verschijnsel waarbij een dier of plant qua uiterlijk en/of gedrag lijkt op een plant of dier waar hij niet verwant aan is. [...]. Er zijn heel wat vormen van deze na-aperij te vinden in de natuur. Wat dacht je van rupsen die slangen nadoen en een plant die bijen verleidt?

    https://natuurwijzer.naturalis.nl/leerobjecten/mimicry-na-aperij-om-te-overleven,

    "Ik kwam altijd graag naar de Kempen terug", zei hij, "omdat alles hier zo stil, zo eenvoudig, zo overzichtelijk... was. Veertig jaar lang kon ik voorspellen in welke zin het hier zou veranderen. Via film en televisie werd the American way of life met jaren vertraging opgedrongen aan de Kempenaars. Nu echter is die na-aperij in een stroomversnelling terechtgekomen. Om de rust van mijn jeugd weer te vinden, moet ik elders gaan zoeken."

    De Standaard,

    Na school wil Esther altijd met Lot spelen en op de onmogelijkste momenten hangt ze aan de telefoon. Geen stap kan Lot meer zetten of Esther loopt haar voor de voeten. Niets kan ze meer ondernemen of Esther wil per se meedoen. En dan die naäperij ! Het liefst wilde Esther als twee druppels water op Lot lijken, alsof ze tweelingzusjes waren. Lot haatte tweelingzusjes.

    De Standaard,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • letterdiefstal of na-aperij

    Floran wou het niet tot een affaire laten komen en nam zijn boek uit de handel. Ernstige studie heeft sindsdien uitgemaakt, dat er zeker geen sprake kon zijn van letterdiefstal of na-aperij. Geest en stijl van beide romans verschillen daarvoor te grondig.

    De Standaard,

    voorafgegaan door als


    • als na-aperij duiden

    Tegen deze achtergrond lijkt het te simpel om een schietincident op een school als het gevolg van televisiegeweld of als na-aperij van een ander schietincident te duiden.

    file:///E:/TSprofielen/Tempelaars/Downloads/admin,+Y%20_staff_ubg_OJS_Tijdschriften_Ontmoetingen_17_2012_2012_17_p41-54_Schietpartijen_Althoff.pdf,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding