nachtevening 1.0
Bron:
Blueshade/Lies van Rompaey
(
CC BY-SA 3.0
)
Bron:
AJ
(
CC BY 3.0
)
(wetenschap; natuurkunde en astronomie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een nachtevening…
is een verschijnsel
- [Plaats] doet zich voor wanneer de zon in een van de snijpunten van de ecliptica en hemelequator staat
- [Frequentie] vindt tweemaal per jaar plaats
- [Tijd] doet zich voor rond 21 maart en rond 22-23 september, wanneer dag en nacht elk ongeveer 12 uur duren
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] gaat gepaard met het verschijnsel dat het noordelijk en zuidelijk halfrond van de aarde evenveel zonlicht ontvangen
- [Oorzaak, reden of aanleiding] vindt plaats door de baan van de aarde rond de zon en de schuine stand van de aardas, waardoor de zon zich rond 21 maart (lentenachtevening) en rond 22-23 september (herfstnachtevening) loodrecht boven de evenaar bevindt
- [Gevolg of resultaat] luidt op het noordelijk halfrond in maart de lente in en in september de herfst, en omgekeerd op het zuidelijk halfrond, respectievelijk de herfst en de lente
- [Voorbeeld of specimen] is de lentenachtevening of de herfstnachtevening
Algemene voorbeelden
Een zonnewende (zonnekeer, solstitium) of een nachtevening (equinox) geeft het begin van een seizoen aan. Er zijn twee zonnewenden per jaar, dus hebben we een manier nodig om te kunnen aangeven welke van de twee zonnewenden we bedoelen, en net zo met de twee nachteveningen per jaar. We kunnen het seizoen erbij noemen waar de zonnewende of nachtevening het begin van is (bijvoorbeeld de zomerzonnewende of de herfstnachtevening) [...]. We kunnen ook de maand erbij noemen waarin de zonnewende of nachtevening valt (bijvoorbeeld de maartequinox of de decemberzonnewende).
Kenmerken van de nachteveningen. Kenmerk: Waar op aarde (op welke breedte) vallen de zonnestralen loodrecht in? Lentenachtevening: op de evenaar. Herfstnachtevening: op de evenaar. Kenmerk: Welk halfrond krijgt het meeste zonnestraling? Lentenachtevening, herfstnachtevening: beide evenveel. Kenmerk: Wat is kenmerkend aan de duur van de dag ten noorden van de noordpoolcirkel? Lentenachtevening: 12 uur. Herfstnachtevening: 12 uur. Kenmerk: Wat is kenmerkend aan de duur van de dag ten zuiden van de zuidpoolcirkel? Lentenachtevening: 12 uur. Herfstnachtevening: 12 uur.
Kenmerken van de nachteveningen [...]. Kenmerk: Wanneer valt de eerstvolgende nachtevening (equinox) van dit type? Lentenachtevening: 20 maart 2008. Herfstnachtevening: 22 september 2008. Kenmerk: Hoeveel uren daglicht (tijdsduur tussen zonsopkomst en zonsondergang) zijn er op 60 °NB? Lentenachtevening: 12 uur. Herfstnachtevening: 12 uur. Kenmerk: Waar duurt de nacht precies 12 uur? Lentenachtevening: overal. Herfstnachtevening: overal.
Op school hebben we altijd geleerd dat bij het begin van de astronomische lente en de astronomische herfst dag en nacht even lang duren: de equinox of nachtevening. De zon bevindt zich dan precies twaalf uur boven de horizon.
Bij nachtevening (op 20 maart en 23 september) is de lengte van dag en nacht overal op aarde gelijk. Het verschil in de daglengte van dag tot dag rondom de nachtevening verandert snel. Het verschil in de daglengte kan in de periode rond nachtevening tot 3 minuten per dag oplopen. Niet voor niets merken mensen vaak dat de dagen in de herfst snel korter worden.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
nachtevening 1.1
(wetenschap; natuurkunde en astronomie)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een nachtevening…
is een periode; is een tijdstip
Algemene voorbeelden
De eerste dag van de herfst, en ook van de lente, is speciaal: alleen dan duren dag en nacht in de hele wereld even lang. Bij het begin van de astronomische herfst, ook wel equinox of nachtevening genaamd, staat de zon die van noord naar zuid door het vlak van de evenaar trekt er recht boven.
Met equinox (nachtevening) duiden sterrenkundigen het begin van de herfst c.q. de lente aan. De zon staat dan precies boven de evenaar en dag en nacht duren even lang.
Misschien is er ook een reden waarom de grote piramide acht zijden heeft. Terwijl het bouwen met vier zijden een stuk eenvoudiger is. In het vooroorlogse Caïro dacht een wiskundeprofessor het antwoord te hebben. Hij vond een foto van de luchtmacht, gemaakt tijdens de nachtevening. Het toont de zuidelijke zijde, schijnbaar in tweeën verdeeld, door de schaduwen. Dit gebeurt maar gedurende een paar seconden, tweemaal per jaar, tijdens de nachtevening. Op alle andere momenten is deze opsplitsing in acht zijden niet met het blote oog te zien.
Volgens Joseph Needham (1900-1995) ging het eerste onderdeel over vier magiërs die van een mythische keizer opdracht kregen om naar de vier uiteinden van de wereld te gaan. Tijdens de zonnewende van de zomer en van de winter moesten zij er voor zorgen dat de zon haar weg niet verder vervolgde, maar weer begon terug te keren. Zo werd verhinderd dat zowel de zomer als de winter oneindig door konden gaan. Tijdens de nachtevening (equinox) van de lente en van de herfst moesten zij er voor zorgen dat de beweging van de zon doorging en juist niet stopte.