nationalist

"De wereld probeert met militaire middelen en chantage om Joegoslavië bijeen te drijven", zegt Petronovi met geloken ogen. "Maar degenen die het werkelijk bij elkaar houden dat zijn wij, de handelaren." Natuurlijk is hij nationalist. Moslims en Kroaten moeten nooit, nooit meer met de Serviërs samenleven. "Maar je moet je nationalisme ook kunnen beheersen", zegt hij. "Een nationalist moet rationeel zijn."

Toch is De Batselier geen voorloper in de Vlaamse strijd. En geen nationalist. Hij kiést zelfs niet voor Vlaanderen. Hij stelt rationeel vast dat Vlaanderen belangrijker wordt dan België. En dat België evolueert naar een confederale staat. Onafwendbaar.

Abdulkadir was geen nationalist van het naoorlogse republikeinse type. Wel was hij een patriot, die de belangen van zijn vaderland Indonesië het best gewaarborgd achtte door een samengaan met Nederland op basis van volledige gelijkwaardigheid.

De Baskische maatschappij is in versneld tempo gepolariseerd. Vooral nadat de PNV in het voorjaar van 1999 met de radicale nationalisten van Euskal Herritarok het Pact van Lizarra afsloot, waarin de onafhankelijkheid als einddoel werd geproclameerd met als tegenprestatie een wapenstilstand van de ETA.

De rechtse nationalist Jean-Marie Le Pen, die dit jaar zijn afkeer van vreemdelingen gematigd uitdrukt, zou nu kunnen rekenen op 14 procent van de kiezers, niet ver onder zijn maximale score van 14,4 procent.

Maar Aznar staat toch duidelijk rechts van Gonzalez, die ook al een neoliberaal ekonomisch beleid voerde. Hij wil de staatsuitgaven en -schulden verminderen, ruim 5.000 hoge ambtenaren de laan uitsturen, de openbare diensten afslanken en responsabilizeren en de privatiseringen voortzetten en nog uitbreiden. Als Spaans nationalist is hij minder Europees gezind dan Gonzalez. Hij leunt meer aan bij het Britse standpunt dat Europa vooral als een vrijhandelszone ziet.

De kwestie van het nationalisme in Spanje neemt een steeds prominentere plaats in op de politieke agenda. Naast de Catalaanse nationalisten zijn er de Baskische nationalisten onder leiding van Xabier Arzalluz die in coalitie met de socialisten Baskenland regeren. Het meer racistisch Baskische nationalisme - men gaat er prat op een eigen ras te vormen, met 'eigen genen' en 'eigen bloedkenmerken' - kent zijn geweldadige variant in de vorm van de Baskische afscheidingsbeweging ETA.

De Schotse nationalisten blaken van vechtlust in het vooruitzicht van de Britse verkiezingen, uiterlijk in mei. Op het congres van hun Scottish National Party (SNP) in Inverness duidden de afgevaardigden 72 kandidaten aan voor de stembusslag. Die moeten het opnemen tegen vijand nummer één, Labour, dat sterk staat in Schotland en vaag doet over politieke decentralisatie.

Het opgeven van de Baranja en de Srem, zoals het betreffende stuk van Oost-Slavonië ook wordt genoemd, is een moeilijk te slikken pil voor Servische nationalisten. Eerder raakten die ook al de controle kwijt over een stuk West-Slavonië en over de streek rond de stad Knin. Drie stukken grondgebied die samen goed waren voor een derde van het Kroatische territorium en die onder de naam Republika Srpska Krajina deel hadden moeten uitmaken van "Groot-Servië".

Na elke verkiezing maken de flaminganten - Vlaams nationalisten - zich drukker over de toenemende 'verfransing' van de Brusselse randgemeenten door de vestiging van niet-Nederlands sprekende, doorgaans rijke gezinnen.

Het naoorlogse Wallonië is een land van immigranten: uit Italië, Marokko en Turkije, maar ook uit Vlaanderen. De geschiedenisboekjes bieden nauwelijks houvast voor Waalse nationalisten. De enige Waalse geschiedenis die is geschreven, betreft het prinsbisdom Luik, al eeuwenlang onafhankelijk.

Alle partijen riepen viktorie na de uitslag van de Catalaanse verkiezingen, en toch vielen er maandag veel lange gezichten te zien. De gematigde nationalisten waren met 41 procent duidelijk de winnaars, voor de vijfde maal sedert 1980.

Volgens onvolledige uitslagen hebben communisten en socialisten 124 van de 450 parlementszetels behaald. Gematigde nationalisten hebben 60 zetels, extreem-nationalisten hebben er vijf. De gematigd hervormingsgezinde partij van ex-premier Koetsjma krijgt waarschijnlijk 20 zetels.

Jarenlange politieke alleenmacht, zoals die van de socialisten in Madrid en de Catalaanse nationalisten in Barcelona leidde bijna onvermijdelijk tot corruptie.

De Slowaakse Nationale Partij vond gisteren dat de Hongaarse minderheid veel te veel rechten heeft gekregen. Nationalisten in Hongarije vonden zondag daarentegen dat Horn de belangen van die minderheid aan de overkant van de Donau had verkwanseld: zij betoogden tegen het basisverdrag.

De eerste terreuraanval ooit uitgevoerd op een onbeschermde burgerbevolking, met bommenwerpers en jachtvliegtuigen die hun mitrailleurs leegschoten op vluchtende mensen, veroorzaakte op 26 april 1937 ruim 3.000 doden en gewonden, de helft van de dorpsbevolking. Guernica was, als zetel van het oude Baskische parlement, een politiek doelwit voor de nationalisten van Franco.

Berlusconi schoot in 1994 als een komeet naar het politieke firmament. Nauwelijks enkele weken nadat hij zijn Forza Italia had gelanceerd, werd hij in maart 1994 tot premier verkozen. De rechtse koalitie met de neofascisten en de nationalisten van de Lega Nord hield het evenwel maar zeven maanden uit.

Kunstwerken die tijdens de Tweede Wereldoorlog of in de nasleep daarvan uit Duitse gebieden naar de Sovjet-Unie zijn gehaald door het Rode Leger, blijven in Rusland. De door communisten en nationalisten gedomineerde Doema, het Russische parlement, heeft woensdag met een overweldigende meerderheid - 291 stemmen voor, één tegen en vier onthoudingen - een wet aangenomen die de omstreden oorlogsbuit tot Russisch eigendom verklaart.

Al sedert 1927 bestond op Nieuw-Guinea een concentratiekamp voor nationalisten en communisten, waar onder meer de latere leiders Sutan Sjahrir en Mohamed Hatta geïnterneerd zijn geweest.