non sequitur 1.0
(filosofie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een non sequitur…
is een conclusie
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is onterecht; komt niet overeen met de premissen; is in strijd met de feiten, de omstandigheden of de argumenten
- [Voorbeeld of specimen] is bv. een drogreden
Algemene voorbeelden
Een non sequitur is een heel herkenbaar soort redenatiefout, die al werd beschreven door Aristoteles. Je kunt haar vrij simpel samenvatten: 1. Als X het geval is, dan is Y het geval. 2. Y is het geval. 3. Dus is X het geval. Deze redenering is geldig als de eerste bewering correct is. Zo niet, dan is ook de redenatie niet geldig.
Het is belangrijk om op te merken dat bij een non sequitur het er niet toe doet of het besluit juist is of niet, de redenering is in elk geval fout omdat het besluit niet volgt uit de premissen.
De meeste drogredenen zijn een subtype van de non sequitur. Dit is een drogreden waarbij de spreker een mening of conclusie formuleert die niet uit de argumenten of premissen volgt. Voorbeeld: "Bij een kwart van de dodelijke ongevallen had de bestuurder alcohol gedronken, bij driekwart van de dodelijke ongevallen had de bestuurder koffie gedronken. Het is dus veiliger als de bestuurder alcohol drinkt in plaats van koffie." Deze conclusie klopt niet, omdat de getallen onjuist met elkaar worden vergeleken.
'Veel van wat McLuhan ons probeerde te vertellen, klinkt vandaag veel logischer dan in 1964,' schrijft Lewis Lapham in zijn inleiding bij de jubileum-editie van McLuhans baanbrekende Understanding Media: The Extensions of Man. De ironiserende non sequiturs van Mondo 2000 kruisen de aforismen van McLuhan met The Philosophy of Andy Warhol, en op de cover van hun User's Guide to the New Edge prijkt de paginagrote beeltenis van de Canadese mediatheoreticus boven een extatische eulogie ('This guy was way ahead of his time!').
Combinatiemogelijkheden
met koppelwerkwoord
- een non sequitur zijn
De jood Wiesel is gelovig gebleven; Mitterrand, rooms-katholiek opgevoed, niet. Hij heeft zijn geloof in de oorlog verloren. De samenvatting in Le Monde vermeldt niet waarom. Toch niet, hoop ik, omdat hij niet meer kon geloven in een God die Auschwitz had toegelaten? Want dat is een non sequitur: uit de werkelijkheid van Auschwitz volgt niet dwingend dat God niet bestaat. Misschien is Auschwitz wel een van zijn ondoorgrondelijke beschikkingen geweest.