oer-Spaans

De situering is perfect: aan de ene kant een oer-Spaans dorp met restaurantjes, een bakker en een supermarkt. Aan de andere kant de tuin met zwembad, bos en landerijen.

Granada is misschien wel één van de echte oer-Spaanse steden die er te vinden zijn. Al acht eeuwen voor het jaar 0 woonden er namelijk Iberische volkeren. Door de eeuwen heen zijn er echter ook heel veel andere volken geweest die in Granada hun huis vonden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Grieken.

Spanje telt honderden inheemse druifsoorten waaronder de oer-Spaanse (blauwe) druivensoort Tempranillo. Bekende witte Spaanse druiven zijn de Verdejo en de Airén.

En nu we de smaak te pakken hebben pakken we meteen de volgende maar, een echt Spaans biertje. Een San Miguel. De historie van dit oer-Spaanse biertje begint op 14 februari 1946, toen in Lleida (Lérida) de bierbrouwerij La Segarra werd opgericht.

Sherry is weer terug van weggeweest. Met deze oer-Spaanse drank serveer je een trendy aperitief met de allure van een eeuwenlange geschiedenis.

De grote doorbraak van Spanje als leverancier van kwaliteitswijnen is eind jaren '80 begonnen. Na het herstel van de democratie en de toetreding tot de Europese Unie is een moderniseringsproces op gang gekomen dat zijn weerga niet kent. Spanje heeft zich sindsdien onderscheiden met zowel 'mondiale' wijnen, gemaakt van internationaal populaire druiven, anderzijds met heel typische, oer-Spaanse wijnen, maar dan wel gemaakt volgens de modernste inzichten. Het land heeft zodoende voor elk wat wils.

Maar hoe links zijn politieke opvattingen ook zijn, van een oer-Spaans fenomeen als stierenvechten is hij een groot fanatiekeling. Voor even zet hij dan zijn idealisme – en zijn dierenliefde – opzij. In deze unieke persoonlijkheid zijn al deze tegenstrijdigheden verenigd.

El Gordo is een oer-Spaans gebruik tijdens de feestdagen dat startte in 1812. Traditioneel is de trekking vlak voor Kerstmis, op 22 december.

In een bar aan de haven hangt iedereen gekluisterd aan het tv'tje, want vanmorgen wordt een corrida gelopen in Pamplona. Een meute van wit-roodgeklede mannen wordt in de nauwe straten opgejaagd door wilde stieren, of is het andersom? In Melilla krijgt die oer-Spaanse traditie plots een andere betekenis...

Vanuit Sos rijd je kronkelend over de heuveltoppen naar Uncastillo, de kleinste, armste en meest afgelegen van de vijf Villas, maar met stip het charmantste dorp. Elf maanden per jaar gebeurt hier niets, maar begin september vindt het dorpsfeest er plaats: oer-Spaans vermaak met stieren.

"De oer-Spaanse Flamenco is net als de oer-Hollandse Nieuwe Haring; je vind het héérlijk of je vind het vréselijk. Daar zit meestal niet veel tussen."

Iedere week moet ik lachen als we weer een op flamenco gebaseerd dansje moeten doen op het ritme van oer-Spaanse muziek en de "roots" van alle dames in de groep weer wakker worden geschud: in elke Spaanse lijkt er een handenklappende, armendraaiende en voetenstampende furie te zitten die al die bewegingen met luid gezang begeleidt.

El Maestrazgo is een oer-Spaans gebied waar bergen en woeste kloven elkaar afwisselen. El Maestrazgo ligt in het bergachtige achterland tussen Valencia en Barcelona en bestrijkt een groot gedeelte van de provincie Teruel en Castellón de la Plana.

Tijdens deze autovakantie verken je de kalkheuvels en valleien van de provincie Murcia en de País Valenciano. Enkele kilometers landinwaarts, achter de witte stranden en de grote toeristencomplexen van de Costa Blanca ontvouwt zich een oer-Spaans landschap, met zijn tegen de heuvels gelegen witte dorpjes en mediterrane vegetatie van olijf-, sinaasappel- en amandelbomen, die de bergen in februari een witte gloed geven.

Als Spaanse inspiratiebronnen dringen zich op: Don Quichot (waarbij de twee zwervers echter meer weg hebben van Don Quichots schildknaap Sancho Panza) en met name het oer-Spaanse genre van de schelmenroman. Schelmenromans gaan bij voorkeur over gewiekste sloebers die rondtrekken en avonturen beleven.

Scampi Platja D 'Aro. Een oer-Spaans gerecht van de Spaanse zuidkust.

Het eerste recept is een rijstschotel, stevig, op smaak gebracht met de een aantal typische ingrediënten uit de streek: chorizo en gebakken paprika's. Op de site noemen ze het "de paella van La Rioja", vooral omdat het qua bereiding veel weg heeft van dat andere oer-Spaans (eigenlijk uit Valencia) rijstgerecht.

Haal met de feestdagen en de donkere dagen erna de Spaanse sfeer in huis! Met deze oer-Spaanse feestrecepten, van Catalaanse kalkoen tot Madrileense churros, zul je je vrienden en familie zeker verrassen.

Tjonge, wat was het heet deze zomer. Wij zaten tijdens deze canicule – Frans voor hittegolf – in de Perigord met temperaturen boven de 40 °C. En hielden ons werkelijk op de been met heerlijk verkoelende gazpacho. Elke morgen maakte ik weer een andere variatie op deze oer-Spaanse koude soep.

De Catalaanse chef Quim Marqués, die het gerenommeerde restaurant El Suquet de l'Almirall runt in de visserswijk Barceloneta in Barcelona, mag zijn gerecht de 'paella catalana', een Catalaanse versie op de oer-Spaanse paella die oorspronkelijk uit de regio Valencia komt, niet patenteren. Marqués had daarvoor een aanvraag ingediend, maar het Spaanse bureau voor merken en patenten is van mening dat het niet om een patent gaat, maar om een merk.

Al wandelend door het oude centrum van Málaga laat ik jullie kennis maken met typisch Spaanse ontbijtjes, de verse producten van de beroemde dagmarkt Atarazanas, de bekende Spaanse Serrano-hammen en de kazen van de regio en vanzelfsprekend mogen de oer-Spaanse tapas niet ontbreken op deze culinaire excursie.

In zijn grote religieuze werken gaf El Greco op ongeëvenaarde 
wijze uitdrukking aan het Spaanse katholicisme. Zijn doeken vulden de verhandelingen en gedichten van oer-Spaanse mystici als de 
heilige Teresa van Avila en Johannes van het Kruis aan.

Overigens zijn heel wat Spaanse plaatsnamen direct afgeleid van hun vroegere Arabische benamingen. Zelfs het oer-Spaanse olé! is een verbastering van het Arabische w-allah!, wat iets als 'mijn God!' of 'mijn hemel!' wil zeggen.

Alleen, hoe klinkt zo'n naam als Alberto Fujimori in de originele taal? En welke taal is dat dan wel? Fujimori ziet er Japans uit, maar Alberto is oer-Spaans.

Ronda is gezellig, toeristisch en tegelijkertijd oer-Spaans – met een beetje geluk valt u midden in een lokale feria met paarden, lange straatbars met muziek en flamencozangeressen in traditionele jurken.

De wijnen van Toro hebben al eeuwenlang een stevige reputatie, die ook vandaag nog overeind blijft. Ze zijn dan ook oer-Spaans, met stevige tannines en een karakteristieke houttoets.

Luis groeide op in het zuidelijke, oer-Spaanse Toledo als zoon van een wapenhandelaar die goed geld in Cuba had verdiend.