ontklinkering


ontklinkering 1.0

(taal en taalkunde; neologisme)

neiging om klinkers weg te laten uit woorden, vooral eigennamen, bijvoorbeeld om ze een hipper of flitsender karakter te geven; ook: weglating van klinkers uit één woord, tekst of taal

Semagram (extra betekenisinformatie)


Ontklinkering…

is weglating

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is de handeling van of de neiging tot het weglaten van klinkers
  • [Object betroffen] betreft de weglating van klinkers, schriftelijke tekens voor klinkletters

    Algemene voorbeelden


    Ontklinkering, laten we het daarop houden als Nederlandse tegenhanger van het woord disemvoweling. Daarmee wordt het verschijnsel aangeduid waarbij klinkers (vowels) weggehaald worden uit woorden, vooral uit merknamen. Tumblr is een voorbeeld: je spreekt de e tussen de l en r wel uit, maar je schrijft ze niet.

    https://www.standaard.be/cnt/dmf20220225_97530514,

    Leerlingen hebben de neiging om woorden te studeren in lijsten, die dan x aantal keren worden gelezen en/of overgeschreven. Interessanter kan zijn hen te wijzen op bepaalde constanten qua woordvorming, op eigenaardigheden qua spelling, op associaties, op mogelijke groeperingen, om te spelen met woorden door anagrammen, ontklinkering (alle klinkers weglaten), the odd one out, het woord herkennen in een mix van letters, mogelijke combinaties voor en achter het woord te onderzoeken.

    http://docplayer.nl/9978577-Derde-graad-tso-complementair-gedeelte.html,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • die modieuze ontklinkering

    Troost voor de fans was dat hij een dag later alweer op tv was in de eerste aflevering van de talkshow Splntr! – bij die modieuze ontklinkering moeten we maar even de andere kant op kijken.

    https://www.nrc.nl/nieuws/2021/02/22/een-orkaan-van-oprechtheid-a4032715,

    Etymologie


    Aard herkomst inheems of leenvertaling
    Vroegste datering 2004
    Brontaal Engels
    Vorm in brontaal disemvoweling
    Betekenis in brontaal idem
    Bijzonderheden Het Engelse woord disemvoweling is een woordspeling, omdat het maar één medeklinker verschilt van disemboweling 'van de ingewanden ontdoen'. In de Nederlandse leenvertaling is zo'n grapje niet mogelijk.

    ontklinkering 2.0

    (neologisme)

    verwijdering van klinkers, klinkerstenen, bijvoorbeeld uit de straat, de tuin of de natuur

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Ontklinkering…

    is verwijdering

    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is de handeling of het resultaat van het verwijderen van klinkers
    • [Object betroffen] heeft betrekking op klinkerstenen, hardgebakken stenen

      Algemene voorbeelden


      Ja, we hebben een hoop rotzooi gemaakt en een groot deel van de straten van Parijs is ontklinkerd en weer geasfalteerd, hoe nu verder?

      de Volkskrant,

      Door de ontklinkering en de aanleg van natuurvriendelijke oevers wordt een grote bijdrage geleverd aan een natuurlijk beeksysteem en het bereiken van een goede ecologische toestand.

      https://repository.officiele-overheidspublicaties.nl/externebijlagen/exb-2019-28458/1/bijlage/exb-2019-28458.pdf,

      Etymologie


      Aard herkomst inheems woord
      Vroegste datering 2018