ontslapene 1.0
(Bijbels; eufemistisch)
Algemene voorbeelden
De wind gierde, maar toch scheen er een schel zonnetje, dat de vervallen zerken wreed overbelichtte. Rillend vroeg mijn vrouw: 'wat doen we nou?' 'Wachten,' antwoordde ik, 'iets anders zit er niet op. Ginds staat een bankje.' Op weg ernaartoe zakten onze voeten weg in een soort modderpoel. Ik zei: 'als dit drijfzand is, vind ik het een harde manier van klantenwerving. 'Geen grappen alsjeblieft', smeekte mijn vrouw. Maar de ontslapene, voor wie we hier kwamen, zou geen bezwaar hebben gemaakt, want zij bleef tot op hoge leeftijd vrolijk van natuur.
Zodra zich weer een schrijver of vage columnist uit Amsterdam e.o. van het leven berooft is DWDD in diepe rouw en wordt de ontslapene dag na dag geëerd door soortgenoten uit Amsterdam e.o.
Net als bij Twitter moet de tekst op een grafsteen een kort en bondig, maar kernachtig statement zijn dat de ontslapene of diens gedachtengoed, persoonlijkheid of historie treffend typeert.
De Grafgans (Anser funebris) loopt erg met zijn verdriet te koop. Je kunt hem inhuren als een begrafenis te gezellig dreigt te worden. Terwijl de grappen over de grafkuil vliegen, zorgt hij voor een passend tegenwicht. Voor een meerprijs huilt hij een extra kwartiertje. Na afloop eet hij een plakje cake en spreekt niets dan goeds over de ontslapene.
Wanneer David sterft, noemt de Bijbel dat 'ontslapen', en dat geldt voor elke gelovige. De 'ontslapenen' zijn dus in het algemeen gestorven gelovigen, zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament. Het is alsof zij (wat het lichaam betreft) tijdelijk inslapen, want zij weten dat er een opstanding zal volgen.
Combinatiemogelijkheden
met bijwoord ervoor
- de pas ontslapende
- de (reeds) lang ontslapende
Net uit het eierenmuseum in Moldovita, Roemenië loop ik een kerkterrein op en kom midden in een begrafenisritueel terecht. Aan lange tafels zitten mannen en vrouwen te eten. Ik word gewenkt en moet meedoen. Eigenlijk is het afgelopen maar ik krijg wel een rond brood in mijn handen gedrukt. Buiten op een baar ligt de pas ontslapene, ingeslapen in afwachting van het eeuwige leven. Dit duurt 40 dagen.
Ik vroeg Henk nadat ik de dood had geconstateerd om de man zijn zus te bellen. Dat ging zo: "Wij denken", sprak hij ernstig in de telefoon, "dat u beter kunt komen, want uw broer maakt het niet zo goed. Hij is nu toch wat slechter dan gisteravond." Dat vond ik nou echt liegen, en met mogelijk rampzalig gevolg, want die vrouw gaat haar oudste zoon bellen, die springt meteen in zijn auto, scheurt naar moeder toe, laadt haar snel in en rijdt vervolgens op volstrekt onverantwoorde wijze de zeventien kilometer die hem en zijn moeder scheiden van de in het geheel niet zieltogende maar reeds lang ontslapene in het verpleeghuis.
in voorzetselgroep
- (tegen) de wens van de ontslapene
Na de dood van Domela Nieuwenhuis nam hij (zeer tegen de wens van de ontslapene) de redactie van De Vrije Socialist over, een functie die Rijnders tot zijn dood in 1950 bleef vervullen, hetgeen flink gemor in anarchistische kringen opleverde aangezien er zowel qua exploitatie als op inhoudelijk vlak flink wat problemen waren.