overhemd


overhemd 1.0

afbeelding

Bron: capl@washjeff.edu
( CC BY-NC-SA 3.0 )

bovenkledingstuk gemaakt van een dunne stof dat het bovenlichaam bedekt, lange of korte mouwen heeft en een boord en dat aan de voorkant sluit met een reeks knopen die tot aan de boord reiken

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een overhemd…

is een bovenkledingstuk; is een kledingstuk

  • [Afmeting] reikt meestal tot iets over het middel
  • [Materiaal] is meestal gemaakt van een dunne stof, bijvoorbeeld katoen
  • [Functie] wordt gebruikt om het bovenlichaam te bedekken
  • [Gebruikswijze] wordt vaak gedragen in combinatie met een jasje of een geheel pak, maar wordt ook wel als vrijetijdskleding gedragen; wordt meestal gedragen met een hemd of een T-shirt eronder
  • [Gebruiker] wordt meestal door mannen gedragen, maar soms ook door vrouwen

Algemene voorbeelden


Toch deed een man toen een hele week met een overhemd, droeg jarenlang hetzelfde pak, dat nooit gestoomd, alleen zo nu en dan buiten gehangen werd om te luchten. Alles werd gelucht.

Het pistool van de rekening, Jan Willem Holsbergen,

De schrijfster keek de kunst van het schoonmaken af van haar beide grootmoeders en bundelde hun tips in een lijvig boekwerk. Daarin komen alle ins en outs over het runnen van een huishouden aan bod: hoe je een overhemd kreukloos krijgt, hoe je de vaat op de juiste manier kunt doen, hoe je een perfect vuurtje stookt in de open haard, hoe je je piano moet stemmen, 101 manieren om je tafel te dekken en nog meer.

Brabants Dagblad,

Ze braken op van het terras. Het chiquitavrouwtje bond de dunne veters van haar slippers vast om haar enkels. Timmer keek in haar overhemd en ontwaarde een mager borstbeen.

De hangende man, Koos van Zomeren,

En kijk, nu hijs ik me overeind, trek mijn overhemd en beha uit, gooi de beha in de vuilnisbak, trek het hemd weer aan en ook het jasje dat hij in een hoek van de kamer heeft geslingerd.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een overhemd aantrekken
  • een overhemd dragen
  • een overhemd losknopen
  • een overhemd strijken
  • een overhemd uittrekken
  • een overhemd wassen

Overhemden zijn zeer veelzijdige kledingstukken die men op allerlei manieren kan gebruiken om daarmee altijd goed voor de dag te komen. Binnen de overhemden is er daarnaast ook nog eens erg veel keus. Er bestaan talloze ontwerpen en men kan in principe iedere dag een ander overhemd aantrekken, zonder dat het saai of vervelend wordt.

http://www.trendyoverhemden.nl/over-trendyoverhemden-nl/overhemdeninformatie/overhemden

Hij heeft bruine ogen en golvend bruin haar in precies dezelfde kleur in een soort pagekapsel zonder haar op zijn voorhoofd. Wat alleen niet klopt is dat hij een overhemd draagt, wit, en een donkergrijze broek.

Het binnenste ei, Hannes Meinkema,

Ik open de klerenkast, die geordend is, elk kledingstuk heeft ze opnieuw opgevouwen. Ze heeft zelfs mijn overhemden gestreken.

Alle vogels van de wereld, Daphne Buter,

Hij knoopte zijn overhemd los en rolde de mouwen op.

Alle vogels van de wereld, Daphne Buter,

De een lichtte de stang op, de ander lepelde wat poeder in het gat [...] en Jonathan gaf vervolgens met een zware hamer een harde klap op de stang, zodat een knal zo luid als een geweerschot weerklonk. Hij had er duidelijk zin in, Jonathan, want hij had zijn overhemd uitgetrokken en droop van het zweet.

Verdwaalde post, Walter van den Broeck,

Hij doet een uiterste poging zich te herinneren hoe ze vroeger geweest is... Tot op het laatst heeft ze zijn overhemden gewassen, onafgebroken bezorgd.

Weerloos, Jan Siebelink,

met adjectief ervoor


  • een blauw overhemd
  • een groen overhemd
  • een grijs overhemd
  • een hagelwit overhemd
  • een lichtblauw overhemd
  • een rood overhemd
  • een roze overhemd
  • een spierwit overhemd
  • een wit overhemd
  • een zwart overhemd

Het blauwe overhemd dat nu nog in veel regio's wordt gedragen, wordt vervangen door witte overhemden met op de mouwen politiebadges.

De Limburger,

Zijn groene overhemd hing iets uit zijn broek.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

In de ingang stond een spaanse jonge man met half lang haar. Hij droeg een grijs overhemd en blue jeans.

Avonturen op Ibiza, Theo Kars,

Hij nam aan dat het agenten waren omdat ze oogden als de agenten die hij in de loop der jaren was tegengekomen, afgetrainde jongemannen in Armani-kostuums, met hagelwitte overhemden, glanzend zijden dassen [...], gebarend in de hoogste staat van agitatie, dan weer spelend met de sleuteltjes van de Porsche, en altijd volkomen zeker van hun zaak.

God's gym, Leon de Winter,

Het rood van zijn zijden das op het lichtblauwe overhemd kleurde gepast bij het pluche van de coupé.

Oprechter trouw, Henk Romijn Meijer,

Hij zat altijd wijdbeens, in een rood overhemd, altijd hetzelfde, waarvan hij het bovenste knoopje niet meer dicht kon krijgen.

Het Bureau. Dl. 6: Afgang, J.J. Voskuil,

Hij droeg een mooi lichtbruin wollen jasje, een roze overhemd en een vlinderdas.

Hokwerda's kind, Oek de Jong,

Toen hij bij de deur was zag hij hoe Ferguson naar de wolkenkrabber aan de overkant staarde. Rijen vierkante ramen waarachter mannen in spierwitte overhemden heen en weer liepen of achter computers zaten.

Verbroken zwijgen, J. Bernlef,

Hij draagt een wit overhemd boven een schone spijkerbroek.

Moeder, Pamela Koevoets,

Weer ben ik geïmponeerd door zijn gestalte, de lange slanke benen in zacht, zwart leer, zijn gespierde bovenlijf in een zwart overhemd en daarboven zijn mooie, grijze hoofd.

http://www.amsterwitched.nl/

  • een flanellen overhemd
  • een geblokt overhemd
  • een gekleurd overhemd
  • een geruit overhemd
  • een gestreept overhemd
  • een katoenen overhemd
  • een zijden overhemd

Een van de drinkebroers, jonger dan de anderen, met een flanellen overhemd en een broek van stevig linnen aan, roept hem naar zich toe: 'Hé, kom erbij'.

Het tijgerspoor, Julia Leigh,

Een van hen draagt geen overall maar een manchester broek met een geblokt overhemd.

Kriblijn, Barber van de Pol,

Hij droeg een gekleurd overhemd dat hem jeugdig leek en een jasje van corduroy dat hem directeurachtig leek.

Franklin, Thomas Lieske,

Hij had een geruit overhemd aan, dat van boven lekker losjes zat.

Het verrotte leven van Floortje Bloem, Yvonne Keuls,

Zijn gestreepte overhemd spant over zijn buikje.

Wat kijk je zorgelijk, schatje, Hermine Landvreugd,

Verstraete is klein, subtiel, zonder ijdelheid. Een veel te breed katoenen overhemd verhult zijn eigenaardige fysiek.

De Standaard,

Later in dat jaar logeert David een keer bij Arthur van Wely, die in het Groningse is uitgegroeid tot een radikalinsko pur sang en met zijn naar voren gekamde haren, een zijden overhemd onder zijn leren jasje en zijn eeuwige sigaar ook letterlijk op Brecht is gaan lijken, al verstopt hij bij zonneschijn nog wel zijn blauwe meisjesogen achter de kapitalistische Ray Ban.

Een soort Engeland, Robert Anker,

  • een duur overhemd
  • een keurig overhemd
  • een mooi overhemd
  • een nieuw overhemd
  • een schoon overhemd
  • een vuil overhemd

Ik heb net een veel te duur overhemd gekocht, maar dure overhemden voelen lekker.

Werk, Josse De Pauw,

Ik spuwde en krijste, kronkelde als een waanzinnige om aan zijn greep te ontkomen, beukte met mijn vuisten op zijn rug en trachtte zijn keurige overhemd aan flarden te scheuren.

De hemelvaart van Massimo en Lui oog, Oek de Jong,

Ik heb zo'n geweldig mooi overhemd voor pa gekocht, maar hij vindt het te opzichtig.

De Telegraaf,

Om de kleding heen heeft ze dun papier zoals dat in nieuwe overhemden verpakt zit gevouwen.

De langverwachte, Abdelkader Benali,

Hij schoor zich, trok fris ondergoed en een schoon overhemd aan, en at twee sneetjes geroosterd brood.

Blanco, Peter Terrin,

Hij merkt dat zijn moeder weg is omdat de kist waarin hij zijn vuile overhemden gooit, uitpuilt en omdat in de kleerkast alleen nog lege kleerhangers hangen.

Vijf grotesken, Gabriele Romagnoli,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een gestreken overhemd

Pedersen had de gestreken overhemden opgevouwen en Lilly onderwijl uitgelegd welke plant hoeveel water moest hebben.

Mensen met een hobby, Désanne van Brederode,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • een overhemd in de broek proppen
  • een overhemd in de broek stoppen

De fotograaf had afgedrukt toen de geportretteerden nog bezig waren vlug een hand door hun haar te halen of een overhemd in de broek te proppen.

Alles over Tristan, Tommy Wieringa,

Iedereen kijkt neer op iemand met een verkreukelde broek. Stop je overhemd in je broek zodat je je broekriem laat zien die je op de rommelmarkt hebt gekocht.

http://www.icarly.nl/iBlogs/entry1440.html

Voorzetsel: met

  • een overhemd met (een) das
  • een overhemd met (een) open kraag
  • een overhemd met (een) stropdas
  • een overhemd met een liggend boord
  • een overhemd met een opstaand boord
  • een overhemd met korte mouwen
  • een overhemd met lange mouwen
  • een overhemd met opgerolde mouwen

En hij droeg een overhemd met das en een blauwe broek.

De vijfde macht, Pieter Aspe,

Michael Mavens, FBI-agent met speciale volmacht, droeg de gebruikelijke combinatie van antracietgrijs kostuum, overhemd met open kraag en veterdasje.

Het licht van vroeger dagen, Arthur C. Clarke & Stephen Baxter,

De lange slanke jongen die zich altijd, tegen de heersende mode in, heel keurig en formeel kleedde, in een overhemd met stropdas maar liefst.

Oprechter trouw, Henk Romijn Meijer,

Bij het jacquet draagt u een stropdas met een plissé overhemd met een liggend boord of een plastron (brede das) met een plissé overhemd met een opstaand boord.

http://www.edress.nl/

Als hij uitstapt, stoot hij het hoofd aan de deurrand van het vliegtuigje. Een overhemd met korte mouwen in plaats van een pak. Maar de borstelige wenkbrauwen zijn onmiskenbaar de zijne. Ruud Lubbers is op pad.

de Volkskrant,

Wanneer men met squaredancing begint, kan men volstaan met normale vrijetijdskleding. Liefst wel een wijde rok voor de dames, beweegt nl. veel zwieriger en u voelt zich dan prettiger en een overhemd met lange mouwen voor de heren.

http://www.northseadancers.nl/index2.htm

De heren lekker losjes in slaapbroek en baadje, of in wit overhemd met opgerolde mouwen.

Mevrouw mijn moeder, Yvonne Keuls,

Voorzetsel: uit

  • een overhemd uit de broek trekken

Ze trok zijn overhemd uit zijn broek en begon aan zijn riem te sjorren.

De lift: naar het filmscenario van Dick Maas, Gerben Hellinga,

Voorzetsel: zonder

  • een overhemd zonder boord
  • een overhemd zonder das
  • een overhemd zonder knopen
  • een overhemd zonder stropdas

Een morsige man in zo'n overhemd zonder boord maar wel met boordeknoopje, zoals je destijds nog veel door een bepaald soort mensen zag dragen (het was februari 1938).

De dronken kanarie, Jan Gerhard Toonder,

Hij droeg een overhemd zonder das, van veelgewassen en toch groezelig gebleven kunstzij, daarbij een korte broek, ingesnoerd in het buikvet [...], geen echte korte broek, maar een gemaakt door van een lange broek de pijpen af te knippen.

Boze brieven van Bijkaart, W.F. Hermans,

Jij deed een stap naar voren, je armen over je borst gekruist, je had het gevoel dat de haartjes die boven je vieze overhemd zonder knopen uitstaken, opeens uitgroeiden tot een mannelijk bos, een veld van eer voor je negentien jaar.

De grens van glas, Carlos Fuentes,

Geen stap verder meer op aarde, zei de man in zijn rouwkostuum, met het overhemd zonder stropdas, als jullie niet eerst de dodelijke stap zetten die ik jullie voorstel.

De grens van glas, Carlos Fuentes,

in voorzetselgroep


  • een jasje met overhemd en stropdas
  • een pak met een overhemd

Het uniform van de officieren bestaat uit een jasje met overhemd en stropdas plus pet.

http://www.zkk.nl/nederlands/index.html

Men draagt het pak met een overhemd dat verschillende kleuren mag hebben, een stropdas en natuurlijk de juiste schoenen.

http://www.mcgregor.nl/content/nl/1.asp?page=4

  • een boord van een overhemd
  • een borstzakje van een overhemd
  • een knoop van een overhemd
  • een kraag van een overhemd
  • een mouw van een overhemd
  • een rand van een overhemd
  • een slip van een overhemd
  • een zak van een overhemd
  • de armsgaten van een overhemd
  • de knoopjes van een overhemd
  • de mouwen van een overhemd
  • de plooien van een overhemd
  • de revers van een overhemd
  • de boordwijdte van overhemden

'Ik denk dat mijn vader bang is om alleen – om als een hond te creperen,' verduidelijkte hij nog. Waarna hij zijn gsm uit het borstzakje van zijn overhemd haalde en een ellenlange reeks cijfers begon in te tikken.

In liefdes naam, Greta Seghers,

Hij probeerde met een vinger wat ruimte op het boord van zijn overhemd te winnen.

Nette mensen in een nieuwe tijd, Hans van der Kamp,

Hij wrong zich naar binnen en verloor een knoop van zijn overhemd.

De hangende man, Koos van Zomeren,

Boven de rand van zijn overhemd droeg hij een wit boordje, zoals dat bij een man van de kerk gebruikelijk is.

Scouting; Kriep; Roodmerk; Mexico; Jozef; Het oog, Peter van Zeeland,

Met een slip van zijn overhemd veegt hij zijn bril schoon.

Het meesterstuk, Anna Enquist,

Hij diept een pakje dadels op uit de smerige zak van zijn overhemd en eet ze gulzig op.

Vijf grotesken, Gabriele Romagnoli,

Toen ze over de tafel heen boog om de punten van het laken te pakken kon ik door de rafelige armsgaten van het overhemd haar beha zien.

Cherry, Mary Karr,

Maar mijn vader had de broek al op eigen kracht tot over zijn knieën getrokken. Ik probeerde niet naar zijn witte onderbroek te kijken. Nu begon hij aan de knoopjes van zijn overhemd.

Eten met Emma, Herman Koch,

Bart rolde de mouwen van zijn overhemd op.

De hangende man, Koos van Zomeren,

Het kuiken zakt bijna levenloos weg in de plooien van mijn overhemd.

De jongen die alles goed wou denken, Ben Faccini,

Ze slingerde een arm om Kees' hals en wrong met geweld haar andere hand achter de revers van zijn overhemd zodat de knoopjes wegvlogen.

't Is zo weer nacht, Joyce Roodnat,

De boordwijdte van overhemden wordt aangegeven in centimeters of in inches.

http://www.businesstobusiness.nl/services.htm#OVERHEMDEN

met ander, nevengeschikt substantief


  • (een) overhemd en (een) das
  • (een) overhemd en (een) stropdas
  • (een) overhemd en (een) T-shirt
  • overhemd en broeken
  • overhemd en sokken

De vader is een keurige man in overhemd en das. Hij draagt een broek met scherpe vouwen en een colbertjasje met een vreemd stukje ceintuur op de rug, vastgezet met knopen.

Het meesterstuk, Anna Enquist,

Jij, die keer, op het middenpad, smalle gestalte, in een smetteloos beige pak, met overhemd en stropdas, in vermetele, op effect berekende weke roze tinten.

Engelen van het duister, Jan Siebelink,

Ik wrong het water uit mijn overhemd en T-shirt en legde ze te drogen in de zon.

De man op de Middenweg, Koos van Zomeren,

Deze papierachtige stof voor overhemden en broeken knispert als bakpapier.

Metro,

Hij had toen ook gezien dat meneer Groenink zijn overhemd en sokken in bed scheen aan te houden.

De kus, Jan Wolkers,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen