peristaltiek


peristaltiek 1.0

(wetenschap; gezondheid, geneeskunde en zorg; biologie)

het reflexmatig samentrekken van de lengtespieren en kringspieren in de darmwand, waardoor voedsel voortgestuwd wordt naar het maag-darmkanaal; ook wel toegepast op een dergelijke beweging in de ureter, waardoor urine voortgestuwd wordt; het optreden van peristaltische bewegingen; de peristaltische bewegingen als geheel beschouwd

Semagram (extra betekenisinformatie)


Peristaltiek…

is een beweging

  • [Beweging] bestaat uit een knijpende beweging
  • [Werking of functionering] is het peristaltisch bewegen van een orgaan
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] wordt veroorzaakt door het samentrekken van de lengtespieren en kringspieren in de darmwand of de ureter

    Algemene voorbeelden


    Op de rechter foto kun je heel mooi zien hoe een darm wordt ingesnoerd door een normale darmcontractie, die zorgt voor de voortstuwing van het voedsel door het maagdarmknaal (zgn. peristaltiek).

    http://dierenkliniek-de-toren.nl/Dagboek_van_een_dierenarts/Oktober/oktober.html,

    Door de niervergiftiging verminderen ook de darmbewegingen (peristaltiek). Het voedsel gaat dan te langzaam door de darmen heen, waardoor het onderweg teveel indroogt.

    http://www.absmid.demon.nl/mainpage.htm

    Het transport van urine via de urineleider gaat middels knijpende spierbewegingen in de wand van het buisje (peristaltiek), zodat de urine naar de blaas wordt 'geknepen'.

    http://www.urolog.nl/patienten-ned/nier.asp

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • frequente peristaltieken

    De symptomen van brandend maagzuur en een brandende pijn op de borst zijn typisch bij gastro-oesofageale reflux. Deze klachten verergeren vaak bij het bukken of gaan liggen of na het eten. Ook 's nachts zijn deze klachten erger als gevolg van minder frequente peristaltieken (darmbewegingen) en een afwezigheid van de zwaartekracht.

    https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/179669-gastro-oesofageale-reflux-symptomen-van-brandend-maagzuur.html

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    peristaltiek 1.1

    (poëtisch/literair)

    reflexmatige, voortstuwende kracht

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 1.0: 1.1

    Algemene voorbeelden


    Wat er vanmorgen wel in de Volkskrant stond was een grote foto van mijn hoofd, genomen tijdens De Nachten in Paradiso. Volgens het begeleidende artikel had ik op safe gespeeld en de zaal geamuseerd met een gedicht (gedicht?) over een geweldige fuck. Dit is 'de peristaltiek van de roem'. Mijn debuut is nooit besproken, maar als ik hedentendage vijf minuten voorlees staat er zo'n foto.

    Het leukste jaar uit de geschiedenis van de mensheid, Ronald Giphart,